၂၀၁၃ ႏွစ္ဦးပိုင္းကတည္းက ျမန္မာ ေစ်းကြက္ထဲကို ၀င္ေရာက္ဖို႔အတြက္ အေမရိကန္စီးပြားေရးပညာရွင္ေတြလာ ေရာက္ေလ့လာေနပါတယ္။ သူတို႔က ေစ်းကြက္ကိုၾကည့္တယ္။ သုံးသပ္တယ္။ ဒီကလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ေတြ႕တယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပန္သြားၾကတယ္။ အေမရိကန္အာဆီယံ စီးပြားေရးေကာင္စီက ၫြန္ခ်ဳပ္အန္သိုနီ နယ္လ္ဆင္ကေတာ့ အေမရိကန္ေတြ ျမန္မာျပည္မွာ လႈပ္ရွားဖို႔အတြက္ျပင္ေန ၾကၿပီလို႔ဆုိတယ္။ အဲဒီေကာင္စီရဲ႕ဥကၠ႒ အလက္ဇန္ဒါးဖီးမင္းကေတာ့ ဒီလ (၁၀) ရက္ေန႔မွာ ေကာင္စီလူႀကီးေတြနဲ႔ အစည္း အေ၀းထုိင္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ ႏွံမႈျပဳဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္း ေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုျပင္ဆင္ထားရမလဲ ဆုိတာကို အက်ဥ္း႐ုန္းၿပီးဆိုသြားခဲ့တယ္။အေမရိကန္-အာဆီယံေကာင္စီက ဒီႏွစ္တစ္ႏွစ္လံုးကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ျမန္မာျပည္သို႔လႊတ္ၿပီး သမၼတႀကီးဦးသိန္းစိန္၊ ျပည္သူလႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ဦးေရႊမန္း၊ ျပည္သူ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တို႔နဲ႔ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈႀကိမ္ဖန္ မ်ားစြာျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အေျခအေန အရပ္ရပ္ကို ေလ့လာၿပီးသေလာက္ရွိခ်ိန္ မွာ အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြက ျမန္မာ ျပည္မွာရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ကိုတျဖည္းျဖည္းခ်င္း ပဲ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေတာ့မယ့္ပုံေပၚ ေနတယ္။ သူတို႔အျမင္ကေတာ့ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာဥပေဒေတြနဲ႔ ထိန္း ေၾကာင္းမႈေတြက ျမန္မာျပည္တြင္းကို အေလာတႀကီး၀င္ေရာက္လာဖို႔အတြက္ အေျခအေနမေပးေသးဘူးလို႔ျမင္ေနၾက တယ္။
နယ္လလ္ဆင္ကေတာ့ ျမန္မာျပည္က ေငြေၾကးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းေတြထဲမွာ ဘဏ္ စနစ္ကေတာ့အေတာ္ေလးကို ပြင့္လင္းေန ၿပီးဘဏ္လုပ္ငန္းအတြက္အခြင့္အလမ္းတစ္ ခုရွိေနပါတယ္။ ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္း ကလည္း လုပ္လို႔ေကာင္းမယ့္ပုံေပၚတယ္။ စားေသာက္ကုန္စည္အပိုင္းမွာ စိုက္ပ်ဳိး ေရးလုပ္ငန္းအတြက္ အေျခအေနေကာင္း ေတြ ပြင့္လင္းလာႏိုင္တယ္။ လွ်ပ္စစ္လုပ္ ငန္းကလည္း အေျခအေနေကာင္းႏိုင္ပါ တယ္လို႔ရည္ၫြန္းေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
“ဒါေပမဲ့ခက္ေနတာကျဖစ္ႏိုင္ေျခဆို တဲ့အေနအထားမွာပဲရွိေနေသးတယ္ဆုိတာ ကဆိုးေနတာပါပဲ”တဲ့။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ရွင္ေတြက ျမန္မာျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမွာ အကူအညီေတြေပးခ်င္ ေနတယ္။ ၿပီးေတာ့ ၂၀၁၄ အာဆီယံ ဥကၠ႒ရာထူးအတြက္လည္း၀င္ေရာက္ေဆြး ေႏြးေပးခ်င္တယ္။ ဒါအျပင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ မႈေတြ၊ တာ၀န္ခံမႈ၊ တာ၀န္ယူမႈေတြနဲ႔ သြားခ်င္တယ္။ ၿပီးေတာ့ လူမႈေရးဆုိင္ရာ ကိစ္ၥရပ္ေတြမွာလည္း စီမံကိန္းေတြ၀င္ ေရာက္ေရးဆြဲေပးခ်င္ေနၾကတယ္လို႔ဆုိ ေနၾကတယ္။
