ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးအခ်က္အျခာၿမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီဝင္အဆင့္ေရြးေကာက္ပြဲကို ႏွစ္ေပါင္း (၆၀) အတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ၂၀၁၄၊ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၇ ရက္ စေနေန႔မွာ ရန္ကုန္တၿမိဳ႕လံုးအတုိင္းအတာနဲ႔ ၿမိဳ႕နယ္အသီးသီးမွာ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးေရးကာလကစလို႔ မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူေတြ မဲေပးတဲ့အထိ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းစဥ္ အဆင့္ဆင့္မွာ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိင္ရာ နည္းဥပေဒေတြကို သက္ဆုိင္ရာတာဝန္ရွိသူေတြ လုိက္နာမႈအားနည္းတယ္လို႔ ရန္ကုန္ အေနာက္ပိုင္းခ႐ိုင္ ကိုယ္စားျပဳ ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ ေကာ္မတီဝင္ေနရာမွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ အေရြးခံခဲ့တဲ့ ဦးဝင္းခ်ိဳက ေျပာပါတယ္။
“လူဦးေရ သိန္း ၅၀ ေက်ာ္ရွိတဲ့ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ကို အခု (၄) သိန္းနဲ႔ (၁) ေထာင္ေက်ာ္လို႔ ေျပာတဲ့အခါမွာလည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လူဦးေရရဲ႕ (၁.၅ %) ေတာင္ မျပည့္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဘယ္သူပါတယ္ဆိုတာကိုလည္း မဲစာရင္းေတြ ကပ္မထားဘူး။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ ေပးရမယ္ဆိုတာလည္းမသိဘူး၊ မေပးရဘူးဆိုတာလည္း မသိဘူး။ ျပည္သူေတြက ဘာဆို ဘာမွကို မသိတာ။ မသိတဲ့အျပင္ ထင္သာျမင္သာလည္းမရွိ၊ တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈလည္း မရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ မဲ႐ံုေတြ ဘယ္နားရွိမွန္းမသိဘူး။ မဲစာရင္းေတြမွာ ဘယ္သူေတြပါမွန္းမသိဘူး။ က်ေနာ္တို႔ မေန႔ကအေတြ႔အႀကံဳအရဆိုရင္ ေသဆံုးသြားၿပီးသားလူေတြကိုလည္း မဲစာရင္းထဲမွာ ထည့္ထားတယ္။ ေနာက္တခါ မဲစာရင္းမွာပါတဲ့နာမည္က လဲြေနတယ္။ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းထဲမွာပါတဲ့ ေနာက္ထပ္အသက္ ၁၈ ႏွစ္ ျပည့္ၿပီးသားလူတေယာက္ကိုလည္း ကိုယ္စားမဲေပးခြင့္ မျပဳဘူး။ သန္းေကာင္စာရင္းလည္းယူလာတယ္၊ မွတ္ပံုတင္လည္း ယူလာတယ္။ အမွန္တကယ္ မဲေပးခြင့္ေပးထားတဲ့နာမည္က ဘယ္လိုမွ အက်ဳိးအေၾကာင္းရွင္းျပလည္း လက္မခံဘူး။ အစရွိတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ျခယ္မႈေတြ အရမ္းမ်ားတဲ့အခါက်ေတာ့ တကယ္လာေပးခ်င္တဲ့သူေတြက စာရင္းထဲမွာ မပါဘူး။ လာေပးဖို႔အတြက္ သူတို႔ စာရင္းထုတ္ျပန္ထားတာကလည္း ထင္သာျမင္သာမႈ မရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ လာမေပးၾကဘူး၊ မဲစာရင္းက (၄၀၈) ဦးရွိတယ္။ အဲဒါကို လာေပးတာ (၇) ဦး၊ (၇) ဦးပဲ လာေပးတယ္ဆိုတဲ့ စံခ်ိန္ေတြေတာင္ ရွိတယ္။”
ဒါ့အျပင္ မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူေတြၾကား စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သတင္းအခ်က္အလက္မွန္ရရွိမႈ မဲေပးစနစ္ပညာေပးမႈ လိုအပ္ခ်က္ အားနည္းမႈေတြရွိသလို အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္ၿပီးသူတုိင္း မဲေပးခြင့္ရွိတဲ့ မဲဆႏၵရွင္စာရင္း ခြင့္ျပဳခ်က္ ခ်ထားေပးတာေတြမွာလည္း အျငင္းပြားစရာေတြ ရွိတယ္လို႔ ရန္ကုန္စည္ပင္ေကာ္မတီဝင္ ေရြးေကာက္ပြဲယွဥ္ၿပိဳင္သူ ေဒၚစူဆန္နာလွလွစိုးအတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲ လံႈ႔ေဆာ္စည္း႐ံုးေရး Campaignမန္ေနဂ်ာအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့တဲ့ ေဒၚေနာ္အဲလစ္စဘက္ကလည္း သူ႔အေတြ႔အႀကံဳေျပာျပပါတယ္။
