(4 Aug 2013 ရက္စြဲပါ Shanghai Daily မွ Myanmar to restart controversial copper project under revised contract ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အျငင္းပြားဖြယ္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ေၾကးနီစီမံကိန္းကို ဇူလိုင္လ(၂၄) ရက္ေန႕က အစိုးရ၏ ျမန္မာ့သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္း (MME)၊ စီးပြားေရးဦးပိုင္လီမိတက္ႏွင့္ တရုတ္၏ ဝမ္ေပါင္(Wanbao Mining Ltd) သတၱဳတြင္း လီမိတက္တို႔ၾကား ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္ ျပန္လည္ေရးထိုး၍ စတင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။
စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕အစီရင္ခံစာ၏ အၾကံျပဳခ်က္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးလွထြန္းက ေသာၾကာေန႔က လုပ္ငန္းညွိႏႈိင္းမႈအစည္းအေဝးတြင္ ျပန္လည္ေရးထိုးေသာ ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္တြင္ ပိုမို၍ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈရွိေရးနွင့္ စီမံကိန္းနယ္ေျမတြင္ လူမႈေရးတာဝန္ယူမႈအတြက္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား လိုအပ္ပံုကို အေလးထား ေျပာၾကား သြားပါသည္။
ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံတကာစံႏွင့္အညီ ထိခိုက္မႈအနည္းဆံုးျဖစ္ရန္ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ထိန္းသိမ္းမႈ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၄င္းက အစည္းအေဝးတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ေကာ္ပိုေရးရွင္း ႀကီးမ်ား၏ လူမႈေရးတာဝန္ယူမႈ Corporate Soual Reoponsibilities (SR) လႈပ္ရွားမႈမ်ားအတြက္ ေဒၚလာတစ္သန္း သံုးစြဲမည္ဟု ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ထို႔အျပင္ စီမံကိန္းလည္ပတ္ေနခ်ိန္တြင္ အျမတ္ေငြ၏ ၂% ကို ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳရန္ စီစဥ္ထားရာ အထူးသျဖင့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ လူမႈစီးပြားအေနအထားႏွင့္ ေဒသပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာမ်ား တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေရးအတြက္ အသံုးျပဳမည္ျဖစ္ပါသည္။
ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဦးလွထြန္းက တာဝန္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ရာတြင္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအေပၚ စာနာစိတ္၊ နားလည္မႈရွိေသာစိတ္မ်ားျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ကတိျပဳခဲ့ၿပီး လုပ္ငန္းေကာ္မတီကို ေဒသဆိုင္ရာအစိုးရ၊ ေဒသခံျပည္သူမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ မွာၾကားပါသည္။
ေကာ္မတီသည္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕၏ အစီရင္ခံစာ၏ အၾကံျပဳခ်က္ႏွင့္အညီ တိုင္းျပည္၏စီးပြားေရး ျမွင့္တင္ရန္ႏွင့္ သတၱဳတြင္းဧရိယာမွ ဆင္းရဲမႈမ်ားကို ပေပ်ာက္ေအာင္ ကတိကဝတ္မ်ား ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ေကာ္မတီကေျပာၾကားရာတြင္ စီမံကိန္း၏ စာခ်ဳပ္သစ္သည္ ယခုလိုတာဝန္ယူသည့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားျဖစ္ရန္ တြန္းအားေပးေနသည့္အခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားအတြက္ နမူနာေကာင္းတစ္ခု ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
ဇူလိုင္(၂၄)ရက္ေန႔က ျပင္ဆင္ခဲ့ေသာ သေဘာတူညီခ်က္အရ ျမန္မာ့သတၱဳတြင္း၊ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဦးပိုင္ႏွင့္ တရုတ္ဝမ္ေပါင္ ကုမၸဏီတို႔အၾကား အက်ိဳးအျမတ္ခြဲေဝမႈမွာ ၅၁:၁၉:၃၀ ျဖစ္သြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။
