၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ တက္လာကတည္းက ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ ေရးေတြ လုပ္လာတာကို ျမင္ေတြ႔ ခဲ့ရပါတယ္။ အစိုးရက ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္မႈကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးတဲ့အျပင္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို လည္း ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့သလို ျပည္ပ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၀င္ေရာက္လာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လို႔ ႏုိင္ငံမွာ စစ္တပ္ရဲ႕အာဏာ လႊမ္းမုိးမႈကေတာ့ မေျပာင္းလဲဘဲ ဆက္ရွိေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ၂၀၁၅ မွာ ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြက စိုးရိမ္ရေလာက္ေအာင္ တန္႔ေနတာကို ေတြ႔ရတယ္လုိ႔ အကဲခတ္ေတြက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ဗြီအိုေအသတင္းေထာက္ Gabrielle Paluch ဘန္ေကာက္ကေန ေပးပို႔ထားတဲ့သတင္းကို ေဒၚလွလွသန္းက တင္ျပထားပါတယ္။
တခ်ိန္က ခၽြတ္ၿခံဳက်ေနတဲ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာ သိသာထင္ရွားတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကို ျမင္ေတြ႔ေနရပါၿပီ။ စီးပြားေရးအေပၚ အစိုးရရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးတဲ့အျပင္ ဘဏ္စနစ္သစ္၊ ေျမယာပိုင္ဆုိင္မႈ ေပၚလစီသစ္ေတြအျပင္ ေငြလဲလွယ္မႈတန္ဖိုးကို အစိုးရက မသတ္မွတ္ဘဲ ေစ်းကြက္ကေန သတ္မွတ္ေပးတဲ့အေျခအေန ေရာက္ေနပါၿပီ။ အခုလို ေျခလွမ္းေတြေၾကာင့္လည္း ၂၀၁၁ ကစလို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဟာ ခန္႔မွန္းေျခေဒၚလာ ၉ ဘီလီယံရွိခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လို႔ အခုလို အေျပာင္းအလဲေတြေၾကာင့္ စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ဖို႔ လြယ္ကူေပမဲ့လို႔လည္း စီးပြားေရးမွာေရာ၊ ႏုိင္ငံေရးျမင္ကြင္းမွာပါ စစ္တပ္ရဲ႕လႊမ္းမုိးတဲ့ အခန္းက႑ကို ေျပာင္းလဲႏုိင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေပးႏုိင္ျခင္း မရွိေသးဘူးလို႔ စီးပြားေရးပညာရွင္ Sean Turnell က ေျပာပါတယ္။
“၂၀၁၅ ေနာက္ပိုင္းမွာ အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ျပဳလုပ္မယ္ဆုိရင္ အဓိကက်တာက စစ္တပ္နဲ႔ စစ္တပ္ရဲ႕ လႊမ္းမိုးတဲ့ အခန္းက႑ကို ေျပာင္းလဲဖို႔ ျပဳလုပ္မွာလားလုိ႔ ေမးစရာရွိပါတယ္။ တကယ္ျဖစ္သင့္တဲ့အတုိင္း စစ္တပ္ရဲ႕ခ်ဳပ္ကိုင္မႈကို ေလွ်ာ့မွာလား ဆုိတာကေတာ့ အေရးႀကီးတဲ့ ေမးခြန္းထုတ္စရာအခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။”
အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဦးပိုင္လီမိတက္လို အႀကီးဆံုး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔နဲ႔ ေက်ာက္မ်က္ရတနာတူးေဖာ္တဲ့ ၀င္ေငြအေကာင္းဆံုး စီးပြားေရးက႑အမ်ားစုဟာ စစ္တပ္က ခ်ဳပ္ကိုင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးမွာ စစ္တပ္ရဲ႕လႊမ္းမိုးမႈ ႀကီးမားသလို ႏုိင္ငံရဲ႕အာဏာ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈကလည္း အလားတူ အေနအထားမွာ ရွိတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္မွာ စစ္တပ္က ခန္႔အပ္တဲ့ ၁ မတ္သား ကိုယ္စားလွယ္ပါရွိတဲ့အတြက္လည္း ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္အားလံုးကို ဗီတိုအာဏာသံုး ပယ္ခ်ႏုိင္တဲ့ အေနအထားမ်ိဳးကို ေရာက္ေစတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း လူ႔အခြင့္အေရး က်ဴးလြန္ခ်ိဳးေဖာက္ၾကတဲ့ စစ္မႈထမ္းေတြကို အေရးယူႏုိင္ဖို႔က ခက္ခဲတာျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့လက Howard ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔က အစီရင္ခံစာတေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ရာမွာ လက္ရွိ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကိုကို အပါအ၀င္ စစ္တပ္ထိပ္တန္းအရာရွိ ၄ ဦးတို႔ဟာ ၂၀၀၅ နဲ႔ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြနဲ႔ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ၾကတဲ့အေၾကာင္း စြပ္စြဲထားပါတယ္။
ရန္ကုန္ေရာက္ Matthew Bugher ဟာ Harvard ရဲ႕ Global Justice သုေတသီတဦးျဖစ္ပါတယ္။ ဖမ္း၀ရမ္းေတြထုတ္ဖို႔ သက္ေသအေထာက္အထား အလံုအေလာက္ရွိေပမဲ့ အေရးယူျခင္းမရိွခဲ့ဘူးလို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
“စစ္တပ္က ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ စစ္တပ္က က်ဴးလြန္တဲ့ ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို အေရးယူဖို႔ ျငင္းဆိုေနၿပီး အေရးယူဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသူေတြကိုလည္း ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အစိုးရအတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လိုလားၾကသူေတြနဲ႔ အတိုက္အခံ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြကလည္း စစ္တပ္ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ေျဖရွင္းအေရးယူႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အခုိင္အမာ ရပ္တည္ ေတာင္းဆိုေပးခဲ့တာမ်ိဳး က်ေနာ္တုိ႔ မေတြ႔ရပါဘူး။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ တပ္တြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္သူေတြကို ရာထူးတုိးေပးၿပီးေတာ့ အေရးပါတဲ့ ေနရာေတြမွာ တာ၀န္ေပးထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။”
