( Reuters မွ 21 June 2013 ရက္စြဲပါ “ Constitution may desh Suu Kyi ‘s Presidential hopes” သတင္းကို ဘာ သာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေနာက္လာမည့္ သမၼတျဖစ္လာရန္ ဒီမိုကေရစိီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ရည္မွန္းထား ျခင္းကို သူမအေပၚ ခ်စ္ခင္ေလးစားေသာ ျပည္သူမ်ားက ယံုၾကည္ၾကေသာ္လည္း ေသခ်ာေပါက္ေျပာ၍ မရပါ။
ႏိုဘယ္ဆုရွင္သည္ ၿပီးခဲ့ေသာႏွစ္ ဧၿပီလၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ သူမ၏ ပါတီေအာင္ပြဲရကာ လႊတ္ေတာ္ သို႕ ဝင္ေရာက္လာမႈေၾကာင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ အားေပးေထာက္ခံမႈမ်ားကို ရရွိခဲ့သည္။
တပ္မေတာ္အႀကီးအကဲေဟာင္း စိတ္ႀကိဳက္ေရးဆြဲထားေသာ အေျခခံဥပေဒက သူမအားအျမင့္ဆံုး အာဏာမရ ေအာင္ တားဆီးေနသည့္တိုင္ေအာင္ ယခုအခါ ေက်ာ္လႊားႏိုင္မည့္ အခက္္အခဲဟု ရႈျမင္ေနၾကသည္။
ယခုအခါ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဘဝမွ သမၼတျဖစ္လာေရး ရည္မွန္းခ်က္သည္ ယခင္ကထက္ ပိုမိုရွင္းလင္းလာသည့္ တိုင္ေအာင္ မေသခ်ာမႈမ်ား ႀကီးမားေနသည့္လကၡဏာရွိသည္။
“ကၽြန္မ သမၼတျဖစ္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါနဲ႕ပတ္သက္လို႕ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပါပဲ။”ဟု ေနျပည္ေတာ္ ကမာၻ႕စီးပြားေရး ဖိုရမ္တြင္ သူမကသတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္သူမအေနျဖင့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး သမၼတျဖစ္ လာရန္အတြက္ စိမ္ေခၚမႈမ်ားစြာကို ရင္ဆိုင္ေက်ာ္လႊားရပါလိမ့္မည္။
တပ္မေတာ္ႀကီးစိုးထားေသာ လႊတ္ေတာ္က အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကို လက္ခံလာေအာင္ သူမ စည္းရုံး ရလိမ့္မည္။
အကယ္၍ ဤကိစၥကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၿပီး အေျခခံဥပေဒကို အခ်ိန္မွီ ျပင္ဆင္နိုင္ခဲ့သည့္တိုင္ေအာင္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ရုိဟင္ဂ်ာျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္သည့္သေဘာထားေၾကာင့္ ဆႏၵရွင္မ်ား၏ တုန္႕ျပန္မႈကို ရင္ဆိုင္ရဖြယ္ရွိေနသည္။
ဗုဒၶဘာသာ လူမ်ားစုႏိုင္ငံတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ ကိစၥအေပၚ ႏႈတ္ဆိတ္ေနသည့္ သူမအား လူထုေထာက္ခံမႈ ေလ်ာ့က်ေအာင္ ၿပိဳင္ဘက္ကြန္ဆားေဗးရွင္းတစ္အုပ္စုမ်ားက အသံုးခ်ေနၾကသည္ဟု အခ်ိဳ႕က မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
သူမအေနျဖင့္ အာဏာရရန္အတြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းႏွစ္ဦးျဖစ္သူ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ ဥိီးေရႊမန္းႏွင့္ လက္ရွိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္တို႕ကို ယွဥ္ၿပိဳင္အႏိုင္ယူရမည္ျဖစ္သည္။ ဦးသိန္းစိန္သည္ က်န္းမားေရးျပႆနာမ်ား ရွိေနေသာ္ ျငားလည္း သမၼတသက္တမ္းကို ႀကိဳးစားဖြယ္ရွိေနသည္။
