Business Week ပါ Daniel Ten Kate ၏ Myanmar’s Jade Millionaire Fuel Properly Surge မွ ထုတ္ႏုတ္ တင္ျပအပ္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အႀကီးဆံုး စက္မႈဇုန္ႀကီး ရွိရာ ဟိုေနရာကတစ္ဖဲ့ ဒီေနရာတစ္ခ်ိဳင့္ႏွင့္ မညီညာစြာ ပ်က္စီးေနေသာ လမ္းမႀကီး ေဘးဘက္ရွိ သစ္ပင္တစ္ပင္တြင္ ဦးသိန္းဦး တစ္ေယာက္ သူေကာက္လာေသာ ပလတ္စတစ္ မ်ားကို လွမ္းေနေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ပလတ္စတစ္မ်ားကို တစ္ဖန္ ျပန္သံုးရန္ ေရာင္းခ်ၿပီး သူ႔ဇနီးႏွင့္ ကေလး ငါးေယာက္ ဝမ္းေရး အတြက္ ျဖည့္ဆည္းေပးရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသားထားပါသည္။ အမိႈက္သ႐ိုက္ပံု မ်ားထဲမွ သူေကာက္ယူထားေသာ အိတ္စုတ္၊ ဘူးခြံ တစ္ပံုတစ္ပင္မ်ား ၏ ေနာက္မွာရွိေနသည့္ အေစာင့္မရွိ လစ္ဟာေန ေသာ ဂိတ္ဝင္းအတြင္း ၾကည့္လိုက္လွ်င္ ျမက္႐ိုင္းပင္မ်ားႏွင့္ ေခြးေလေခြးလြင့္မ်ား ရွိရာ ေျမကြက္ႀကီးသည္ တစ္ဧကလွ်င္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ငါးသိန္းမွ် တန္ဖိုးရွိေသာ ေျမကြက္ႀကီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဤေျမကြက္ႀကီး၏ ေဈးမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ဖေလာ္ရီဒါ ျပည္နယ္ ေအာ္လန္ဒိုၿမိဳ႕ စက္မႈဇုန္ရွိ ေျမေဈးထက္ ဆယ္ဆမွ် ပို၍ႀကီးေနေၾကာင္း ေဆာင္းပါးတြင္ ေရးသား ထားပါသည္။
အဝတ္အစား စုတ္စုတ္ျပတ္ျပတ္ ဝတ္ထားေသာ ဦးသိန္းဦး၏ ႏံုႏံုခ်ာခ်ာ တဲစုတ္ကေလးသည္ ဤေနရာ၏ တရိပ္ရိပ္ တက္ေနေသာ ေျမေဈး၏ တန္ဖိုးႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ရလွ်င္ တစ္ဘာသာစီျဖစ္ေနလ်က္ ဝိေရာဓိ အသြင္အျပင္ ရွိေနေၾကာင္း ေရးသားထားပါသည္။ ဤေနရာသည္ကား ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ကစတင္၍ တည္ေဆာက္ ခဲ့ေသာ လိႈင္သာယာ စက္မႈဇုန္ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စတင္တည္ခဲ့စဥ္က ေဈးထက္ ယခုဆိုလွ်င္ အဆတစ္ရာမွ် တက္သြားၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဤသို႔ျမင့္တက္ခဲ့ရျခင္း၏ အရင္းခံမွာ ေက်ာက္စိမ္းတြင္း သူေဌးမ်ား၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆိုပါသူေဌးမ်ားသည္ ၾကြယ္ဝေနေသာ ယင္းတို႔၏ဓနေငြေၾကးကို အျခား ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားအတြက္ မျမင္ခဲ့ၾက ဘဲ ေျမေဈးကြက္အတြင္း ထည့္သြင္းခဲ့ၾကျခင္းေၾကာင္း ေရးသားထားပါသည္။
ဤသို႔ႏွင့္ အေမရိကန္ႏွင့္ ဥေရာပသမဂၢတို႔၏ ပိတ္ဆို႔မႈေျဖ ေလွ်ာ့လိုက္ျခင္းႏွင့္အတူ ပင္လယ္ရပ္ျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း တစ္ဟုန္ထိုး ဝင္ေရာက္လာရာ ႐ံုးခန္းမ်ားႏွင့္ အိမ္ႀကီးရခိုင္ ငွားရမ္း ေဈးႏႈန္းမ်ားလည္း ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။
ဗြက္ေပါက္ေနေသာျခစားမႈ
