““ေျပာျပန္ရင္လည္းေအာင္မင္းပဲ လြန္ရာက်ဦးမယ္””ဆိုတဲ့အရပ္ထဲသံုး စကားလုိပဲျမင္သမွ်ကိုေျပာမိျပန္ရင္လည္း ““ကိုယ့္ေပါင္ကိုယ္လွန္ေထာင္းရာ””က်ဦး မယ္။ မေျပာျပန္ေတာ့လည္းရင္ထဲက ယားက်ိယားက်ိနဲ႔။ ““တို႔ျမန္မာေတြတယ္ဖ်င္း၊ တယ္ညံ့လွခ်ည္ရဲ႕””လို႔ဆိုျပန္ရင္လည္း ကိုယ့္ဟာကိုယ္ေတြးမိတာေတာင္ ကိုယ့္ ဟာကို မခံစားႏိုင္ဘူး။ အဲဒီေလာက္ႀကီး ေတာ့ မဟုတ္ႏိုင္ပါဘူးေလလို႔ေျဖေတြး ေတြးမိေနၾကတာေၾကာင့္နဲ႔ပဲေရွ႕ဆက္မတိုး တက္ႏိုင္ေတာ့တာထင္ပါတယ္။
ကၽြန္မအေဖကေတာ့ေျပာပါတယ္။““တို႔ျမန္မာေတြသူမ်ားႏိုင္ငံေတြလိုလွ်ပ္စစ္ ပစၥည္းေတြတီထြင္၊ နည္းပညာေတြအဆင့္ ျမင့္ေအာင္လုပ္၊ ေငြေၾကးစီးပြားေရးေတြ ေတာင့္တင္းခိုင္မာေအာင္လုပ္ဖို႔မေျပာနဲ႔။ ေလာက္စာလံုးေတာင္၀ိုင္းေအာင္မလုပ္ တတ္ဘူး””တဲ့။ အဲဒီေတာ့မခံခ်င္တဲ့ ကၽြန္မ ကျပန္ေခ်ပမိတယ္။ ““ေလာက္စာလံုးမ ၀ိုင္းေပမယ့္ လက္တည့္ေအာင္ပစ္တတ္တဲ့ သူေတြရွိပါေသးတယ္လို႔””ေပါ့။ ကၽြန္မ ေျပာတာ မွန္ပါတယ္ေနာ္။
အဓိကေျပာခ်င္တာကေတာ့ ““ပိုက္ဆံ””ပါပဲ။ ““ပိုက္ဆံ””ဆိုတဲ့ေငြစကၠဴ အေၾကာင္းပါ။ ကၽြန္မအထင္မေသးခ်င္တဲ့ ကၽြန္မတုိ႔ျမန္မာေတြရဲ႕အရည္အခ်င္းေလး အခ်ဳိ႕ကိုဆက္လက္ဆန္းစစ္ၾကည့္လိုက္ ၾကရေအာင္။ ကၽြန္မစာေတြထဲဖတ္ဖူးခဲ့ တာကေတာ့ ၁၉၆၂ မဆလအစိုးရ လက္ခ်က္နဲ႔ျမန္မာ့ေငြေၾကးေတြေဖာင္းပြ မႈႏႈန္းျမင့္တက္လာခဲ့တယ္လုိ႔သိရပါတယ္။ ၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းကစစ္အစိုးရေတြ လက္ထက္ေရာက္ျပန္ေတာ့လည္း ေငြ ေဖာင္းပြႏႈန္းေတြေလ်ာ့မသြားခဲ့တာ အားလံုးအသိပါပဲ။ ပိုေတာင္ဆိုး၀ါးလာ ပါေသးတယ္။ ေငြေဖာင္းပြလုိ႔ေငြေၾကး တန္ဖိုးက်ဆင္းတယ္ဆိုရင္ ဒီလိုေတြျဖစ္ ေအာင္ ဘာေၾကာင့္လုပ္ခဲ့ၾကပါသလဲ။ ဘယ္သူေတြအဓိကလုပ္ခဲ့ၾကပါသလဲ။ ဘယ္လိုေျဖရွင္းေပးၾကမွာလဲ။ မ်က္ေမွာင္ ေလးႀကံဳ႕ၿပီးစဥ္းစားေပးၾကပါဦး။ ဒီကိစ္ၥကို ဘယ္သူေတြေျဖရွင္းေပးခဲ့သလဲ။ ေပးခ်င္ ခဲ့ၾကပါရဲ႕လား။ အမ်ားသိၾကမွာပါ။ ဒီေငြ ေဖာင္းပြမႈကေမာက္ကမနဲ႔ပဲ မဆလ အစိုးရလည္းျပဳတ္က်ခဲ့ရတယ္။
စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာလည္း အမ်ားမၾကည္ျဖဴၾကပါဘူး။ ဘယ္မင္း တက္တက္ျပည္သူမွာေတာ့ ဖြတ္သာသာ လုိ႔ေျပာရေတာ့မွာပါ။ လူခ်မ္းသာ လက္တစ္ဆုပ္ကပိုခ်မ္းသာလို႔၊ ျပည္သူ အမ်ားကေတာ့ၾကာေလေလ လူေမြး လူေတာင္မေျပာင္ျဖစ္ၾကရေလေလပါပဲ။ ေငြကိုေ၀ျခမ္းေပးဖို႔ မဆိုလိုေပမယ့္ အလုပ္ကိုေတာင္ ေ၀ျခမ္းမေပးၾကဘဲ လက္၀ါးႀကီးအုပ္အႏိုင္က်င့္မႈေတြလည္း ပါပါရဲ႕။ အခုလည္းေငြေဖာင္းပြမႈ ျပႆနာရဲ႕ေရွ႕မွာရွိေနတာက ေငြစကၠဴ ေတြမတူညီၾကတဲ့ျပႆနာပါ။ ဒါကိုအရင္ ေျဖရွင္းေပးေစခ်င္တာပါပဲ။ အားလံုးကို မဆုိလိုပါဘူး။ (၅၀၀၀)က်ပ္တန္အခ်ဳိ႕ကုိ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ပံုမွာျမင္ရတဲ့အတိုင္း (၅၀၀၀)က်ပ္တန္ေတြဘာေၾကာင့္မတူညီ ရပါသလဲ။ အတုေတြႀကီးပါလို႔ေျပာရ ေအာင္ကလည္း အားလံုးမွာေရစာေတြ၊ ေငြမင္ႀကိဳးေတြပါ ပါတယ္။ အေပၚယံ ၾကည္ရင္ေတာ့ အရြယ္အစားကလည္း တစ္ပံုစံတည္းပါ။ နံပါတ္ေတြလည္းမတူ ပါဘူး။ လူတိုင္းသံုးေနတဲ့ပိုက္ဆံပါပဲ။
ကၽြန္မတို႔လည္းအလုပ္လုပ္ရင္းနဲ႔ လွည့္ပတ္ၿပီး လက္ထဲေရာက္လာခဲ့တဲ့ ပိုက္ဆံေတြပါ။ အေပၚယံတူေပမယ့္ အေသအခ်ာၾကည့္လိုက္ရင္ပိုက္ဆံေတြရဲ႕ အေရာင္ေတြဟာ ဆင္တင္တင္ေလးနဲ႔ အနည္းငယ္စီမသိမသာေလး ကြဲျပား ေနပါတယ္။ အခ်ဳိ႕အရြက္ေတြက အေရာင္ထင္းၿပီး၊ အခ်ဳိ႕အရြက္ေတြက အေရာင္ေဖ်ာ့ေနပါတယ္။ CENTRAL BANK OF MYANMAR စာတမ္းရဲ႕ အထက္မွာအတြန္႔ကေလးသံုးခုရွိပါ တယ္။ အဲဒီအတြန္႔ေတြကပဲ အဓိကမတူ ၾကတာပါ။ အတြန္႔ေတြထဲမွာထပ္ၿပီးပါတဲ့ အတြန္႔ေလးသံုးခုမွာ တခ်ဳိ႕ကထင္ရွားၿပီး တခ်ဳိ႕ကအားလံုးမေပၚပါဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရကထုတ္လုပ္တဲ့ ေငြစကၠဴေတြဟာ ဘာေၾကာင့္မတူရပါသလဲ။ အစစ္မဟုတ္ လို႔ျဖစ္မွာေပါ့လုိ႔ေျပာၾကမယ္ဆုိရင္လည္း အတုေတြရွိေနတာကို ဘာေၾကာင့္ စစ္ေဆးၿပီးမေဖာ္ထုတ္ပါသလဲ။ လံုေလာက္ ေအာင္အေရးမယူၾကရတာပါလဲ။
