ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၆ – ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ကင္ဂ်ံဳအန္းရဲ႕အကိုျဖစ္သူဟာ တနလၤာေန႔က မေလးရွားမွာ အသတ္ခံရၿပီးေနာက္ မေလးရွားေပၚအာရံုစိုက္မႈေတြ မ်ားလာပါတယ္။ သည္ႏွစ္ႏိုင္ငံဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့အျခားႏိုင္ငံေတြထက္ ဘယ္ေလာက္ေတာင္အားေကာင္းတဲ့ဆက္ဆံေရးေတြ ရွိေနသလဲဆိုၿပီး အာရံုစိုက္လာၾကပါတယ္။
ကနဦးကေတာ့ မေလးရွားဟာ အျခားမဟာမိတ္ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုထက္ကိုပိုၿပီးေတာ့ ေျမာက္ ကိုရီးယားအစိုးရနဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ သံတမန္ေရးရာဆက္ႏြယ္မႈရွိထားတယ္လို႔ ေ၀ါစထရိဂ်ာနယ္ (WSJ) အဆုိအရ သိရပါတယ္။ သည္လိုဆက္ဆံေရးမ်ိဳးေၾကာင့္ အထီးက်န္ႏိုင္ငံမွာေနရတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံသားေတြဟာ ေလယာဥ္ေတြနဲ႔ တိုက္ရိုက္သြားေရာက္ခြင့္ရွိတာ၊ ခရီးသြားလာမႈကန္႔သတ္ခ်က္ေတြေျဖေလွ်ာ့ေပးတာနဲ႔ စီးပြားေရးဆက္ႏြယ္မႈ ရွိတာေတြေၾကာင့္ ျပင္ပကမၻာနဲ႔ေရာေႏွာေနထိုင္ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။
သည္ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား ေလယာဥ္တိုက္ရိုက္ပ်ံသန္းမႈကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က ေျမာက္ကိုရီးယားေလေၾကာင္းလိုင္း ေကာ္ယိုကေန စတင္ပ်ံသန္းခဲ့ေပမယ့္ ၂၀၁၄ ႏွစ္လယ္ပိုင္းမွာေတာ့ ကုလသမဂၢလံုျခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြေၾကာင့္ ရပ္ဆိုင္းခံလိုက္ရပါတယ္။
မေလးရွားႏိုင္ငံသားေတြဟာလည္း အျခားကန္႔သတ္ခ်က္ေတြရွိေပမယ့္လည္း ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံကိုသြားဖို႔ ေတာ့ ဗီဇာမလိုအပ္ပါဘူး။ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတာတစ္ခုကေတာ့ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကားက ကုန္သြယ္မႈဟာ ခိုင္မာ အားေကာင္းၿပီးေတာ့ ၿပံဳးယမ္းဟာ မေလးရွားရဲ႕ရာဘာ၊ ဆီအုန္းနဲ႔အျခားအသံုးေဆာင္ပစၥည္းေတြကို ဝယ္ယူ ေနသလို မေလးရွားကလည္း သံသတၱဳနဲ႔ စတီးေတြကို တင္သြင္းေနပါတယ္။
မေလးရွားနဲ႔ေျမာက္ကိုရီးယားၾကားဆက္ဆံေရးဟာ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္တည္းကပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ ပထမဆံုးေခါင္းေဆာင္ႀကီးျဖစ္ၿပီး ေသဆံုးသြားၿပီျဖစ္တဲ့ ကင္အီဆုန္းအစိုးရဆီက တိုက္ရိုက္အကူအညီေတြ ရယူၿပီးေတာ့ မေလးရွားဟာ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွာ တရုတ္နဲ႔သံတမန္နည္းအရေျပာဆိုေဆြးေႏြးမႈေတြျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့တယ္ လို႔ ယူဆရပါတယ္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ႏွစ္ေပါင္း၃၀ ၾကာၿပီးေနာက္ ႏွစ္ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ သံရံုးေတြအျပန္အလွန္ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ မေလးရွားႏိုင္ငံက ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကမၻာက အာရံုစိုက္လာတဲ့ လတ္တေလာကိစၥ မတိုင္ခင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ႏိုင္ငံတကာသတင္းစာမ်က္ႏွာမွာ အေၾကာင္းအရာႏွစ္ခုေပၚလာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ေအာက္တိုဘာက ေျမာက္ကိုရီးယားအစိုးရအရာရွိေတြနဲ႔ အေမရိကန္သံတမန္ေဟာင္းအုပ္စုငယ္ေလးဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ဒံုးက်ည္အစီအစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မေလးရွားႏိုင္ငံၿမိဳ႕ေတာ္ကြာလာလမ္ပူမွာ တံခါးပိတ္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒါမတိုင္ခင္တုန္းကလည္း မေလးရွားမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံသားသံုးရာခန္႔အလုပ္လုပ္ေနတယ္လို႔ ေ၀ါစထရိ ဂ်ာနယ္က ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လက သတင္းေဖာ္ျပခဲ့ပါေသးတယ္။
သူတို႔ဟာ ေက်ာက္မီးေသြးသတၱဳတြင္းက႑က ဆာရာ၀ပ္လုပ္ငန္းအတြက္ အထူးတာ၀န္ေတြထမ္းေဆာင္ေနရတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြလို႔ ယူဆရပါတယ္။ နယ္သာလန္က တကၠသိုလ္တစ္ခုမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားအေၾကာင့္ေလ့လာေနတဲ့ ပညာရွင္တစ္ဦးကလည္း သည္ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား စီးပြားေရးအရဆက္ႏြယ္မႈေတြအမ်ားအျပားရွိတယ္လို႔ ေ၀ါစထိရိဂ်ာနယ္ကိုေျပာပါတယ္။
‘ဒီေနရာကို ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံသားေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္သြားလာ၀င္ထြက္ႏိုင္တာသိပ္ကိုေသခ်ာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳးသြားလာေနၾကတာလည္း ႏွစ္ေပါင္းၾကာပါၿပီ။ ဒီေနရာဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားေတြအတြက္ေတာ့ စီးပြားေရးလုပ္လို႔ နာမည္ႀကီးေနရာတစ္ခုပါပဲ’ လို႔ ေလဒင္တကၠသိုလ္ သုေတသီ ခရစ္စတိုဖာဂရင္းက အဆုိပါ ဂ်ာနယ္ကို ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေျမာက္ကိုရီးယားအစိုးရဟာ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕မွာ ၿပံဳးယမ္းေကာ္ယိုစားေသာက္ဆိုင္တစ္ဆိုင္ ဖြင့္လွစ္ ထားၿပီး ဆိုင္၀န္ထမ္းေတြဟာလည္း ေျမာက္ကိုရီးယားကလူေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း မေလးရွားႏိုင္ငံမွာ ကင္ဂ်ံဳအန္းရဲ႕အကိုေတာ္စပ္သူအသတ္ခံရမႈဟာ သည္ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကားက ဆက္ဆံေရးအေပၚ ဘယ္လိုမ်ိဳးရိုက္ခတ္မလဲဆိုတာေတာ့ မသိရေသးပါဘူး။
‘ဒီကိစၥေၾကာင့္ သံတမန္ဆက္ဆံေရးမွာ ဆိုးက်ိဳးျဖစ္လာမလားဆိုတာ ေျပာဖို႔ေတာ့ခက္ေသးတယ္။
ဒါေပမဲ့ မေလးရွားအစိုးရပဲျဖစ္ျဖစ္ တရုတ္အစိုးရပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီကိစၥကို သံတမန္နည္းအရ အျငင္းပြားမႈအထိျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ့္ပံုမရွိဘူးလို႔ ကြ်န္ေတာ္ထင္တယ္’ လို႔ ဒီမိုကေရစီနဲ႔စီးပြားေရးရာအင္စတီက်ဳက စီအီးအို ၀မ္ဆိုင္ဖူးက WSJ ကိုေျပာပါတယ္။
ခ်ိဳေလးငယ္
ref:freemalaysiatoday. Feb 16, 2017
Kumudra