(21 Sept 2013 ရက္စြဲပါ Global Times မွ Myanmar’s Aung Sann Suu Kyi vows to keep good relations with China ကိုဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
ျမန္မာ့အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၎အေနျဖင့္ တ႐ုတ္အပါအဝင္ ကမၠာေပၚမွ ႏိုင္ငံ အားလံုး ႏွင့္ ေကာင္းမြန္ေသာ ဆက္ဆံေရးကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းမည့္ မူဝါဒဆက္လက္ရွိေနေစရန္ ေမွ်ာ္လင့္ ေၾကာင္း စေနေန႕က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ စီးပြားေရးနယ္ပယ္တြင္မူ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈမ်ား ပိုမ်ားလာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎ကဆိုပါသည္။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ စင္ကာပူ သို႔ ငါးရက္ၾကာ အလည္ အပတ္ ခရီး ေရာက္ရွိလွ်က္ရွိရာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တ႐ုတ္အျပင္ တစ္ကမၻာလံုးႏွင့္ နီးကပ္စြာဆက္ဆံေရးကို ထိန္းသိမ္း ႏိုင္ခဲ့သည့္ မွတ္တမ္းမ်ားရွိေၾကာင္း ေျပာပါသည္။ ၎က Burma ဟုသာညႊန္းဆိုၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားႏွင့္ သာမက အေနာက္ကမၻာႏွင့္ပါ ေကာင္းမြန္ေသာ ဆက္ဆံေရးကို ထိန္းသိမ္းသည့္ အစဥ္အလာ ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
၁၉၄၉ ခုႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္ျပည္တြင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအာဏာရလာေသာအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ပထမဆံုး အသိအ မွတ္ အျပဳခံရသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ပါဝင္ေၾကာင္း ၎ကေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ကမၻာေပၚက ႏိုင္ငံအားလံုးႏွင့္ ရင္းႏွီးတဲ့ ဆက္ဆံေရးကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္မဲ့ မူဝါဒကို ဆက္လက္ရွိမေနသင့္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာမေတြ႕ပါဘူး” ဟု Singapore Summit သို႔တက္ေရာက္လာသည့္ စီးပြားေရး ဦးေဆာင္သူမ်ားႏွင့္ အျခားပုဂၢိဳလ္မ်ားသို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၏ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးေကာ္မတီဥကၠ႒ တစ္ဦးလည္းျဖစ္ၿပီး ေသာၾကာေန႔က စင္ကာပူ သို႔ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ၎သည္ စင္ကာပူ၏ အႀကီးတန္းေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ဝန္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ရန္ စီစဥ္ထားၿပီး စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ဘုတ္အဖြဲ႕ႏွင့္ အျခားေအဂ်င္စီမ်ားထံမွ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ရယူမည္ ျဖစ္ပါသည္။
၎က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေရး၏ လြန္စြာ အေရးႀကီးပံုကို မီးေမာင္းထိုးျပခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ တံခါးဖြင့္မႈတြင္ ေနာက္ျပန္သြားႏိုင္မႈ ကာကြယ္ရန္ ႏိုင္ငံတကာမွ အျမင္မ်ား ေျပာၾကားရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
၎ကဆက္လက္ေျပာၾကားရာတြင္ ေရတိုကာလ ေရွ႕လာမည့္ တစ္ႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေရးအႀကီးဆံုးတြန္းအားေပးရမည့္ ကိစၥမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအေျခအေနႏွင့္ လြတ္လပ္စြာတရားစီရင္ေရး ျဖစ္သည္ဟုဆိုပါသည္။ ၂၀၁၅ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ အေျခခံဥပေဒကို ႀကီးမားေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ ျပင္ဆင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါသည္။
ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ လာေရာက္ ေသာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားသည္ တာဝန္ယူမႈႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိသင့္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