အစစအရာရာ အကာအကြယ္ ေပးဖို႔ ႀကိဳးစားရာတြင္ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းႏွင့္ ဥပေဒျပဳမႈ မ်ားသည္ ေနာက္ဆံုး ဗြက္ထေနေသာ ျခစားမႈမ်ား၏ သားေကာင္ ျဖစ္ခဲ့ရေၾကာင္း၊ ျပည္သူတို႔အတြက္ အလုပ္အကိုင္ အမ်ားစုကို ဖန္တီးေပးႏိုင္ မည့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားမွာလည္း လြန္စြာနည္းပါးေနေၾကာင္း ဆစ္ဒနီရွိ Macquarie တကၠသိုလ္မွ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး သုေတသီ တြဲဖက္ပါေမာကၡ Sean Turnell က အီးေမးလ္မွ တစ္ဆင့္ ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း ေရးသားထားပါသည္။
စီးပြားေရး မညီမွ်မႈမ်ား၏ အရင္းခံ သ႐ုပ္သကန္မွာ ေက်ာက္စိမ္း ေရာင္းဝယ္ေရးေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေက်ာက္စိမ္း တင္သြင္းမႈကို ပိတ္ပင္ျခင္းႏွင့္ ရတနာ အေရာင္းအဝယ္အတြက္ ေငြလႊဲ ပို႔ျခင္းတို႔ကို အေမရိကန္ အစိုးရမွ ပိတ္ပင္ခဲ့၍ တ႐ုတ္ျပည္ ေဈးကြက္သည္ ႀကီးထြားလာ ရေၾကာင္း၊ ေဟာင္ေကာင္ တကၠသိုလ္မွ သုေတသီ တြဲဖက္ပါေမာကၡ Renaud Egreteau က ေျပာၾကားသည္ဟု ေဖာ္ျပပါရွိ ပါသည္။ ညံ့ဖ်င္းမႈ ေက်ာက္စိမ္း ကုန္သည္မ်ားသည္ ယင္းတို႔၏ ဝင္ေငြကို မည္သို႔ သံုးစြဲရမွာ မသိေၾကာင္း ရန္ကုန္အေျခစိုက္ Myanmar Marketing Research and Development ကုမၸဏီ ဦးမိုးေက်ာ္က မွတ္ခ်က္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ အဆိုပါ ကုမၸဏီမွာ Unilever NV ႏွင့္ Nestle SA တို႔အတြက္ ေဈးကြက္ သုေတသန ျပဳလုပ္ေပးေနေသာ ကုမၸဏီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ ပိတ္ဆို႔မႈေၾကာင့္ ေက်ာက္စိမ္း ကုန္သည္မ်ားသည္ အေၾကြးဝယ္ကတ္မ်ား မကိုင္ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း၊ သို႔ျဖင့္ သူတို႔၏ ေငြ ပင္ေငြရင္း မ်ားသည္ ေျမေဈးကြက္အတြင္း လွိမ့္ဝင္သြားေၾကာင္း ယင္းမွ ေျပာၾကားသည္ ဟု ေရးသားထားပါသည္။ ေက်ာက္စိမ္းသူေဌး မ်ားသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ စကၤာပူ ႏိုင္ငံ အစရွိသည္ တို႔တြင္ လွပေသာ ကြန္ဒိုမ်ား၌ အခန္းမ်ား ဝယ္ႏိုင္သည္ကို မစဥ္းစားမိၾကေၾကာင္း၊ ျပည္ပသို႔ထြက္ ၍ ျမႇဳပ္ႏွံရန္ ေၾကာက္ရြံ႕ခဲ့ၾကေၾကာင္း ဦးမိုးေက်ာ္ က ေျပာၾကားခဲ့သည္ကို ေရးသား ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ဤသို႔ အိမ္ၿခံေျမ ေဈးမ်ား ခုန္တက္ေနမႈသည္ အလုပ္အကိုင္သစ္မ်ား ဖန္တီးႏိုင္ရန္ ႏိုင္ငံတကာ ကုန္ထုတ္ လုပ္သူမ်ား လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအတြက္ အရံအတား တစ္ခု ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ကိစၥရပ္သည္ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ မ်ားအတြက္ အမွန္တကယ္ အတားအဆီး တစ္ရပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အစိုးရပိုင္းမွလည္း ကူညီေပးႏိုင္မႈ မေတြ႕ရေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဤ ျပႆနာကို ေျပလည္ရန္ ျပည့္မီေသာ အေျခခံ အေဆာက္ အအံုမ်ားကို ဖန္တီးေပးျခင္းျဖင့္ ေျမေဈးႀကီးမႈကို တိုက္ဖ်က္ရမွာျဖစ္ၿပီး လုပ္ငန္းေပါင္းစံုတို႔ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ရန္ စက္မႈဇုန္ အကြက္သစ္ မ်ားမ်ားလိုအပ္ေၾကာင္း၊ အာရွဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဘဏ္ လက္ေထာက္ အႀကီးအကဲ ေဘာဂေဗဒပညာရွင္ Ms Cyn-Young Park မွ ေျပာၾကားေၾကာင္း ေရးသားထားပါသည္။