ဒါေၾကာင့္လည္း အရပ္ဘက္က ႀကီးစိုးတဲ့ တရားေရးစနစ္ မက်င့္သံုးႏုိင္သ၍ေတာ့ စစ္တပ္ထိပ္တန္းအရာရွိေတြကို သူတို႔က်ဴးလြန္တဲ့ ျပစ္မႈေတြအတြက္ အေရးယူႏုိင္မွာ မဟုတ္သလို စစ္တပ္ကလည္း ဆက္ၿပီး ဒီလိုျပစ္မႈေတြကို က်ဴးလြန္ေနမွာျဖစ္တယ္လို႔ သူက ေထာက္ျပပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ျမင္ေတြ႔ေနရတာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တခ်ိဳ႕ေဒသေတြျဖစ္တဲ့ တြင္းထြက္သယံဇာတေတြ ရွိတဲ့ေနရာမွာ ေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို စစ္တပ္က ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ - ေက်ာက္စိမ္းထြက္တဲ့ ဖားကန္႔ေဒသမွာ စစ္တပ္က ေဒသခံအစိုးရကိုေရာ တရားေရးစနစ္ကိုပါ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပီျပင္ဖုိ႔ဆုိတာထက္ သူတို႔ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြား ကာကြယ္ဖုိ႔ကို ပိုၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။”
၁၀ စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏွိပ္ကြပ္ခံခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာ့အတုိက္အခံ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ အမတ္ေနရာေတြ အႏုိင္ရရွိခဲ့ေပမဲ့ စစ္တပ္ရဲ႕လႊမ္းမုိးမႈကို ေလ်ာ့က်သြားေအာင္ လုပ္ႏုိင္စြမ္းမရွိခဲ့ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ စစ္တပ္က က်ဴးလြန္တဲ့ ျပစ္မႈေတြအတြက္ အေရးယူႏုိင္ဖုိ႔ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၀ိုင္း၀န္းေတာင္းဆိုၾကေပမဲ့လို႔လည္း သူမအေနနဲ႔ ဘာမွ မတတ္ႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။ အခုလို စစ္တပ္အေပၚ ေ၀ဖန္မႈေတြကို တံု႔ျပန္ရာမွာ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြက ႏုိင္ငံ့ရဲ႕တခ်ိဳ႕ေဒသေတြမွာ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တုိက္ခိုက္မႈေတြ ဆက္ရွိေနတဲ့အတြက္ စစ္တပ္အေနနဲ႔ စစ္တပ္အေနနဲ႔ ဆက္ အာဏာရွိဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ခုခံေျပာဆုိၾကပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္မွာ စစ္တပ္ရဲ႕လႊမ္းမုိးမႈ ႀကီးမားတဲ့အတြက္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အသံုးစရိတ္ ၂၃ ဒႆမ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္းကို စစ္အသံုးစရိတ္အတြက္ လ်ာထားႏိုင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအသံုးစရိတ္ဟာ ေဒသႏၱရမွာ အျမင့္ဆံုးျဖစ္ၿပီး၊ စစ္တပ္က တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဆက္လက္တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ အခုလုိ စစ္အသံုးစရိတ္ လုိအပ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
စစ္တပ္ကို ႏိုင္ငံရဲ႕ အမ်ိဳးသား ကာကြယ္ေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး ဘတ္ဂ်က္ကိုလည္း သတ္မွတ္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လို႔လည္း ျပည္ပရွိ အကဲခတ္ေတြကေတာ့ လက္ရွိ တုိင္းရင္းေဒသေတြမွာ ဆူပူမႈေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတာဟာ စစ္တပ္ရဲ႕ စီးပြားေရးုလုပ္ငန္းႀကီးေတြေၾကာင့္ တစိတ္တပိုင္းျဖစ္တယ္လို႔ ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာေဒသေတြမွာ သဘာ၀သယံဇာတေတြ ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္း ၾကန္႔ၾကာေနၿပီး အစိုးရေရာ စစ္တပ္အေပၚမွာ ယံုၾကည္မႈေတြ ေလ်ာ့နည္းလာတယ္လို႔ Harvard သုေတသီ Matthew Bugher က ေျပာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့လက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပၿပီး တရက္အၾကာမွာပဲ ျမန္မာစစ္တပ္က လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာမွာ တုိင္းရင္းလက္နက္ကိုင္တပ္သား ၂၇ ဦး က်ဆံုးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရအေနနဲ႔ ၂၀၁၅ ႏို၀င္ဘာလမွာ က်င္းပဖုိ႔ စီစဥ္ထားတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္မီ အပစ္ရပ္သေဘာတူညီမႈ ရရွိလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ အခန္းက႑ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ဖုိ႔ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖုိ႔ လိုအပ္တာျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့လက လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းပြဲမွာေတာ့ ၂၀၁၅ မတုိင္မီ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ႏုိင္ဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္တဲ့အေၾကာင္း စစ္တပ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြက သေဘာထား ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒၚလွလွသန္း / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com/content/article/2554495.html