(The Associated Pressမွ 25 July 2013 ရက္စြဲပါ “ Myanmar Parliament Panel considers Changing Constitution, Could allow Suu Kyi to be President” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္လာေစမည့္ အေျခခံဥပေဒေျပာင္းလဲျပင္ဆင္ေရးကို သံုးသပ္ရန္အတြက္ ျမန္မာလႊတ္ေတာ္က ၾကာသပေတးေန႔တြင္ ေကာ္မတီတစ္ရပ္ ဖြဲ႔စည္းလိုက္ပါသည္။ ယင္းသို႔ ေျပာင္းလဲမႈတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ပိုရလာဖြယ္ ရွိသည္ဟုလည္း သိရွိရသည္။
၄င္း ၁၀၉ ဦးပါ ေကာ္မတီတြင္ NLD ႏွင့္ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးအပါအဝင္ ပါတီအားလံုးမွ ကိုယ္စားလွယ္အမတ္မ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါဝင္သည္။
လက္ရွိ အေျခခံဥပေဒသည္ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို လႊတ္ေတာ္တြင္ ေနရာမ်ားစြာ ေပးထားျခင္း၊ သမၼတေလာင္းစာရင္းတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အက်ံဳးမဝင္ေအာင္ ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ထားျခင္း တို႔ေၾကာင့္ဒီမိုကေရစီႏွင့္ မကိုက္ညီဟု NLD ပါတီက သတ္မွတ္ထားသည္။တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားကလည္း ၄င္းတို႔၏ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေနရာမ်ားကို ဗဟိုအစိုးရက ခန္႔အပ္ျခင္းထက္ ၄င္းတို႔ကိုယ္တိုင္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားလ်က္ ရွိသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၄၈ ၿဗိတိန္ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ေနာက္ပိုင္း ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ေတာင္းဆိုေသာ တို္င္းရင္းသား အုပ္စုမ်ားႏွင့္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္မႈမ်ား ထြက္ေပၚလာကာ ဒီမိုကေရစီအစိုးရႏွင့္ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ လက္ထက္ကာလမ်ားတြင္ ျပည္တြင္းစစ္မီး ေတာက္ေလာင္ခဲ့ရသည္။ လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသည္ ႏိုင္ငံအႏွံ အပစ္ရပ္စဲေရးႏွင့္ တိုင္းရင္းသား အုပ္စုအားလံုးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတူမႈ ရရွိေရးတို႔ကို ႀကိဳးပမ္းအား ထုတ္လ်က္ရွိသည္။
လက္ရွိ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒသည္ ယခင္တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္က ေရးဆဲြခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ တပ္မေတာ္ၾသဇာ ဆက္လက္လႊမ္းမိုးထားႏိုင္ရန္ အထူးစီမံျပဳလုပ္ထားသည္။
သို႔ရာတြင္ ၂၀၀၈ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးကာလသည္ အာရပ္ေႏြဦးႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ေနေသာေၾကာင့္ လူထုအံုၾကြမႈကို စိုးရိမ္သည့္ ႏိုင္ငံအႀကီးအကဲေဟာင္းမ်ား၏ အစီအမံျဖင့္ အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ အထက္မွ ခြင့္ျပဳေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ အဓိကေအာင္ျမင္မႈမွာ စစ္အစိုးရလက္ထက္ ႏွိပ္ကြပ္ ထားခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ NLD ပါတီကို တရားဝင္ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္သို႔ ေခၚယူလႈပ္ရွား ခြင့္ေပးခဲ့ျခင္း ပင္ျဖစ္သည္။မႏွစ္က ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမတ္ေနရာ ၄၄ ေနရာအနက္ NLD ပါတီက ၄၃ ေနရာအႏုိင္ ရရွိခဲ့သည္။
ၾကာသပေတးေန႔က ႏို္င္ငံပိုင္႐ုပ္သံတြင္ အစိုးရရာထူးေနရာ အေျပာင္းအလဲမ်ားကို ေၾကျငာသြားေသာ္လည္း သိသိသာသာေျပာင္းလဲမႈကို မေတြ႔ရေပ။ စြမ္းအင္၊ ရထား၊ စက္မႈႏွင့္အလုပ္သမားဝန္ႀကီးမ်ားကို ေနရာျခင္း ဖလွယ္ခဲ့ၿပီး ရဲခ်ဳပ္အသစ္ကိုခန္႔အပ္သည္။ ယခင္ရဲခ်ဳပ္မွာ ျပည္ထဲေရး ဒုဝန္ႀကီးအျဖစ္ ဆက္လက္တာဝန္ ယူသည္။ ဝန္ႀကီးေနရာ အေျပာင္းအလဲမ်ား ေၾကျငာရာတြင္ထံုးစံအတိုင္း အေၾကာင္းအရင္း မထုတ္ျပန္ေပ။