ကၽြန္မတို႔သံုးေနရတဲ့ ျမန္မာ့ေငြစကၠဴ ေတြဟာ အတုေတြေရာေနသလား။ အစစ္ေတြပဲလားဆိုတာသိခ်င္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြသံုးေနရတာ ေငြစကၠဴလား၊ ေဆးဆိုးပန္း႐ိုက္စကၠဴေတြလား။ ၀ါဇီ စက္႐ုံကထုတ္လုပ္တဲ့ ေငြစကၠဴေတြ ခ်ည္းပဲဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္တစ္ပံုစံထဲ မထုတ္လုပ္ႏိုင္ပါသလဲ။ ကၽြန္မတို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေငြစကၠဴထုတ္စက္ေတြကပဲ တကယ္ကိုစံခ်ိန္မမီွတာလား။ ဒီလုိသာ ပံုစံမတူတဲ့ ေငြစကၠဴေတြထုတ္လုပ္ေနတာ ဆိုရင္ေတာ့ ေငြတုေတြကိုတကယ္ျပဳလုပ္၊ သံုးစြဲ၊ ျဖန္႔ျဖဴးေနၾကတဲ့ သူေတြအတြက္ေတာ့ေရႊအိုးႀကီးေကာက္ ရသလို ျဖစ္ေနၾကမွာပါပဲ။ ပံုစံမတူ၊ တစ္သမတ္တည္းမရွိ၊ အရည္အေသြး မရွိတဲ့ ေငြစကၠဴေတြကိုထုတ္လုပ္ေနၾက မွေတာ့ အတုလုပ္ဖို႔ကေတာ့လြယ္လုိက္ တာမွ၊ ေငြထုတ္စက္႐ုံေတြေတာင္ တည္ေထာင္ကုန္ၾကပါလိမ့္ဦးမယ္။
ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈဒဏ္ျမင့္မားလာရင္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြတက္၊ ၀န္ထမ္းေတြက လာဘ္အစားလြန္၊ ဆင္းရဲသားေတြဒုကၡ ပိုေရာက္၊ စာရိတၱေတြပ်က္ျပား၊ အမႈ အခင္းေတြျဖစ္လာနဲ႔ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမႈေတြတစ္ေန႔တစ္ျခားပိုမ်ားလာတဲ့ အေျခအေနမွာမတူညီတဲ့ ေငြစကၠဴပံုစံ ေတြကပါ မီးေလာင္ရာ ေလာင္စာထည့္ ေနေတာ့ ဘာမွမလုပ္ေပးပဲ ျပည္သူကို ခ်စ္ပါတယ္လို႔ေျပာေနၾကတဲ့ ပုဂိ္ၢဳလ္ႀကီး ေတြရဲ႕ ခ်စ္ျခင္းကသေဘၤာျခစ္ႀကီးနဲ႔ ပါလား လုိ႔ေတာင္ဆိုရေတာ့မွာပါလား။
လက္ရွိသမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ လက္ထက္မွာလုပ္ေပးႏုိင္ပါသလား။ လုပ္ေပးဖို႔အစီအစဥ္မရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ ