ငါတို႔စစ္တပ္ဟာ ႏိုင္ငံသူ ႏုိင္ငံသားေတြကို ညႇဥ္းဖို႔မဟုတ္၊ လက္နက္အားကိုး တန္ခိုးျပဖို႔ မဟုတ္။ စစ္တပ္ဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕အေစခံ ျဖစ္ရမယ္။ ႏိုင္ငံဟာ စစ္တပ္ရဲ႕ အေစခံမျဖစ္ရဘူး . . .
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဂ်ပန္တို႔အုပ္စိုးသြားခဲ့ေသာ ၁၉၄၂ခုႏွစ္မွ ၁၉၄၅ခုႏွစ္အတြင္း၌ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ သတင္းစာမ်ား မွာ ျမန္မာ့အလင္း၊ သူရိယ၊ ဗမာ့ေခတ္၊ တိုင္းခ်စ္၊ မႏၲေလးသူရိယ၊ ထား၀ယ္ေန႔စဥ္၊ ဂရိတ္ တားေအးရွား (အဂၤလိပ္ဘာသာ)၊ ဘီ႐ုမာ ရွင္ဘြန္း (ဂ်ပန္ဘာသာ)၊ က်င္းနီပို႔ (တ႐ုတ္ဘာသာ) သတင္းစာမ်ားျဖစ္ၾက သည္။ ယင္းသတင္းစာမ်ားအနက္ “ဗမာ့ ေခတ္သတင္းစာ”သည္ ဂ်ပန္ေခတ္ထုတ္ ျမန္မာသတင္းစာမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ျမန္မာ့အလင္း၊ သူရိယသတင္းစာ မ်ားနည္းတူ စာဖတ္ပရိသတ္မ်ား ႏွစ္ၿခိဳက္အားေပးဖတ္ ႐ႈခ့ဲေသာ ပုဂၢလိက သတင္းစာအျဖစ္ သတင္းစာေလာကႏွင့္ သတင္းစာသမုိင္း၌ ေမာ္ကြန္း စိုက္ထူခဲ့သည္။ ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာ တို႔ တနလၤာေန႔မွတစ္ပါး ေန႔စဥ္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာတြင္ ဂ်ပန္ေခတ္ျမန္မာျပည္၏ ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးကိစၥမ်ားကို ေခတ္ေၾကးမံုအျဖစ္ ေဖာ္ထုတ္ေရးသား တင္ျပခဲ့သည္။
ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ ဗမာ့ကာကြယ္ေရး တပ္မေတာ္(ဘီဒီေအ)၏ စစ္ေသနာပတိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသာ ေမဂ်ာဂ်င္နရယ္ ေအာင္ဆန္း (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း) သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ (ဗမာႏိုင္ငံ) ၏စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရးရာ ကိစၥမ်ားအတြက္ ဂ်ပန္ေခတ္တစ္ ေလွ်ာက္လုံး၌ ကုိယ္က်ဳိးမ်ား ကို လံုး၀စြန္႔လႊတ္၍ ႏိုင္ငံႏွင့္လူမ်ဳိး အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္မွသည္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ကာလအတြင္း၌ စြမ္းစြမ္းတမံ ရြပ္ရြပ္ခၽြံခၽြံ၊ ရဲရဲရင့္ရင့္၊ ျပတ္ျပတ္သားသား လမ္းညႊန္ ေဟာၾကားခဲ့သည္။ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ သည္။ ယင္းသို႔လမ္းညႊန္ခဲ့ေသာ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း၏ ဦးေဆာင္လမ္းညႊန္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈ သမိုင္းေမာ္ကြန္းတင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ မိန႔္ခြန္းမ်ားကို ဗမာ့ေခတ္ သတင္းစာႀကီး တြင္ မွတ္တမ္းတင္ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ယင္းသို႔ ေဖာ္ထုတ္ မွတ္တမ္းတင္ခ့ဲေသာ ဂ်ပန္ေခတ္ (၁၉ ၄၂-၁၉၄၅)ခုႏွစ္ ထုတ္ ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာ၏ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ သမိုင္း၀င္ရွားပါးမိန္႔ခြန္း အခ်ဳိ႕ကို လက္လွမ္းမီ သေရြ႕ရွာေဖြ စုေဆာင္း ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ တင္ျပလိုက္ေပသည္။…
၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၁၉ ရက္ တနလၤာေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ထုတ္ေ၀လ်က္ရွိ ေသာ ျမန္မာ့အလင္း၊ သူရိယ၊ ဗမာ့ေခတ္ သတင္းစာတိုက္မ်ားမွ သတင္းစာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ ဗမာ့ကာကြယ္ေရး တပ္မေတာ္စစ္ ေသနာပတိႀကီး၊ ေမဂ်ာဂ်င္နရယ္ ေအာင္ဆန္း (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း) ထံသို႔ သြားေရာက္၍ ဗမာ့ႏုိင္ငံေတာ္၏ ၾကည္းတပ္၊ ေရတပ္၊ ေလတပ္မ်ားဖြဲ႕စည္းရန္ ကိစၥမ်ားကို ေဆြးေႏြးေမးျမန္းပြဲတြင္ ဗမာ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ အေျခခံေဆာင္ရြက္ရမည့္ တာ၀န္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ မိန္႔ၾကားလမ္းညႊန္မႈမ်ားကို ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၂၀ ရက္ အဂၤါေန႔ထုတ္ ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာတြင္ ဗမာႏိုင္ငံေတာ္၏ ပထမအေျခခံ အုတ္ခ်ပ္ဟူေသာ ေခါင္းစီးျဖင့္-
“ဗမာႏိုင္ငံေတာ္သစ္ အျမန္ဆံုးတည္ ေထာင္ႏိုင္ေအာင္ေရွးက ရွိတဲ့စိတ္ေသး၊ စိတ္ဖ်င္းေတြကိုေဖ်ာက္၊ ကၽြန္စိတ္၊ ေက်းစိတ္ေတြကို ေဖ်ာက္၊ ဂိုဏ္းဂဏစိတ္ေတြကိုေဖ်ာက္ဖ်က္ၿပီး တညီတညြတ္အလုပ္ လုပ္ၾကဖို႔ အထူးအေရးႀကီးတယ္။ စကားႏွင့္ မဟုတ္ဘဲႏွင့္ အလုပ္လုပ္ျပရလိမ့္မယ္။ ဒါမွဗမာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ႀကီးပြားမွာပဲ။ ဒီလို မလုပ္တဲ့ သူေတြ၊ လုပ္ႏိုင္တဲ့လူေတြဟာ ဗမာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးရဲ႕ ေသြးသစၥာကို ေဖာက္ သူမ်ားလို႔ ယခုက စၿပီး ကၽြန္ေတာ္ အတိအလင္း ေၾကညာပါတယ္။ ဗမာႏိုင္ငံေတာ္ သစ္ထူေထာင္တဲ့ေနရာမွာ ဗမာႏိုင္ငံေတာ္ ရဲ႕အက်ဳိးကို ေရွး႐ႈၿပီးမညႇာတမ္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ အလုပ္လုပ္ၾကရလိမ့္မယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ အတြက္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဗမာႏို္င္ငံေတာ္ ႀကီးရဲ႕ ေက်းဇူးသစၥာကို မွန္ကန္စြာေစာင့္ ထိန္းၿပီး ကၽြန္ေတာ့္အေပၚမွာ က်ေရာက္ တဲ့တာ၀န္ ၀တၱရား အရပ္ရပ္ကို ဦးလည္ မသုန္၊ မညႇာမတာ၊ လာဘ္လာဘ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အသင့္ပါပဲ။ ဆိုင္ရာ လူတိုင္းလူတိုင္းကလည္း ေဆာင္ရြက္ႀကိဳး စားၾကရမွာပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ အသံုးမက်ရင္လည္း ကၽြန္ေတာ့္ အားမညႇာတမ္းဘဲ လုပ္ၾကဖို႔ဆိုတာကို ေလးေလးနက္နက္ေနာက္ ဆံုးစကားေျပာခဲ့ပါတယ္”ဟူ၍ ေခါင္းေဆာင္ ေကာင္းတို႔၏ အက်င့္သိကၡာ ေကာင္းရွိမႈႏွင့္ မိမိ၏ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းႏွင့္ အက်င့္သိကၡာ ျပည့္စံုမႈ၊ ရွိေနမႈကို အာမခံသည့္ စိတ္ထား ျမတ္အျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ဗမာႏုိင္ငံေတာ္ စစ္ေက်ာင္း၏ ၁၉၄၂- ၁၉၄၃ခုႏွစ္အတြက္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ ဗိုလ္သင္တန္းၿပီးဆံုး၍ ေက်ာင္း ဆင္းပြဲႏွင့္ ဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္အခမ္းနားကို ၁၉၄၄ခုႏွစ္ မတ္ ၁၃ ရက္ တနလၤာေန႔တြင္ က်င္းပခဲ့သည္။ ယင္းအခမ္း အနားသို႔ ဗမာႏိုင္ငံေတာ္ စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္ႀကီး၊ စစ္၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ပညာက်န္းမာစည္ပင္ေရး ဌာန၀န္ႀကီး ဦးလွမင္း၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီးစၾကာ၊ ဗိုလ္မွဴးရန္ႏိုင္၊ ဗိုလ္မွဴးလေရာင္၊ နိပြန္ဦး စီးမွဴးလက္ဖတင္နင္ ဂ်င္နရယ္နာက၊ အႀကံ ေပးအရာရွိခ်ဳပ္ ေမဂ်ာဂ်င္နရယ္ ဆာ၀ါမိုတို၊ စစ္ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးေဇယ်ႏွင့္ စစ္ဘက္အရာရွိမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ယင္းဗိုလ္သင္တန္းဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္ အခမ္းအနားပြဲတြင္ စစ္၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းက မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယင္းမိန္႔ခြန္းအျပည့္အစံုကို ၁၉၄၄ ခုႏွစ္ မတ္ ၁၅ ရက္ ဗုဒၶဟူးေန႔ထုတ္ ဗမာ့ေခတ္ သတင္းစာတြင္ ဤသို႔ေဖာ္ျပမွတ္တမ္းတင္ ခဲ့သည္။
““ငါတို႔စစ္တပ္ဟာ ႏိုင္ငံသူ ႏုိင္ငံသားေတြကို ညႇဥ္းဖို႔မဟုတ္၊ လက္နက္အားကိုး တန္ခိုးျပဖို႔မဟုတ္။ စစ္တပ္ ဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ အေစခံျဖစ္ရမယ္။ ႏိုင္ငံဟာ စစ္တပ္ရဲ႕ အေစခံမျဖစ္ရဘူး။ ဒါက စကား႐ိုင္း႐ိုင္း ႏွင့္နားလည္ ေအာင္ ေျပာတာပဲ။ ဒီစကားကို က်ဳပ္ေျပာတာဟာ စစ္တပ္ကို က်ဳပ္ျပန္ ႏွိမ္ခ်င္တဲ့သေဘာနဲ႔ ေျပာတာ မဟုတ္ ဘူး။ ငါတို႔ဟာ လက္နက္ကိုင္လူေတြ ျဖစ္ၾက ေသာ္လည္း မတရားမလုပ္၊ ႏိုင္ငံရဲ႕ ရန္ သူေတြမဟုတ္၊ ႏိုင္ငံရဲ႕ မိတ္ေဆြေတြျဖစ္ တယ္ဆိုတာ အားလံုးသေဘာေပါက္ ေအာင္ ေျပာျပျခင္းပဲ။ အမွန္ေျပာရရင္ လူေတြဟာ ပုထုဇဥ္ေတြပဲ။ အားရွိတဲ့အခါ အားနည္းတဲ့သူေတြ ညႇဥ္းခ်င္တဲ့စိတ္ရွိတယ္။ အားနည္းတဲ့လူေတြကလည္း အား နည္းတဲ့အခါတိုင္းေတာ့ အားႀကီးေနတဲ့ လူကိုလက္နက္အားကိုး၊ အာဏာအားကိုး လုပ္ခ်င္တယ္ေျပာၾကတယ္။ မိမိတို႔ကိုယ္ တိုင္အားႀကီးတဲ့ေနရာ၊ အာဏာရွိတဲ့ေနရာ ေရာက္တဲ့အခါက်ေတာ့ အရင္တုန္းက ေျပာတာေတြ ေမ့ၿပီး တစ္မ်ဳိးလုပ္ၾကတာပဲ။ ဒါထံုးစံအတိုင္းပဲ။ ငါတို႔က ဒီလိုမဟုတ္။ အားနည္းတဲ့အခါလည္း အားႀကီးတဲ့လူကို မတရားရင္ မေၾကာက္။ အားႀကီးတဲ့အခါ လည္း အားငယ္တဲ့လူကို မတရားမလုပ္ ဆိုတဲ့အတိုင္းလုပ္ခ်င္တယ္။ ျပခ်င္တယ္။