“ကၽြန္မေတာင္းဆိုတာက မ်ားသြားတယ္ဆိုတာ ကၽြန္မသိပါတယ္။ လိုအပ္တာကေတာ့ ဂ႐ုစိုက္ၿပီး၊ ဥာဏ္ႀကီးတဲ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံက ေက်းလက္မဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ျပည္သူေတြရဲ႕ လူေနမႈ အဆင့္ျမွင့္ဖို႔ဆိုရင္ ေက်းလက္ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကို ၾကည့္ရပါမယ္။ အေသးစားနဲ႕ အလတ္စားလုပ္ငန္းေတြကို ၾကည့္ရပါ မယ္” ဟု ၎ကေျပာသည္။
ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံၾကရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီး တက္ႏိုင္သမွ် တာဝန္ယူေသာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈျဖစ္ရန္ အႀကံျပဳခဲ့သည္။
“ေက်းဇူးျပဳၿပီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ ဆက္လုပ္ၾကပါ။ ဒါေပမဲ့ တာဝန္ယူၾကပါ။ လူသားဆန္တဲ့ ႏွလံုးသားနဲ႕ လုပ္ၾကပါ” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္သည္ ဆႏၵျပမႈကို ျဖစ္ေစေသာ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ားပါဝင္သည့္ အျငင္းပြားဖြယ္ လက္ပံေတာင္း ေတာင္ေၾကးနီးစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္၍လည္း ေဖာ္ျပခဲ့ရာတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု လည္း ဆိုပါသည္။
“ကန္ထ႐ုိက္လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ပြင့္လင္းျမင္သာရွိခဲ့မယ္ဆိုရင္ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာေတြကို ေရွာင္လြဲႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘာပဲလုပ္လုပ္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေစခ်င္ပါတယ္” ဟု၎က ေျပာပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အဆိုပါစီမံကိန္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ခံုအဖြဲ႕ကို ေခါင္းေဆာင္ခဲ့ရပါသည္။ ၎က ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္တြင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ အႀကံဳျပဳခဲ့ၿပီး ရႈတ္ေထြးေနၿပီး ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈမ်ားရွိေသာ သေဘာမတူညီမႈမ်ားရွိသည့္ၾကားမွ စီမံကိန္းကို ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ခြင့္ ျပဳခဲ့ပါသည္။
Yangon chronicle
ျမန္မာ့အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၎အေနျဖင့္ တ႐ုတ္အပါအဝင္ ကမၠာေပၚမွ ႏိုင္ငံ အားလံုး ႏွင့္ ေကာင္းမြန္ေသာ ဆက္ဆံေရးကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းမည့္ မူဝါဒဆက္လက္ရွိေနေစရန္ ေမွ်ာ္လင့္ ေၾကာင္း စေနေန႕က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ စီးပြားေရးနယ္ပယ္တြင္မူ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈမ်ား ပိုမ်ားလာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎ကဆိုပါသည္။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ စင္ကာပူ သို႔ ငါးရက္ၾကာ အလည္ အပတ္ ခရီး ေရာက္ရွိလွ်က္ရွိရာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တ႐ုတ္အျပင္ တစ္ကမၻာလံုးႏွင့္ နီးကပ္စြာဆက္ဆံေရးကို ထိန္းသိမ္း ႏိုင္ခဲ့သည့္ မွတ္တမ္းမ်ားရွိေၾကာင္း ေျပာပါသည္။ ၎က Burma ဟုသာညႊန္းဆိုၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားႏွင့္ သာမက အေနာက္ကမၻာႏွင့္ပါ ေကာင္းမြန္ေသာ ဆက္ဆံေရးကို ထိန္းသိမ္းသည့္ အစဥ္အလာ ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
၁၉၄၉ ခုႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္ျပည္တြင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအာဏာရလာေသာအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ပထမဆံုး အသိအ မွတ္ အျပဳခံရသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ပါဝင္ေၾကာင္း ၎ကေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ကမၻာေပၚက ႏိုင္ငံအားလံုးႏွင့္ ရင္းႏွီးတဲ့ ဆက္ဆံေရးကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္မဲ့ မူဝါဒကို ဆက္လက္ရွိမေနသင့္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာမေတြ႕ပါဘူး” ဟု Singapore Summit သို႔တက္ေရာက္လာသည့္ စီးပြားေရး ဦးေဆာင္သူမ်ားႏွင့္ အျခားပုဂၢိဳလ္မ်ားသို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၏ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးေကာ္မတီဥကၠ႒ တစ္ဦးလည္းျဖစ္ၿပီး ေသာၾကာေန႔က စင္ကာပူ သို႔ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ၎သည္ စင္ကာပူ၏ အႀကီးတန္းေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ဝန္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ရန္ စီစဥ္ထားၿပီး စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ဘုတ္အဖြဲ႕ႏွင့္ အျခားေအဂ်င္စီမ်ားထံမွ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ရယူမည္ ျဖစ္ပါသည္။