အေမရိကန္ကုမၼဏီေတြျဖစ္တဲ့ ကိုကာကိုလာ၊ ဂ်ီအီး၊ ဂ်ီအမ္ဖို႔ဒ္၊ ဒီလိြဳက္ တီ၊ ေအစီအီး၊ ေကဖီအမ္ဂ်ီ၊ ဆစ္ကိုတုိ႔ ကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ႐ုံးခန္းေတြဖြင့္ ထားၾကၿပီ။ ရင္ႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို စလုပ္ ေနၾကၿပီ။ ျမန္မာအစိုးရ၊ စီးပြားေရးလုပ္ ငန္းမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြၾကား ထဲမွာ လႈပ္ရွားၾကမယ့္္ျပည္သူေတြနဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ထိေတြဖို႔လိုေနေသး တယ္။ မ်ားမ်ားစားစားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ေစ့ စပ္ေဆြးေႏြးမႈေတြကို ပိုမိုလုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုေနပါေသးတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔က အေမရိကန္အစိုးရနဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရအၾကားကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈသေဘာတူညီခ်က္မူၾကမ္း TIFA ကို ေရးထိုးခဲ့တယ္။ ဒါကေတာ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံ စီးပြားေရးစႀကၤန္ကိုတည္ေဆာက္လိုက္တာ ပါ။ ႏွစ္ႏိုင္ငံျပည္သူမ်ားအၾကားထိေရာက္ တဲ့ ဆက္ဆံေရးေတြကိုရရွိဖို႔အတြက္ တည္ေဆာက္လိုက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာစီးပြားေရးလာလုပ္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းေတြရွိေနတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ေတြရွိေနတယ္ဆိုေပမဲ့ အေမရိကန္ေတြ ကေတာ့ အႀကီးႀကီးေတြလာလုပ္ဖုိ႔အတြက္ အေတာ့္ကို ေႏွးေကြးေနတာကိုေတြ႕ေနရ တယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ကုန္သြယ္ေရးကိုယ္စားလွယ္႐ုံးမွအခ်က္ အလက္မ်ားအရ ႏွစ္ႏိုင္ငံအျပန္အလွန္ ကုန္သြယ္မႈက ၂၀၁၃ ပထမဘဏၰာေရး ႏွစ္မွာ ကန္ေဒၚလာသန္း ၉၀ ေလာက္ ပဲရွိတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။
ျမန္မာျပည္အတြင္း ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါႏိုင္ငံ ၃၂ ႏိုင္ငံနဲ႔ ခ်ိတ္တြယ္ျခင္းမွာ ကန္ေဒၚလာ ၄၂ ဘီလီယံအထိရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ဇြန္လ တစ္လအတြင္း၌ပင္လွ်င္ ကန္ေဒၚလာ ၄၂၃ သန္းအထိ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈပမာဏထဲမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံကကန္ ေဒၚလာ ၃၇၆ သန္း၊စင္ကာပူက ၂၃.၆ သန္း၊ ၿဗိတိန္က ၁၅.၈ သန္း၊ တ႐ုတ္က ၄.၁ သန္းႏွင့္ အိႏ္ၵိယက ၉.၆ သန္းတုိ႔ အသီးသီးရွိခဲ့ပါတယ္။ လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းကို၀င္ေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ စီးပြားေရးကပါမႊားအဆင့္ပဲရွိပါေသးတယ္။ အထက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားအရအေမရိ ကန္ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈျမန္မာျပည္ကို၀င္ လာျခင္းကေႏွးေနေသးတယ္ဆုိေၾကာင္း ပါ။
ေမာင္ယႆ
The hot news weekly