မလြယ္ကူမႈမ်ား
လြတ္လပ္သည့္ ေဈးကြက္စီးပြားေရး စနစ္မွာ ေဈးႏႈန္းမ်ား က်ဆင္းေစရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈ ျဖစ္စဥ္သည္ မလြယ္ ကူေၾကာင္း၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အသစ္တည္လိုလွ်င္ စက္မႈဇုန္သစ္မ်ားႏွင့္ မူဝါဒသစ္မ်ား ခ်မွတ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ Serge Pun က ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း ေရးသားထားပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႐ံုးခန္း ငွားရမ္းခမ်ားသည္ တစ္ႏွစ္အတြင္း သံုးဆမွ်ျမင့္တက္သြားေၾကာင္း၊ စတုရန္း တစ္မီတာ လွ်င္ ၆၅ ေဒၚလာႏႈန္းမွ ၁၅ဝ ေဒၚလာထိ ျမင့္တက္သြား ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ မၾကာမီက ေျခကုပ္ယူခဲ့ေသာ Colliers International Thailand ကုမၸဏီမွ ေျမယာ သုေတသီ Tony Icon က ေျပာၾကားေၾကာင္း ေရးသား ထားပါသည္။ အေဆာက္အအံုမ်ား ျပင္ဆင္ရာတြင္ အဆင့္မမီျခင္း၊ သယ္ယူ ပို႔ေဆာင္ေရး မလြယ္ကူျခင္းႏွင့္ ဘက္စံု မျပည့္စံုမႈတို႔သည္ အရံအတားမ်ား အျဖစ္ တည္ရွိေနေၾကာင္း ယင္းက ျဖည့္စြက္ေျပာၾကား ခဲ့သည္ဟု ေရးသား ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည့္ သီလဝါတြင္ ႏိုင္ငံတကာ ကုန္တင္ဆိပ္ကမ္း တည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ စက္မႈဇုန္ သစ္မ်ား အတြက္ ျပင္ဆင္မႈမ်ား ရွိေနၿပီး တြက္ခ်က္မႈမ်ားကို စတင္လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း၊ သီလဝါဆိပ္ကမ္း သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေတာင္ဘက္ ၁၅ မိုင္မွ်သာ ကြာေဝးသည့္ ေနရာတြင္ ရွိေၾကာင္း၊ အျခား ေရနက္ဆိပ္ကမ္း တစ္ခု စီမံကိန္းမွာ ထားဝယ္တြင္ တည္ေဆာက္မွာ ျဖစ္ၿပီး Italian Thai ကုမၸဏီမွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထားဝယ္ၿမိဳ႕သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္၊ ဘန္ေကာက္မွ ၁၉၅ မိုင္မွ်သာ ကြာေဝးေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပထား ပါသည္။
ျမန္ႏႈန္းျမင့္အင္တာနက္ Black Berry သံုး၍ မရေသးေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစိုးရက ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ အေရာက္တြင္ ဖုန္းလိုင္းအသစ္ သန္း ၄ဝ မွ် ရွိရန္ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားအား ဖိတ္ေခၚထားေၾကာင္း၊ သုေတသန ကုမၸဏီ Paul Buddle Communication Pty မွ ေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု ေရးသားထားပါသည္။ အထိုင္ဖုန္းလိုင္းကို သံုးစြဲႏိုင္သူ ဦးေရမွာ ယခုအခါ လူဦးေရ၏ ၁ ဒသမ ၃ ရာႏႈန္းမွ်သာ ရွိၿပီး ျမန္ႏႈန္းျမင့္ အင္တာနက္ အသံုးျပဳႏိုင္သူမွာ ဝ ဒသမ ၃ ရာ ခိုင္ႏႈန္းမွ်သာ ရွိေသးေၾကာင္း အာရွဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဘဏ္၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပါရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ေမွာင္ခိုေဈးကြက္