၎က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေရး၏ လြန္စြာ အေရးႀကီးပံုကို မီးေမာင္းထိုးျပခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ တံခါးဖြင့္မႈတြင္ ေနာက္ျပန္သြားႏိုင္မႈ ကာကြယ္ရန္ ႏိုင္ငံတကာမွ အျမင္မ်ား ေျပာၾကားရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
၎ကဆက္လက္ေျပာၾကားရာတြင္ ေရတိုကာလ ေရွ႕လာမည့္ တစ္ႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေရးအႀကီးဆံုးတြန္းအားေပးရမည့္ ကိစၥမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအေျခအေနႏွင့္ လြတ္လပ္စြာတရားစီရင္ေရး ျဖစ္သည္ဟုဆိုပါသည္။ ၂၀၁၅ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ အေျခခံဥပေဒကို ႀကီးမားေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ ျပင္ဆင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါသည္။
ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ လာေရာက္ ေသာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားသည္ တာဝန္ယူမႈႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိသင့္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
“ကၽြန္မေတာင္းဆိုတာက မ်ားသြားတယ္ဆိုတာ ကၽြန္မသိပါတယ္။ လိုအပ္တာကေတာ့ ဂ႐ုစိုက္ၿပီး၊ ဥာဏ္ႀကီးတဲ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံက ေက်းလက္မဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ျပည္သူေတြရဲ႕ လူေနမႈ အဆင့္ျမွင့္ဖို႔ဆိုရင္ ေက်းလက္ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကို ၾကည့္ရပါမယ္။ အေသးစားနဲ႕ အလတ္စားလုပ္ငန္းေတြကို ၾကည့္ရပါ မယ္” ဟု ၎ကေျပာသည္။
ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံၾကရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီး တက္ႏိုင္သမွ် တာဝန္ယူေသာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈျဖစ္ရန္ အႀကံျပဳခဲ့သည္။
“ေက်းဇူးျပဳၿပီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ ဆက္လုပ္ၾကပါ။ ဒါေပမဲ့ တာဝန္ယူၾကပါ။ လူသားဆန္တဲ့ ႏွလံုးသားနဲ႕ လုပ္ၾကပါ” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္သည္ ဆႏၵျပမႈကို ျဖစ္ေစေသာ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ားပါဝင္သည့္ အျငင္းပြားဖြယ္ လက္ပံေတာင္း ေတာင္ေၾကးနီးစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သတ္၍လည္း ေဖာ္ျပခဲ့ရာတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု လည္း ဆိုပါသည္။
“ကန္ထ႐ုိက္လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ပြင့္လင္းျမင္သာရွိခဲ့မယ္ဆိုရင္ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာေတြကို ေရွာင္လြဲႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘာပဲလုပ္လုပ္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေစခ်င္ပါတယ္” ဟု၎က ေျပာပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အဆိုပါစီမံကိန္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ခံုအဖြဲ႕ကို ေခါင္းေဆာင္ခဲ့ရပါသည္။ ၎က ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္တြင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ အႀကံဳျပဳခဲ့ၿပီး ရႈတ္ေထြးေနၿပီး ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈမ်ားရွိေသာ သေဘာမတူညီမႈမ်ားရွိသည့္ၾကားမွ စီမံကိန္းကို ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ခြင့္ ျပဳခဲ့ပါသည္။
Yangon chronicle