သူမ၏ခ်က္ျခင္းလက္ငင္းျပႆနာမွာ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ပင္ျဖစ္သည္။ သူမသည္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသား မိုက္ကယ္အဲရစ္ႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့ၿပီး သားႏွစ္ဦးမွာလည္း ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသားခံယူထားေသာေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒပါ တားျမစ္ မႈ ႏွင့္ ညိွစြန္းေနသည္။
ျမန္မာအေျခခံဥပေဒ ဆိုင္ရာျပင္ဆင္ေရး စီမံခ်က္ ဒုတိယဒါရုိက္တာ Sydney Law School ပါေမာကၡ အင္ဒရုႈး မတ္ကလြိဳက္က “ ဒိီလိုေရးဆြဲထားရတဲ့အေၾကာင္းရင္းအားလံုးဟာ သူမကိုရည္ရြယ္တာျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာၾကားသည္။ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ရန္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ၇၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ေထာက္ခံမႈ ရရန္ လုိအပ္ၿပီး၊ တပ္မေတာ္က လႊတ္ေတာ္တြင္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေနရာ ယူထားေသာေၾကာင့္ ယင္းကိစၥသည္ လြယ္ကူေသာအလုပ္မဟုတ္ပါ။
အကယ္၍ လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳခဲ့တိုင္ေအာင္၊ ဆႏၵျပခံယူပြဲတြင္ ေထာက္ခံမဲထက္ဝက္ေက်ာ္ ရရွိဖို႕ လိုပါသည္။ ယင္းလုပ္ငန္းအားလံုး ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီွၿပီးစီးရန္ အခ်ိန္မလံုေလာက္ႏိုင္ဟု အခ်ိဳ႕အကဲခတ္ေလ့လာသူမ်ားက မွတ္ခ်က္ေပးၾကသည္။
ထို႕အျပင္ သူမသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္မ်ား ခြဲျခားဖိႏွိပ္ခံေနရျခင္းကိုကာကြယ္ေပးရန္ ႏိုင္ငံတကာလူအခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ား၏ ဖိအားေပးမႈကိုလည္း ရင္ဆိုင္ေနရသည္။
yangon chronicle
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေနာက္လာမည့္ သမၼတျဖစ္လာရန္ ဒီမိုကေရစိီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ရည္မွန္းထား ျခင္းကို သူမအေပၚ ခ်စ္ခင္ေလးစားေသာ ျပည္သူမ်ားက ယံုၾကည္ၾကေသာ္လည္း ေသခ်ာေပါက္ေျပာ၍ မရပါ။
ႏိုဘယ္ဆုရွင္သည္ ၿပီးခဲ့ေသာႏွစ္ ဧၿပီလၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ သူမ၏ ပါတီေအာင္ပြဲရကာ လႊတ္ေတာ္ သို႕ ဝင္ေရာက္လာမႈေၾကာင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ အားေပးေထာက္ခံမႈမ်ားကို ရရွိခဲ့သည္။
တပ္မေတာ္အႀကီးအကဲေဟာင္း စိတ္ႀကိဳက္ေရးဆြဲထားေသာ အေျခခံဥပေဒက သူမအားအျမင့္ဆံုး အာဏာမရ ေအာင္ တားဆီးေနသည့္တိုင္ေအာင္ ယခုအခါ ေက်ာ္လႊားႏိုင္မည့္ အခက္္အခဲဟု ရႈျမင္ေနၾကသည္။
ယခုအခါ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဘဝမွ သမၼတျဖစ္လာေရး ရည္မွန္းခ်က္သည္ ယခင္ကထက္ ပိုမိုရွင္းလင္းလာသည့္ တိုင္ေအာင္ မေသခ်ာမႈမ်ား ႀကီးမားေနသည့္လကၡဏာရွိသည္။
“ကၽြန္မ သမၼတျဖစ္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါနဲ႕ပတ္သက္လို႕ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပါပဲ။”ဟု ေနျပည္ေတာ္ ကမာၻ႕စီးပြားေရး ဖိုရမ္တြင္ သူမကသတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္သူမအေနျဖင့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး သမၼတျဖစ္ လာရန္အတြက္ စိမ္ေခၚမႈမ်ားစြာကို ရင္ဆိုင္ေက်ာ္လႊားရပါလိမ့္မည္။
တပ္မေတာ္ႀကီးစိုးထားေသာ လႊတ္ေတာ္က အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကို လက္ခံလာေအာင္ သူမ စည္းရုံး ရလိမ့္မည္။
အကယ္၍ ဤကိစၥကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၿပီး အေျခခံဥပေဒကို အခ်ိန္မွီ ျပင္ဆင္နိုင္ခဲ့သည့္တိုင္ေအာင္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ရုိဟင္ဂ်ာျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္သည့္သေဘာထားေၾကာင့္ ဆႏၵရွင္မ်ား၏ တုန္႕ျပန္မႈကို ရင္ဆိုင္ရဖြယ္ရွိေနသည္။
ဗုဒၶဘာသာ လူမ်ားစုႏိုင္ငံတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ ကိစၥအေပၚ ႏႈတ္ဆိတ္ေနသည့္ သူမအား လူထုေထာက္ခံမႈ ေလ်ာ့က်ေအာင္ ၿပိဳင္ဘက္ကြန္ဆားေဗးရွင္းတစ္အုပ္စုမ်ားက အသံုးခ်ေနၾကသည္ဟု အခ်ိဳ႕က မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
သူမအေနျဖင့္ အာဏာရရန္အတြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းႏွစ္ဦးျဖစ္သူ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ ဥိီးေရႊမန္းႏွင့္ လက္ရွိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္တို႕ကို ယွဥ္ၿပိဳင္အႏိုင္ယူရမည္ျဖစ္သည္။ ဦးသိန္းစိန္သည္ က်န္းမားေရးျပႆနာမ်ား ရွိေနေသာ္ ျငားလည္း သမၼတသက္တမ္းကို ႀကိဳးစားဖြယ္ရွိေနသည္။
သူမ၏ခ်က္ျခင္းလက္ငင္းျပႆနာမွာ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ပင္ျဖစ္သည္။ သူမသည္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသား မိုက္ကယ္အဲရစ္ႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့ၿပီး သားႏွစ္ဦးမွာလည္း ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသားခံယူထားေသာေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒပါ တားျမစ္ မႈ ႏွင့္ ညိွစြန္းေနသည္။
ျမန္မာအေျခခံဥပေဒ ဆိုင္ရာျပင္ဆင္ေရး စီမံခ်က္ ဒုတိယဒါရုိက္တာ Sydney Law School ပါေမာကၡ အင္ဒရုႈး မတ္ကလြိဳက္က “ ဒိီလိုေရးဆြဲထားရတဲ့အေၾကာင္းရင္းအားလံုးဟာ သူမကိုရည္ရြယ္တာျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာၾကားသည္။ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ရန္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ၇၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ေထာက္ခံမႈ ရရန္ လုိအပ္ၿပီး၊ တပ္မေတာ္က လႊတ္ေတာ္တြင္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေနရာ ယူထားေသာေၾကာင့္ ယင္းကိစၥသည္ လြယ္ကူေသာအလုပ္မဟုတ္ပါ။
အကယ္၍ လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳခဲ့တိုင္ေအာင္၊ ဆႏၵျပခံယူပြဲတြင္ ေထာက္ခံမဲထက္ဝက္ေက်ာ္ ရရွိဖို႕ လိုပါသည္။ ယင္းလုပ္ငန္းအားလံုး ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီွၿပီးစီးရန္ အခ်ိန္မလံုေလာက္ႏိုင္ဟု အခ်ိဳ႕အကဲခတ္ေလ့လာသူမ်ားက မွတ္ခ်က္ေပးၾကသည္။
ထို႕အျပင္ သူမသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္မ်ား ခြဲျခားဖိႏွိပ္ခံေနရျခင္းကိုကာကြယ္ေပးရန္ ႏိုင္ငံတကာလူအခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ား၏ ဖိအားေပးမႈကိုလည္း ရင္ဆိုင္ေနရသည္။
yangon chronicle