“မေန႔ကေရြးေကာက္ပဲြမွာဆိုလုိ႔ရွိရင္ မဲ႐ုံအတြင္းမွာေတာင္မွ လာၿပီးေတာ့မွ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးတာေတြ ေတြ႔တယ္။ အဲဒီ တျခား ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြရဲ႕ ပံုကို ေပးပါဆိုၿပီးေတာ့ မဲ႐ံုအတြင္းမွာေတာင္မွ လာၿပီးေတာ့ မဲဆြယ္တာေတြ ရွိေသးတယ္။ ေနာက္တခုကက် မဲ႐ံုေရွ႕မွာ ဘီႏိုင္းေတြကပ္ထားတာ။ ဥပေဒအရ ဒါေတြက မလုပ္ရေတာ့ဘူးဆိုတာ ေျပာထားၿပီးသားေလ-ေနာ္၊ ဒီႏွစ္ ဒီပံုစံနဲ႔သြားမယ္ဆိုလုိ႔ရွိရင္ က်မတို႔ လိုခ်င္တဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ႏုိင္ငံက ဘယ္လိုမွ ျဖစ္လာမွာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ လြတ္လပ္မွ်တတဲ့ေရြးေကာက္ပဲြႀကီး ၂၀၁၅ မွာ က်မတို႔ျပည္သူေတြ အားလံုး aware ျဖစ္ဖို႔ လိုတယ္ေပါ့ေနာ္။ က်မတို႔ သင္ခန္းစာ အမ်ားႀကီးရတယ္၊ ဒီေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့-”
အခုလို ၂၀၁၄ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္း ရန္ကုန္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပခဲ့တဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေပၚ အေျခခံၿပီး တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ က်င္းပမယ့္ လာမယ့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ နမူနာယူစရာ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားရမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိင္ရာ နည္းဥပေဒ၊ ေကာ္မတီေတြ လုပ္ေဆာင္ခ်က္၊ မဲဆႏၵရွင္ေတြၾကား ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ပညာေပးမႈလိုအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႔ခဲ့ရတယ္လို႔လည္း ဦးဝင္းခ်ိဳက ဆိုပါတယ္။
“စည္ပင္သာယာေကာ္မတီက ထုတ္ျပန္တဲ့ဥပေဒေတြ၊ နည္းဥပေဒေတြ ကိုယ္ႏႈိက္ကိုက ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႔လည္းမညီ၊ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးေတြလည္း မေပး၊ လူ႔အခြင့္အေရးေတြလည္း ခ်ဳိးေဖာက္၊ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီေရြးေကာက္ပဲြမွာ ဒီလိုရွိခဲ့ရင္ လာမယ့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြႀကီးက်ရင္လည္း အဲသလိုမ်ဳိး တရားမမွ်တတဲ့ဥပေဒေတြ ေကာ္မရွင္က ထုတ္ၿပီးေတာ့ ဒါေတြကို ျငင္းပယ္ခြင့္မရဘဲနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ထပ္ၿပိဳင္ရအံုးမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔လိုခ်င္တဲ့စံႏႈန္းက ေတာ္ေတာ္ကို ေဝးေနအံုးမယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္းေလး က်ေနာ္ ရွင္းျပတာပါ။”
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ ခ႐ိုင္ေလးခ႐ိုင္မွာ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၃၀၀ နီးပါး ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကတဲ့ စည္ပင္ေကာ္မတီဝင္ေရြးေကာက္ပြဲ မဲရလဒ္စာရင္းကို ၄၈ နာရီအတြင္း ထုတ္ျပန္ေပးမွာျဖစ္တယ္လို႔ ရန္ကုန္စည္ပင္ေကာ္မတီဝင ္ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က ေျပာပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ေတြအရ ခ႐ိုင္ေလးခ႐ိုင္က ကိုယ္စားလွယ္အသစ္ေလးေယာက္၊ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးအစိုးရက တုိက္႐ိုက္ခန္႔ထားတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလးဦးနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီကို အသစ္ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းမွာျဖစ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ကိုေတာ့ သမၼတက တိုက္႐ိုက္ခန္႔အပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။
VOA