Yangon chronicle
အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္လာေစမည့္ အေျခခံဥပေဒေျပာင္းလဲျပင္ဆင္ေရးကို သံုးသပ္ရန္အတြက္ ျမန္မာလႊတ္ေတာ္က ၾကာသပေတးေန႔တြင္ ေကာ္မတီတစ္ရပ္ ဖြဲ႔စည္းလိုက္ပါသည္။ ယင္းသို႔ ေျပာင္းလဲမႈတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ပိုရလာဖြယ္ ရွိသည္ဟုလည္း သိရွိရသည္။
၄င္း ၁၀၉ ဦးပါ ေကာ္မတီတြင္ NLD ႏွင့္ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးအပါအဝင္ ပါတီအားလံုးမွ ကိုယ္စားလွယ္အမတ္မ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါဝင္သည္။
လက္ရွိ အေျခခံဥပေဒသည္ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို လႊတ္ေတာ္တြင္ ေနရာမ်ားစြာ ေပးထားျခင္း၊ သမၼတေလာင္းစာရင္းတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အက်ံဳးမဝင္ေအာင္ ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ထားျခင္း တို႔ေၾကာင့္ဒီမိုကေရစီႏွင့္ မကိုက္ညီဟု NLD ပါတီက သတ္မွတ္ထားသည္။တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားကလည္း ၄င္းတို႔၏ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေနရာမ်ားကို ဗဟိုအစိုးရက ခန္႔အပ္ျခင္းထက္ ၄င္းတို႔ကိုယ္တိုင္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားလ်က္ ရွိသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၄၈ ၿဗိတိန္ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ေနာက္ပိုင္း ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ေတာင္းဆိုေသာ တို္င္းရင္းသား အုပ္စုမ်ားႏွင့္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္မႈမ်ား ထြက္ေပၚလာကာ ဒီမိုကေရစီအစိုးရႏွင့္ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ လက္ထက္ကာလမ်ားတြင္ ျပည္တြင္းစစ္မီး ေတာက္ေလာင္ခဲ့ရသည္။ လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသည္ ႏိုင္ငံအႏွံ အပစ္ရပ္စဲေရးႏွင့္ တိုင္းရင္းသား အုပ္စုအားလံုးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတူမႈ ရရွိေရးတို႔ကို ႀကိဳးပမ္းအား ထုတ္လ်က္ရွိသည္။
လက္ရွိ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒသည္ ယခင္တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္က ေရးဆဲြခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ တပ္မေတာ္ၾသဇာ ဆက္လက္လႊမ္းမိုးထားႏိုင္ရန္ အထူးစီမံျပဳလုပ္ထားသည္။
သို႔ရာတြင္ ၂၀၀၈ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးကာလသည္ အာရပ္ေႏြဦးႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ေနေသာေၾကာင့္ လူထုအံုၾကြမႈကို စိုးရိမ္သည့္ ႏိုင္ငံအႀကီးအကဲေဟာင္းမ်ား၏ အစီအမံျဖင့္ အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ အထက္မွ ခြင့္ျပဳေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ အဓိကေအာင္ျမင္မႈမွာ စစ္အစိုးရလက္ထက္ ႏွိပ္ကြပ္ ထားခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ NLD ပါတီကို တရားဝင္ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္သို႔ ေခၚယူလႈပ္ရွား ခြင့္ေပးခဲ့ျခင္း ပင္ျဖစ္သည္။မႏွစ္က ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမတ္ေနရာ ၄၄ ေနရာအနက္ NLD ပါတီက ၄၃ ေနရာအႏုိင္ ရရွိခဲ့သည္။
ၾကာသပေတးေန႔က ႏို္င္ငံပိုင္႐ုပ္သံတြင္ အစိုးရရာထူးေနရာ အေျပာင္းအလဲမ်ားကို ေၾကျငာသြားေသာ္လည္း သိသိသာသာေျပာင္းလဲမႈကို မေတြ႔ရေပ။ စြမ္းအင္၊ ရထား၊ စက္မႈႏွင့္အလုပ္သမားဝန္ႀကီးမ်ားကို ေနရာျခင္း ဖလွယ္ခဲ့ၿပီး ရဲခ်ဳပ္အသစ္ကိုခန္႔အပ္သည္။ ယခင္ရဲခ်ဳပ္မွာ ျပည္ထဲေရး ဒုဝန္ႀကီးအျဖစ္ ဆက္လက္တာဝန္ ယူသည္။ ဝန္ႀကီးေနရာ အေျပာင္းအလဲမ်ား ေၾကျငာရာတြင္ထံုးစံအတိုင္း အေၾကာင္းအရင္း မထုတ္ျပန္ေပ။
Yangon chronicle