ပုဒ္မ-၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရးသည္ တစ္နိုင္ငံလံုးရွိျပည္သူမ်ားက လိုလားေနေသာ ဓမၼတရားအတြက္ အဓိကေသာ့ခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ႏွစ္ငါးဆယ္ေက်ာၾကာ စစ္အာဏာရွင္အစိုးရအေပၚ ဆန္႔က်င္ေနသည့္ ျပည္သူတို႔၏ ဓမၼအတြက္တိုက္ပြဲမ်ားစြာထဲမွ ေနာက္ဆံုးတိုက္ပြဲတစ္ခုသာျဖစ္ပါသည္။ ေရွ႕ေလွ်ာက္လည္း ဘယ္ေလာက္ထိ တိုက္ပြဲေတြကိုျဖတ္သန္းရမည္မွန္းမသိေသးပါ။ ယခု ျပည္သူ ၅ သန္း၏ေတာင္းဆိုခ်က္အေပၚ အစိုးရႏွင့္ လႊတ္ေတာ္က တုန္႔ျပန္ပံံုမွာ အိပ္မက္ထဲလမ္းေလွ်ာက္ေနေသာ ခံစားမႈမဲ႔သူမ်ားလို ျမင္ေနရပါသည္။ သို႔မဟုတ္ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ မည္သို႔မည္ပံုတုန္႔ျပန္ရမည္ဆိုသည္ကိုပင္ အကြက္ခ်စဥ္းစားေနသေလာ။
ပညာသားမပါေသာ တုန္႔ျပန္ခဲ႔မႈမ်ားကေတာ့ ဒုနဲ႔ေဒးပင္။ ေမလ ၁၈ ရက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ မႏၲေလးျမိဳ႕ ပုဒ္မ-၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရး လူထုေဟာေျပာပြဲအျပီးတြင္မွစတင္ခဲ႔ပါသည္။ ပထမဆံုးမႏၲေလးျမိဳ႕ကိုပင္ ပညာတစ္ဝၾကီးေပးခဲ႔ပါသည္။ ဘာသာျခားခ်င္းျဖစ္ပြားေသာ မွားယြင္းေနသည့္ ရာဇဝတ္မႈကို အေၾကာင္းျပဳကာ လူမ်ိဳးေရးဘာသာေရးအဓိကရုဏ္းတစ္ခုဖန္တီးခဲ႔ျခင္းမ်ိဳး၊ ကိုယ္မဖန္တီးဆိုလွ်င္လည္း ဖန္တီးသူမ်ားကိုၾကိဳသိေနပါလွ်က္ အေရးမယူဘဲ လႊတ္ထားျခင္းမ်ိဳး၊ မဟာသႏၲိသုခေက်ာင္းကိစၥတြင္ အၾကမ္းပတမ္းဇာတ္လမ္းမ်ားျဖင့္ ယခင္ စစ္အစိုးရလို ေျဖရွင္းကိုင္တြယ္ပံုမ်ိဳး၊ ေသြးေလေျခာက္ျခားေနေသာ ပါတီမ်ားႏွင့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ လက္ရွိအာဏာမစြန္႔လႊတ္ေရး၊ လႊတ္ေတာ္တြင္ေခြးကတက္ကျဖစ္ျဖစ္ တစ္ေနရာရရွိေရးၾကိဳးပမ္းမႈအေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲကို PR စနစ္က်င့္သံုးေရး မ်က္ရည္ခံထိုးလႈပ္ရွားမႈမ်ိဳးျဖင့္ တစ္နိုင္ငံလံုးပြဲဆူေအာင္လုပ္ေနပံုမ်ိဳး၊ ကန္႔ဘလူေျမသိမ္းဇာတ္လမ္းကို တမင္ရင္နာေအာင္ဖန္တီးေနပံုမ်ိဳး၊ နတ္နဂါးမ်ားႏွင့္ ေခါင္းေလာင္းၾကီး ဇာတ္လမ္းဆင္ေနပံုမ်ိဳး၊ ေနာက္ဆံုး ရန္ကုန္ျမိဳ႕သစ္စီမံကိန္းလို နိုင္ငံေတာ္အဆင့္ အၾကီးစားစီမံကိန္းၾကီးကို သာမန္ရြာလမ္းျပင္သလို ကိုယ့္သားသမီးမ်ားအားလုပ္ငန္းအပ္ျပီး လက္သိပ္ထိုးလုပ္ျပေနျခင္းမ်ိဳး စသည္စသည္ျဖင့္ ျပည္သူတို႔ ဟင္ခနဲ ဟယ္ခနဲ ျဖစ္သြားရေလေအာင္ တစ္မ်ိဳးႏွင့္တစ္မ်ိဳး မရိုးရေလေအာင္လုပ္ျပေနေသာ္လည္း ျပည္သူတို႔အဖို႔မွာမူ မူလဦးတည္ခ်က္ျဖစ္ေသာ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရးကိုသာ မ်က္ေျခမျပတ္၊ အာရံုမလပ္ေစဘဲ အသိႏွင့္ သတိကပ္ကာ မျပတ္ရႈမွတ္ သံုးသပ္ေနသည့္အတြက္ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရးဆန္႔က်င္ေနေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ပါတီမ်ားကို အသိေပးလိုသည္မွာ မေမာၾကေသးဘူးလား ဟုပင္။
အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ႔သလို ထိုထိုေသာ အာရံုေနာက္စဖြယ္ေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားကို လက္ငင္းဖန္တီးေနၾကသည့္အျပင္ မၾကာမတန္ရာေသာကာျဖစ္သည့္ လႊတ္ေတာ္က်င္းပဆဲကာလတြင္ ၄၃၆ အာရံုေျပာင္းလႈပ္ရွားမႈတစ္ခုကိုလည္း ျမင္ရအံ႔ဟုထင္ျမင္မိပါသည္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းအားလံုးႏွင့္ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္နိုင္ျပီဟူေသာ နိုင္ငံေရးစတန္႔တစ္ကြက္ကို အစိုးရက ထုတ္ျပလာနိုင္ပါသည္။ သမၼတကိုယ္တိုင္ပင္ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားလာနိုင္သည့္ အာရံုလႊဲကိစၥပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ေမ ၁၈ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မိန္႔ခြန္းေပးျပီးခ်ိန္မွစ၍ အစိုးရတစ္ဖြဲ႕လံုးျငိမ္ျပီး မတုန္႔ျပန္ပါဘဲ လကုန္ရက္ သမၼတမိန္႔ခြန္းတြင္မွ ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ေရးထက္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးက အေရးပိုၾကီးေၾကာင္းေျပာကာ တုန္႔ျပန္ခဲ႔သည္ျဖစ္ရာ ယခုလည္း လႊတ္ေတာ္ထဲအထိတက္ေရာက္ျပီး ေၾကညာနိုင္ပါေသးသည္။ တကယ္တမ္းေျပာရလွ်င္မူ အပစ္ရပ္ျပီးလွ်င္ မည္သည့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ဆက္လက္လုပ္ကိုင္သြားမည္။ တိုင္းရင္းသားတို႔လိုလားေနေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအတြက္ ၂၀၀၈ နာဂစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုကို မည္သို႔မည္ပံုျပင္ဆင္သြားၾကမည္။ အာဏာရပါတီႏွင့္ တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ မည္သို႔အဆင္သင့္ျဖစ္ေနျပီ ဆိုသည္မ်ားကိုသာ တိုင္းျပည္သို႔အသိေပးသင့္လွပါသည္။ ျပည္သူမ်ားကေမွ်ာ္လင့္ေသာ္လည္း အစိုးရကမူ အပစ္ရပ္အဆင့္ေလာက္ႏွင့္ ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရးမႈန္ဝါးေမွးမွိန္ေအာင္ တိုင္းျပည္ကိုလွည့္စားမည္ဟုသာ ျမင္ေနရပါသည္။ ေလာေလာဆယ္ပင္ အပစ္ရပ္စဲျပီဆိုျပီး ေအာင္ျမင္မႈၾကီးတစ္ခုပမာ ျပည္သူတို႔အေပၚလွည့္စားဦးမည္ျဖစ္ပါသည္။ အပစ္ရပ္ဆိုသည္မွာ စစ္အစိုးရတက္ကာစ ၈၉ ကတည္းကလုပ္လာခဲ႔ေသာ အလုပ္ပင္။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားအေပၚ စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ခြင့္မ်ားေပးျပီး ေငြေၾကးဥစၥာနွင့္ ေပးကမ္းဖ်က္ဆီးျပီး တိုင္းရင္းသားျပည္သူတို႔လိုလားသည့္ တန္းတူေရးႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကိုမူ ေနာက္တက္လာမည့္ အစိုးရႏွင့္ေဆြးေႏြးၾကတာေပါ့ ေလာေလာဆယ္အပစ္ရပ္ထားဟု လုပ္လာခဲ႔သည္မွာ စစ္အစိုးရကာလတစ္ေလွ်ာက္လံုးပင္။ ယခုအခ်ိန္မွာ အပစ္ရပ္အဆင့္မွ ေက်ာ္လြန္၍ တိုင္းရင္းသားအားလံုးႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ ဒုတိယပင္လံုညီလာခံက်င္းပရမည့္အခ်ိန္ပင္ ေရာက္ပါျပီ။ သို႔တိုင္ ယခုမွပင္ အပစ္ရပ္အဆင့္သာရွိေသးေၾကာင္း ေတြ႕ရသည့္အျပင္ အဆိုပါအဆင့္ကိုပင္ အစိုးရမွ မဂၤလာဝင္ယူေနဦးမည့္သေဘာႏွင့္ တစ္ခ်က္ခုတ္ႏွစ္ခ်က္ျပတ္ဆိုသလို ၄၃၆ ျပင္ဆင္ေရး လႊတ္ေတာ္တြင္းၾကိဳးပမ္းမႈမ်ားကို မႈန္ဝါးသြားေအာင္လုပ္မည့္ အေနအထားကိုေတြ႕ျမင္ေနရပါသည္။
ထို႔ျပင္ လႊတ္ေတာ္တြင္း၌လည္း ၄၃၆ ကိစၥကို ေႏွာင့္ယွက္သည့္အေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ျပင္ဆင္ေရး PR စနစ္အတည္ျပဳနိုင္ေရးတို႔ျဖင့္ လႈပ္လႈပ္ခတ္ခတ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္နိုင္သလို အမ်ိဳးဘာသာဥပေဒေလးခုျဖင့္လည္း မ်က္စိေနာက္ေအာင္ ေႏွာင့္ယွက္နိုင္ပါေသးသည္။ PR စနစ္မွာ လံုးဝမက်င့္သံုးသင့္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္သာ ျဖစ္ပါသည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုမွာ ကိုယ္စားလွယ္ကိုသာေရြးခ်ယ္ခန္႔ထားသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ျဖစ္သည့္ FPTP စနစ္ျဖင့္သာ အေျခခံထားေၾကာင္းကို ပုဒ္မ ၃၈(က)၊ ၃၉၃၊ ၃၉၆ တို႔တြင္ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအရျမင္သာပါသည္။ ထိုပုဒ္မတို႔၏ ေဖာ္ျပခ်က္အရ မဲဆႏၵနယ္၊ မဲဆႏၵရွင္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းတို႔ကို အတိအက်စည္းေႏွာင္ထား၍ ျဖစ္ပါသည္။ PR စနစ္အရတြင္မူ မဲဆႏၵနယ္၊ မဲဆႏၵရွင္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တို႔၏ စည္းေႏွာင္အားမရွိေတာ့ဘဲ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ မဲဆႏၵနယ္တစ္ခုခ်င္းအေပၚ တာဝန္ယူမႈအေျခပ်က္ယြင္းသြားမည္ျဖစ္ပါသည္။ PR စနစ္တြင္ ပါတီႏွင့္သာဆက္သြယ္မႈရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံကဲ႔သို႔ တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈကင္းမဲ႔စြာ စည္းမဲ႔ကမ္းမဲ႔ ႏွစ္ငါးဆယ္ေက်ာ္ၾကာေနခဲ႔ေသာ တိုင္းျပည္တစ္ခုအတြက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားအေပၚ ျပည္သူတို႔ တာဝန္ယူခိုင္း၊ တာဝန္ခံခိုင္း၊ ေနာက္ဆံုးမၾကိဳက္လွ်င္ျဖဳတ္ခ်နိုင္သည့္ အခြင့္အေရးမွာ PR စနစ္တြင္မရပါ။ FPTP စနစ္တြင္သာ ရရွိနိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ သို႔အတြက္ PR စနစ္ကို မူအရေရာ လက္ေတြ႕အရပါ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးစနစ္ႏွင့္ မကိုက္ညီသည့္အတြက္ ျပည္သူတို႔က ျငင္းဆိုေနၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။
သို႔တိုင္ အဆိုပါ PR စနစ္ကိုက်င့္သံုးရန္အတြက္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကိုမျပင္ဘဲသံုးနိုင္သည္ဟု ေျပာၾကသူမ်ားထဲတြင္ အမ်ိဳးသားညီလာခံဝင္ ဥပေဒပါေမာကၡေဟာင္းၾကီးပါ ပါသည္ဆို၍ မအံ႔ၾသေတာ့ပါ။ က်ားက်ားမီးယပ္လုပ္မည့္သူမ်ားအတြက္ ကိုယ္လုပ္ခဲ႔သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကိုပင္ ေခ်ဖ်က္ပစ္ဖို႔ဝန္မေလးတက္ၾကသည့္သေဘာပင္။ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားထိခိုက္လာသည္ဟု ျမင္သည္ႏွင့္ ဟီရိႏွင့္ ၾသတပၸဆိုတာမ်ားကို မသိေယာင္ေဆာင္၍ ဘာပါလိမ့္ဟုပင္ ျပန္လွန္ေမးခြန္းထုတ္ေနၾကပါလိမ့္မည္။
အမ်ိဳးဘာသာဥပေဒမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း လူဘယ္ေရြ႕ ဘယ္မွ်ကလက္မွတ္ထိုးေတာင္းဆို၍ဟု အေၾကာင္းျပကာ ဥပေဒၾကမ္းအဆင့္ျဖင့္ လႊတ္ေတာ္သို႔တင္သြင္းျပီးသည္မွာ ျမန္ဆန္လြန္းလွပါသည္။ အရွည္သျဖင့္ စဥ္းစားေတြးေတာသံုးသပ္ခဲ႔ေၾကာင္းမျမင္ရပါ။ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔၏ ေထာက္ခံမႈရေပလိမ့္မည္ဟူေသာ တိမ္လြန္းေသာအေတြးမ်ားျဖင့္ လုပ္ေနၾကမွန္းျမင္သာပါသည္။ ကိုယ့္ဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို တန္ဖိုးမထား ႏွိမ့္ခ်ထားသည့္သေဘာမ်ားကိုမူ ထည့္သြင္းမစဥ္းစားၾကပါ။ ေနမဝင္အင္ပါယာၾကီးကို ကမၻာတစ္ပတ္ပတ္၍ထူေထာင္ခဲ႔ေသာ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးမ်ားကပင္ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးတို႔၏ လြတ္လပ္ခြင့္ရပံု၊ က်ား မ တန္းတူအခြင့္အေရး ရပံုမ်ားကိုသူတို႔၏စာေပမ်ားတြင္ ကိုယ္ေတြ႕အေနျဖင့္မွတ္တမ္းတင္ခဲ႔ၾကပါသည္။ ထိုသို႔ သမိုင္းအစဥ္အလာၾကီးသည့္ ျမန္မာ့အမ်ိဳးသမီးလြတ္လပ္ခြင့္မ်ားကို ဆက္လက္မရွင္သန္ေစသင့္သေလာ။ ထို႔ျပင္ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားအရ ဗုဒၶဘာသာဝင္ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းဥပေဒလည္းရွိေနေပရာ ေခတ္ႏွင့္အညီျပင္ဆင္ျပ႒ာန္း၍လည္းရနိုင္လ်က္ အဖြင့္အပိတ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တို႔လုပ္ေနပံုမွာ မ်က္စိေနာက္လွပါသည္။ ဘုရားဆုပန္ေယာက္်ားသားၾကီးမ်ား၏ စိတ္ထားမွာ ယခုျပ႒ာန္းရန္ၾကိဳးပမ္းေနေသာဥပေဒမ်ားကို ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ေနၾကသည့္ အမ်ိဳးသမီးတက္ၾကြသူမ်ား၏စကားေလာက္မွ ဆင္ျခင္တံုတရားႏွင့္မျပည့္ဝပါ။ ထိုတြင္ မီဒီယာသမားမ်ားက တာဝန္ေက်စြာျဖင့္ စကၤာပူနိုင္ငံ၏ဘာသာျခားႏွင့္လက္ထက္ျခင္း ဥပေဒကို High light လုပ္၍ ႏွစ္ၾကိမ္သံုးၾကိမ္မွ် ေဖာ္ျပေပးေနသည့္တိုင္ သက္ဆိုင္သူမ်ားက သတိထားမိၾကပံုမရပါေခ်။
ဆိုလိုသည္မွာ ျပည္သူ ၅ သန္း၏ဆႏၵကို လႊတ္ေတာ္က မေလးမခန္႔လုပ္မည့္သေဘာ အေနအထားမ်ားကို ၾကိဳတင္ျမင္ေနရ၍ျဖစ္ပါသည္။ ယခုလက္မွတ္ေရးထိုးထားသည့္ ျပည္သူ ၅ သန္းသည္ လူလယ္ေခါင္ ေန႔ခင္းေၾကာင္ေတာင္ အလင္းေရာင္ေအာက္တြင္ လမ္းလယ္မွာစားပြဲခ်ျပီးမွ ေရးထိုးေကာက္ခံထားေသာ ကိုယ့္သေဘာနွင့္ကိုယ္ ျပတ္သားစြာေဖာ္ျပေနေသာ လက္မွတ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ စိတ္ဆႏၵရွိေသာ္လည္း သူတို႔ေလာက္မဝံ႔ရဲသျဖင့္ လက္မွတ္မထိုးရဲေသာ ေနာက္ထပ္ျပည္သူ သန္းေပါင္းမ်ားစြာလည္း ရွိေနပါေသးသည္။ မယံုၾကည္လွ်င္ျဖင့္ လြတ္လပ္စြာ လွ်ိဳ႕ဝွတ္ဆႏၵမဲျဖင့္ စစ္တမ္းတစ္ခုကို အစိုးရအေနျဖင့္ လုပ္နိုင္ပါသည္။ သိသိၾကီးႏွင့္ ဆန္႔က်င္လွ်င္ျဖင့္ ငါ့စကားႏြားရအေျပာမ်ား မရပ္လွ်င္ျဖင့္ လူမိုက္ႏွင္းေတာတိုးသလို ျပည္သူ႔ဆႏၵဆန္႔က်င္ျပီး ဇြတ္တိုးမိုက္ေနလွ်င္ျဖင့္ ေရွ႕မွာျဖင့္ ေခ်ာက္ကမ္းပါးတစ္ခုရွိေနသည္ဟုသာ ေျပာလိုပါသည္။ ေျပာသာေျပာရ ထိုလူကတ္ၾကီးမ်ားလည္းသိသည္ပင္၊ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုသည့္ သက္ကြင္းက အာဏာရ အဓမၼပါတီ၏လႊတ္ေတာ္အမတ္ေလာင္းမ်ား၊ အာဏာရူးမ်ားအတြက္ အသင့္ေစာင့္စားေနပါသည္။ တစ္ခါ၊ ႏွစ္ခါ၊ သံုးခါရွိျပီးကာမွ ဆက္မိုက္တုန္းဆိုလွ်င္ျဖင့္ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးေလာကထဲမွ သမၼတ၏အၾကံေပးပုဂၢိဳလ္ေျပာသလို ခြာစစ္ဆင္နိုင္ဖို႔ပင္ေနေနသာသာ ျပင္ဆင္ခ်ိန္မရေတာ့ဘဲ ဖြဲ႕စည္းပံုပ်က္ကာ ဝရုန္းသုန္းကားျဖင့္ စပိန္ႏြားရိုင္းသတ္ပြဲမွ ျမိဳ႕ထဲ ႏြားအုပ္ၾကီးလႊတ္လိုက္သလို ေျပးရေတာ့မည့္အခ်ိန္ေရာက္ရန္ မေဝးေတာ့ျပီဟုေျပာလိုပါေတာ့သည္။
*****************************************
ေလးစားစြာျဖင့္
ကိုစိုးဝင္း
—