ဘဏ္မ်ား၏ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္းသည္ အခက္အခဲမ်ားစြာႏွင့္ ျပည္တြင္း ျပည္ပ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအတြက္ အေႏွာင့္ အယွက္ျဖစ္ရေၾကာင္း၊ တရားဝင္ေဈးႏွင့္ ျပင္ပေပါက္ေဈး အနည္းငယ္ကြာလွ်င္ ဘဏ္မ်ားက ေငြလဲလွယ္ မေပး ေတာ့ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ေမွာင္ခိုျပင္ပ ေဈးကြက္မွာ အားေကာင္းေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရန္ကုန္ရွိ ကြန္ပ်ဴတာ ပစၥည္းမ်ား ေရာင္းဝယ္သူ ေဒၚသန္းသန္းစိုးက ေျပာၾကားေၾကာင္း ေရးသားထားပါသည္။ ျပည္တြင္းရွိ ဘဏ္ေပါင္း ၁၇ ခုတို႔ လြန္ခဲ့ေသာလက သေဘာတူ၍ ေငြေခ်ေရးစနစ္ကို Debit ကတ္မ်ားျဖင့္ စတင္ခဲ့ေသာ္ လည္း ႏိုင္ငံတကာ Master Card Inc ႏွင့္ Visa Inc တို႔မွလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လုပ္ငန္းခ်ဲ႕ထြင္ရန္ နည္းလမ္း ရွာေနေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံခ်င္း ေငြလႊဲျခင္း အတြက္မူ အေမရိကန္၏ ပိတ္ဆို႔မႈ ႐ုပ္သိမ္းအၿပီးတြင္ ျဖစ္လာႏိုင္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း စက္တင္ဘာ ၁၄ ရက္က ျမန္မာႏိုင္ ငံေတာ္ ဗဟိုဘဏ္ ဒုဥကၠ႒ ဦးေမာင္ေမာင္ဝင္း က ေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု ေရးသားထားပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ေငြလဲလွယ္သည့္ စင္တာမ်ားသည္ ေဒၚလာ အရြက္သန္႔မ်ားကိုသာ ေရြးခ်ယ္ျခင္းသည္ ေဒၚလာေငြကို ျပည္ပသို႔ လႊဲေပးခြင့္ မရခဲ့၍ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပိတ္ဆို႔မႈ ႐ုပ္သိမ္းၿပီးပါက အဆိုပါ ကိစၥရပ္မွာ ကြယ္ေပ်ာက္သြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေမာင္ေမာင္ဝင္းက ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ကေမၻာဇဘဏ္တြင္ ေန႔စဥ္ေငြလဲလွယ္ႏႈန္းကို ဒီဂ်စ္တယ္ဘုတ္ျဖင့္ အၿမဲျပသေနခဲ့ေၾကာင္း ဤသို႔ ျပသျခင္း သည္ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္း ႏႈန္းရွင္ သတ္မွတ္ၿပီး ကတည္းက ျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသားထားပါသည္။ အစိုးရ၏ ေငြေၾကး လဲလွယ္မႈဆိုင္ရာ မူဝါဒသစ္ေၾကာင့္ ေငြေၾကးလြယ္ကူစြာ လဲလွယ္လာႏိုင္ေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေန ဦးေဇာ္လင္း က ေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု ေရးသားထားပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း လိႈင္သာယာေန ပလတ္စတစ္ ေကာက္ေနရသူ ဦးသိန္းဦးတို႔ ကဲ့သို႔ ျပည္သူေတြ အတြက္မူ အစိုးရ၏ မူဝါဒသစ္မ်ား သည္ ဘာမွ် မေျပာင္းခဲ့ေၾကာင္း ေရးသား ထားပါသည္။ ခ်မ္းသာသူေတြ အတြက္ေတာ့ ထူးမွာပါဟု ဦးေဇာ္ လင္းက မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထား ပါသည္။
http://www.myanmarij.com