စာခ်ဳပ္သစ္အရ လုပ္ငန္းမစတင္မီ ျမန္မာ့သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္းသည္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဦးပိုင္ထံမွ ေဒၚလာ ၅ သန္း ရရွိမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီသည္ မိုင္းျပန္လည္ျပဳျပင္ျခင္းအတြက္ ႏွစ္စဥ္ေဒၚလာ ၂ သန္း ထည့္ဝင္ရမည္ျဖစ္သည့္အျပင္ CSR အတြက္ ႏွစ္စဥ္ေဒၚလာ ၁ သန္း ထည့္ဝင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။
ထို႔အျပင္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူအားလံုးသည္ CSR အတြက္ အျမတ္ေငြ၏ ၂% ကုိ အသံုးျပဳၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ဦးလွထြန္းက သေဘာတူညီခ်က္အသစ္သည္ အစိုးရကိုလည္း အျမတ္၏ ရာခိုင္ႏႈန္းတစ္ခုကိုခံစားရန္၊ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးႏိုင္ရန္၊ စီမံကိန္းကာလတစ္ေလွ်ာက္လံုး ႏိုင္ငံတကာ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ပတ္ဝန္းက်င္ကာကြယ္မႈမ်ားအတြက္ အာမခံခ်က္ရွိမည္ဟု ဆိုပါသည္။
ေကာ္မတီအေနျဖင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား မတရားဟု ခံစားမႈမ်ားကို ညွိႏႈိင္းၿပီး လိုအပ္ခ်က္မ်ား အေကာင္းဆံုးႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ဦးလွထြန္းက ကတိျပဳခဲ့ပါသည္။
၄င္းက လက္ပံေတာင္း သတၱဳတြင္းစီမံကိန္းကို တုိင္းျပည္အတြက္ နမူနာစီမံကိန္း တစ္ခုျဖစ္ေစရန္ တိုက္တြန္းခဲ့ ပါသည္။
၄င္းက ေျပာၾကားရာတြင္ ေကာ္မတီသည္ လယ္ေျမ ၂၈၃.၆၉ (ဧက ၁၁၄.၈ ဟက္တာ )ကို လယ္သမားမ်ားသို႔ ျပန္လည္၍ ေပးေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း လုပ္ငန္း၏ ၇၉ % ၿပီးစီးေနေၾကာင္း ဆိုပါသည္။
ေကာ္မတီသည္ လယ္သမား(၁၀၃၇) ဦးထံမွ သိမ္းယူထားေသာ လယ္ေျမ(၂၈၃.၆၉) ဧကအတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးေငြ က်ပ္(၃) ဘီလီယံ(ေဒၚလာ၃သန္း) ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ က်န္ရွိေသာ ေလ်ာ္ေၾကးမ်ား ဆက္လက္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၄င္းကေျပာပါသည္။
ISO လက္မွတ္ရရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ သေဘာတူညီခ်က္ ျပင္ဆင္ျခင္းမ်ားအတြက္ MoU ေရးထုိးျခင္းမ်ား၊ ေရႊ႕ေပးရေသာ ရြာမ်ားအတြက္ ေနအိမ္မ်ား ျပန္လည္္ေဆာက္ေပးျခင္း၊ အဆိုပါရြာမ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးေပးျခင္း၊ စက္မႈဝန္ႀကီးဌာနထံမွ ဆာလဗ်ဴရစ္အက္စစ္ကန္ ေဆာက္လုပ္ေရးအတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ယူျခင္း၊ စီမံကိန္းနယ္ေျမတြင္ ပညာေရး၊က်န္းမာေရး ေစာက္ေရွာက္မႈ၊ လူမႈေရးလုပ္ငန္းမ်ား ျမွင့္တင္ျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ၄င္းကေျပာပါသည္။
သို႔ေသာ္ အစိုးရက တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးအက်ိဳးစီးပြားအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနခ်ိန္တြင္ အခ်ိဳ႕လူမ်ားသည္ အဆိုပါေဒသတြင္ စီမံကိန္းေႏွာင့္ေႏွးရန္ႏွင့္ မတည္ျငိမ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ၄င္းကေျပာပါသည္။
အဆိုပါ စီမံကိန္းတြင္ ၂၀၁၂ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွစ၍ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္မႈမ်ား ျဖစ္ခဲ့ရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ေသာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕၏ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအတိုင္း ယခုအခါ လုပ္ေဆာင္ေနပါသည္။