က်ဳပ္တစ္ခု ရဲေဘာ္ေတြကို ကတိျပဳတယ္။ ႏိုင္ငံႏွင့္ လူမ်ဳိးအက်ဳိးႏွင့္ သစၥာကို က်ဳပ္ဘယ္ေတာ့မွ သစၥာမေဖာက္ ဘူး။ ရဲေဘာ္တို႔ထဲက ျဖစ္ျဖစ္၊ ဒီ့ျပင္ကျဖစ္ျဖစ္ က်ဳပ္ထက္ေတာ္တဲ့လူ ထြက္ျပႏိုင္ပါေစ။ က်ဳပ္ဖယ္ေပးဖို႔ အသင့္ပဲ””
၁၉၄၄ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာ ၁၉ ရက္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕၊ ကိုယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္း လမ္းရွိ အေရွ႕အာရွတိုက္ လူငယ္မ်ား အစည္းအ႐ုံးႀကီး၌ စစ္၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ အာရွလူငယ္ အစည္းအ႐ုံး၀င္လူငယ္ မ်ားႏွင့္ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားကို ေဟာေျပာပြဲ တစ္ရပ္ျပဳလုပ္ေဟာၾကား လမ္းညႊန္ခ့ဲသည္။ ယင္းေဟာေျပာပြဲႀကီးသို႔ အာရွလူငယ္မ်ား၊ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားအေျမာက္အျမား တက္ေရာက္ ခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ အစည္းအ႐ုံးႀကီး၏ အထက္ ထပ္ခန္းမႀကီးအျပင္ ေအာက္ထပ္ ျမက္ခင္းျပင္မ်ားေပၚတြင္ပါ ပရိသတ္မ်ား ျပည့္လွ်ံသြားခဲ့သည္။
ယင္းအစည္းအ႐ုံး ေဟာေျပာပြဲႀကီးတြင္ အထက္ထပ္၌ သံုးေရာင္ျခယ္ ဗမာ့အလံေတာ္ ႀကီးကိုလႊင့္ထူထား သည္။ စစ္၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ႐ိုး႐ိုးအရပ္၀တ္ အရပ္စား၀တ္ဆင္၍ ဆိုက္ေရာက္လာသည္။ အာရွ လူငယ္ အစည္းအ႐ုံးႀကီး၏ ဥကၠ႒ဦးဗဂ်မ္းႏွင့္ အမႈေဆာင္လူႀကီးမ်ား ကႀကိဳဆိုသည္။ စစ္၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို အသင့္ျပင္ဆင္ထားေသာအထက္ ခန္းမႀကီးသို႔ ေခၚေဆာင္ခဲ့သည္။ အခမ္း အနားမွဴး အျဖစ္ အာရွလူငယ္အစည္းအ႐ုံး တာ၀န္ခံ ဦးရဲညြန္႔က ေဆာင္ရြက္သည္။ ယင္းေဟာေျပာပြဲႀကီး၏ နာယက အျဖစ္ ဥကၠ႒ ဦးဗဂ်မ္းကေဆာင္ရြက္သည္။ ထ႔ို ေနာက္ စစ္၀န္ႀကီးဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက အဖြင့္မိန္႔ခြန္း ႁမြက္ၾကားခဲ့သည္။
စစ္၀န္ႀကီး၏ အဖြင့္မိန္႔ခြန္းကို ၁၉၄၄ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာ ၂၁ ရက္ အဂၤါေန႔ထုတ္ ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာႀကီးတြင္ ကမၻာ႔အလား အလာ ဗမာ့အလားအလာႏွင့္ လူငယ္မ်ား တာ၀န္ ““စစ္၀န္ႀကီး-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၏မိ္န႔္ခြန္း”” ဟူေသာ ေခါင္းႀကီးျဖင့္-
““ကမၻာ့အေရးသည္ ဗမာ့အေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေနသကဲ့သို႔ ဗမာ့အေရးသည္လည္း ကမၻာ့အေရးႏွင့္ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု ဆက္သြယ္ေနပါတယ္။ ကမၻာ့ရာဇ၀င္ကို ၾကည့္လိုက္လွ်င္ တိုင္းျပည္အသီးသီးတို႔ တက္ေရာက္ လာပံု မ်ားဟာ ဒီအတိုင္းဆက္ သြယ္ေနပါတယ္။ ကမၻာတစ္ခုလံုးရဲ႕ ျဖစ္ ပ်က္ေနသမွ်ဟာလည္း အေၾကာင္းမဲ့သက္ သက္ေပၚေပါက္လာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဗမာျပည္ရဲ႕အေၾကာင္းကိုနားလည္မွ ကမၻာရဲ႕ အေၾကာင္းကို နားလည္ ႏုိင္ပါတယ္။
ယခုျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ကမၻာႀကီးဟာယခင္ ကမၻာႀကီးရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲပင္ျဖစ္ပါတယ္။ ယခုဗမာျပည္ဟာလည္း စစ္တလင္းဘ၀ ကို ေရာက္လ်က္ရွိေနပါတယ္။ အတိတ္တေဘာင္မ်ားကို ေမွ်ာ္ကိုးေနဖို႔ မလိုပါ။ ကမၻာ့ ထိပ္တန္း ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားရဲ႕ တိုးတက္မႈသည္ စက္မႈလက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားအေပၚတြင္ တည္ ရွိေနၾကပါတယ္။ စစ္ႀကီးၿပီးမည့္ အခ်ိန္ကို မည္သူမွ် အတတ္မေျပာႏိုင္ပါ။ ေဗဒင္ေမး ရန္လည္းမလိုပါ။ ဗမာျပည္ရဲ႕အေျခအေန ဟာ ကမၻာ့မ်က္စိႏွင့္ၾကည့္လွ်င္ အေရးမႀကီးေသာ္လည္း ဗမာ့မ်က္စိႏွင့္ၾကည့္လွ်င္ အေတာ္အေရးႀကီးပါတယ္။ သို႔အတြက္ ဗမာတစ္မ်ဳိးသားလံုးရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ျပည္တြင္းစည္းလုံုး ညီညြတ္မႈခိုင္ၿမဲမွသာလွ်င္ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး တည္တံ့ႏိုင္မည္။ လူငယ္မ်ားဟာလည္း တကယ့္အလုပ္ကိုလုပ္၍ ကိုယ္က်ဳိးမရွာ၊ အနစ္နာ ခံတဲ့ အလုပ္မ်ဳိး ကိုလုပ္ၾကပါ။ ဥပမာ – ေတာလက္ေက်းရြာမ်ားတြင္ စာေပမတတ္ေသာ ကေလးသူ ငယ္မ်ား အား ယဥ္ေက်းမႈအတြက္ စာေပမ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ က်န္းမာေရးကိုလည္းေကာင္း ေစတနာ့၀န္ထမ္း ေဆာင္ ရြက္ၾကပါ။ ခ်င္း၊ ကရင္၊ ရွမ္း စေသာ နယ္ပယ္မ်ားသို႔ သြားေရာက္၍ လူမ်ဳိးေရး ယဥ္ေက်းမႈအတြက္ အနစ္နာ ခံၿပီး သာသနာ ျပဳေပးၾကပါ။ အခ်ိန္မျဖဳန္းၾကပါႏွင့္။ စြန္႔စြန္႔ စားစားလုပ္ႏိုင္မည့္ လူငယ္မ်ားႏွင့္ အရည္အခ်င္း ျပည့္စံုတဲ့လူငယ္မ်ား ထြက္ခဲ့ၾကေလာ့””ဟူ၍ အေသးစိတ္ေဖာ္ျပ မွတ္တမ္း တင္ခ့ဲသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေလးစားတန္ဖိုးထား ျမတ္ႏိုးၾကည္ညိဳေသာ စိတ္ ထားရွိသူ ပီပီ ဂ်ပန္ေခတ္ စစ္၀န္ႀကီး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိန္တြင္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရလက္ထက္ ၁၉၂၉ ခုႏွစ္ ကာလတြင္ နယ္ခ်ဲ႕ ၿဗိတိသွ်အစိုးရကို မေၾကာက္မရြံ႕ဘဲ ဘာသာ သာသနာ၊ အမ်ဳိးသားေရးႏွင့္ လြတ္လပ္ေရး တုိ႔အတြက္ မေၾကာက္တရားမ်ား ေဟာၾကားခဲ့သျဖင့္ ရာဇ၀တ္မႈက်ဴးလြန္ေသာ တရားခံတစ္ဦးကဲ့သို႔ သတ္မွတ္၍ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းမႈ အမ်ဳိးမ်ဳိးခံခ့ဲရၿပီး ၁၆၆ ရက္တိုင္တိုင္ အစာငတ္ခံ တိုက္ပြဲ၀င္၍ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့ရရွာသည့္ သာသနာ့ အာဇာနည္ဆရာေတာ္ ဦး၀ိစာရ၏ အမွတ္တရ ေက်ာက္တိုင္စိုက္ထူဖြင့္ပြဲ အခမ္းအနားႀကီးကို ဂ်ပန္ေခတ္ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ၌ က်င္းပခဲ့သည္။ ယင္းအခမ္းအနားတြင္ စစ္၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္၍ ဂုဏ္ျပဳမိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယင္းသမိုင္း၀င္ မိန္႔ခြန္းကို ၁၉၄၃ခုႏွစ္ ေအာက္ တိုဘာ ၅ ရက္ အဂၤါေန႔ထုတ္ ဗမာ့ေခတ္ သတင္းစာႀကီး၌ ဤသို႔ မွတ္တမ္းတင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ဦး၀ိစာရသည္ အသက္ကို စြန္႔လႊတ္ စဥ္အခါက အေဖာ္္မပါ တစ္ပါးတည္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အမ်ားႏွင့္ အလုပ္ လုပ္လွ်င္ သတိ္ၱေကာင္းသူ အမ်ားႀကီးရွိေသာ္လည္း တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္း အလုပ္လုပ္ရန္ မွာ အလြန္သတိ္ၱ ရွိခဲ့ၾကေၾကာင္း၊
ဦး၀ိစာရကိုယ္ေတာ္ႀကီး ေထာင္အတြင္းတြင္ အက်ဥ္းခံေနရစဥ္က မည္သူမွ်မသိၾက ေၾကာင္း။ ထိုစဥ္အခါက မိစၦာလူမ်ဳိးတို႔၏လက္ေအာက္တြင္ မိမိကို ဘယ္သူမွ်ဆန္႔ က်င္ဘက္မျပဳေသာ အခ်ိန္အခါတြင္ ဦး၀ိ စာရတစ္ဦး တည္း ေပၚထြက္လာၿပီး မည္သူ ခ်ီးမြမ္းခ်ီးမြမ္း၊ မည္သူ ကဲ့ရဲကဲ့ရဲ႕ ဘာ ကိုမွ် ဂ႐ုမစိုက္ဘဲ ငါလိုခ်င္တာမရရင္ အသက္အေသခံမယ္ဆိုတဲ့ အာဇာနည္ စိတ္ဓာတ္ကို ခ်ီးက်ဴးဖို႔ေကာင္းေၾကာင္း။
ထို႔ေၾကာင့္ ယခုအခါမွာလည္း ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ေရွ႕လုပ္ငန္းတြင္ ဦး၀ိစာရကဲ့သို႔ စိတ္ဓာတ္ေတြ ေမြးျမဴဖို႔အေရးႀကီး ေၾကာင္း၊
အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း၏ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရး၊ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ လြတ္လပ္ေရး၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ထူေထာင္ေရးဆိုင္ရာ သမုိင္း၀င္ ထင္ရွားခဲ့ေသာ၊ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈအခန္း က႑ပိုင္းတို႔သည္ကား ရွည္လ်ားမ်ားျပားလွေပသည္။ သမိုင္း ၀င္ ထင္ရွားမိန္႔ၾကားလမ္းညႊန္ခဲ့ေသာ မိန္႔ခြန္းမ်ားသည္လည္း ေျမာက္ျမားလွသည္။ သမိုင္း၀င္ထင္ရွား မိန္႔ၾကား လမ္းညႊန္ခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ မိန္႔ခြန္းအေျမာက္အျမားအနက္ ဂ်ပန္ေခတ္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္မွသည္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္၊ စစ္၀န္ႀကီးတာ၀န္ ထမ္းေဆာင္စဥ္ မိန္႔ၾကားခဲ့ေသာ အဖိုးတန္ရွား ပါး၍ သမိုင္းတန္ဖိုးႀကီးမားလွသည့္ ဂ်ပန္ေခတ္ထုတ္ ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာႀကီးမွ ရွားပါးမိန႔္ခြန္းအခ်ဳိ႕ကို ေလ့လာစုေဆာင္းမိသမွ် ေဖာ္ထုတ္တင္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။
က်မ္းကိုး
၁။ ဂ်ပန္ေခတ္ထုတ္ ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာ ႀကီး (၁၉၄၂၊၁၉၄၃၊၁၉၄၄ခုႏွစ္) ထုတ္မွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္မ်ား။
၂။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ရွားပါးမိ္န႔္ခြန္းမ်ား (စစ္ကိုင္းဟန္တင္) (၁၉၈၅ ခုႏွစ္)
၃။ တပ္မေတာ္သမုိင္း(၁၈၂၄-၁၉၄၅ခုႏွစ္) (ပထမတြဲ)
ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္သတင္းဌာန