Yangon chronicle
ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အျငင္းပြားဖြယ္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ေၾကးနီစီမံကိန္းကို ဇူလိုင္လ(၂၄) ရက္ေန႕က အစိုးရ၏ ျမန္မာ့သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္း (MME)၊ စီးပြားေရးဦးပိုင္လီမိတက္ႏွင့္ တရုတ္၏ ဝမ္ေပါင္(Wanbao Mining Ltd) သတၱဳတြင္း လီမိတက္တို႔ၾကား ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္ ျပန္လည္ေရးထိုး၍ စတင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။
စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕အစီရင္ခံစာ၏ အၾကံျပဳခ်က္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးလွထြန္းက ေသာၾကာေန႔က လုပ္ငန္းညွိႏႈိင္းမႈအစည္းအေဝးတြင္ ျပန္လည္ေရးထိုးေသာ ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္တြင္ ပိုမို၍ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈရွိေရးနွင့္ စီမံကိန္းနယ္ေျမတြင္ လူမႈေရးတာဝန္ယူမႈအတြက္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား လိုအပ္ပံုကို အေလးထား ေျပာၾကား သြားပါသည္။
ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံတကာစံႏွင့္အညီ ထိခိုက္မႈအနည္းဆံုးျဖစ္ရန္ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ထိန္းသိမ္းမႈ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၄င္းက အစည္းအေဝးတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ေကာ္ပိုေရးရွင္း ႀကီးမ်ား၏ လူမႈေရးတာဝန္ယူမႈ Corporate Soual Reoponsibilities (SR) လႈပ္ရွားမႈမ်ားအတြက္ ေဒၚလာတစ္သန္း သံုးစြဲမည္ဟု ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ထို႔အျပင္ စီမံကိန္းလည္ပတ္ေနခ်ိန္တြင္ အျမတ္ေငြ၏ ၂% ကို ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳရန္ စီစဥ္ထားရာ အထူးသျဖင့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ လူမႈစီးပြားအေနအထားႏွင့္ ေဒသပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာမ်ား တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေရးအတြက္ အသံုးျပဳမည္ျဖစ္ပါသည္။
ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဦးလွထြန္းက တာဝန္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ရာတြင္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအေပၚ စာနာစိတ္၊ နားလည္မႈရွိေသာစိတ္မ်ားျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ကတိျပဳခဲ့ၿပီး လုပ္ငန္းေကာ္မတီကို ေဒသဆိုင္ရာအစိုးရ၊ ေဒသခံျပည္သူမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ မွာၾကားပါသည္။
ေကာ္မတီသည္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕၏ အစီရင္ခံစာ၏ အၾကံျပဳခ်က္ႏွင့္အညီ တိုင္းျပည္၏စီးပြားေရး ျမွင့္တင္ရန္ႏွင့္ သတၱဳတြင္းဧရိယာမွ ဆင္းရဲမႈမ်ားကို ပေပ်ာက္ေအာင္ ကတိကဝတ္မ်ား ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ေကာ္မတီကေျပာၾကားရာတြင္ စီမံကိန္း၏ စာခ်ဳပ္သစ္သည္ ယခုလိုတာဝန္ယူသည့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားျဖစ္ရန္ တြန္းအားေပးေနသည့္အခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားအတြက္ နမူနာေကာင္းတစ္ခု ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
ဇူလိုင္(၂၄)ရက္ေန႔က ျပင္ဆင္ခဲ့ေသာ သေဘာတူညီခ်က္အရ ျမန္မာ့သတၱဳတြင္း၊ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဦးပိုင္ႏွင့္ တရုတ္ဝမ္ေပါင္ ကုမၸဏီတို႔အၾကား အက်ိဳးအျမတ္ခြဲေဝမႈမွာ ၅၁:၁၉:၃၀ ျဖစ္သြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။
စာခ်ဳပ္သစ္အရ လုပ္ငန္းမစတင္မီ ျမန္မာ့သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္းသည္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဦးပိုင္ထံမွ ေဒၚလာ ၅ သန္း ရရွိမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီသည္ မိုင္းျပန္လည္ျပဳျပင္ျခင္းအတြက္ ႏွစ္စဥ္ေဒၚလာ ၂ သန္း ထည့္ဝင္ရမည္ျဖစ္သည့္အျပင္ CSR အတြက္ ႏွစ္စဥ္ေဒၚလာ ၁ သန္း ထည့္ဝင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။
ထို႔အျပင္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူအားလံုးသည္ CSR အတြက္ အျမတ္ေငြ၏ ၂% ကုိ အသံုးျပဳၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ဦးလွထြန္းက သေဘာတူညီခ်က္အသစ္သည္ အစိုးရကိုလည္း အျမတ္၏ ရာခိုင္ႏႈန္းတစ္ခုကိုခံစားရန္၊ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးႏိုင္ရန္၊ စီမံကိန္းကာလတစ္ေလွ်ာက္လံုး ႏိုင္ငံတကာ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ပတ္ဝန္းက်င္ကာကြယ္မႈမ်ားအတြက္ အာမခံခ်က္ရွိမည္ဟု ဆိုပါသည္။
ေကာ္မတီအေနျဖင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား မတရားဟု ခံစားမႈမ်ားကို ညွိႏႈိင္းၿပီး လိုအပ္ခ်က္မ်ား အေကာင္းဆံုးႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ဦးလွထြန္းက ကတိျပဳခဲ့ပါသည္။
၄င္းက လက္ပံေတာင္း သတၱဳတြင္းစီမံကိန္းကို တုိင္းျပည္အတြက္ နမူနာစီမံကိန္း တစ္ခုျဖစ္ေစရန္ တိုက္တြန္းခဲ့ ပါသည္။
၄င္းက ေျပာၾကားရာတြင္ ေကာ္မတီသည္ လယ္ေျမ ၂၈၃.၆၉ (ဧက ၁၁၄.၈ ဟက္တာ )ကို လယ္သမားမ်ားသို႔ ျပန္လည္၍ ေပးေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း လုပ္ငန္း၏ ၇၉ % ၿပီးစီးေနေၾကာင္း ဆိုပါသည္။
ေကာ္မတီသည္ လယ္သမား(၁၀၃၇) ဦးထံမွ သိမ္းယူထားေသာ လယ္ေျမ(၂၈၃.၆၉) ဧကအတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးေငြ က်ပ္(၃) ဘီလီယံ(ေဒၚလာ၃သန္း) ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ က်န္ရွိေသာ ေလ်ာ္ေၾကးမ်ား ဆက္လက္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၄င္းကေျပာပါသည္။
ISO လက္မွတ္ရရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ သေဘာတူညီခ်က္ ျပင္ဆင္ျခင္းမ်ားအတြက္ MoU ေရးထုိးျခင္းမ်ား၊ ေရႊ႕ေပးရေသာ ရြာမ်ားအတြက္ ေနအိမ္မ်ား ျပန္လည္္ေဆာက္ေပးျခင္း၊ အဆိုပါရြာမ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးေပးျခင္း၊ စက္မႈဝန္ႀကီးဌာနထံမွ ဆာလဗ်ဴရစ္အက္စစ္ကန္ ေဆာက္လုပ္ေရးအတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ယူျခင္း၊ စီမံကိန္းနယ္ေျမတြင္ ပညာေရး၊က်န္းမာေရး ေစာက္ေရွာက္မႈ၊ လူမႈေရးလုပ္ငန္းမ်ား ျမွင့္တင္ျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ၄င္းကေျပာပါသည္။
သို႔ေသာ္ အစိုးရက တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးအက်ိဳးစီးပြားအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနခ်ိန္တြင္ အခ်ိဳ႕လူမ်ားသည္ အဆိုပါေဒသတြင္ စီမံကိန္းေႏွာင့္ေႏွးရန္ႏွင့္ မတည္ျငိမ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ၄င္းကေျပာပါသည္။
အဆိုပါ စီမံကိန္းတြင္ ၂၀၁၂ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွစ၍ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္မႈမ်ား ျဖစ္ခဲ့ရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ေသာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕၏ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအတိုင္း ယခုအခါ လုပ္ေဆာင္ေနပါသည္။
Yangon chronicle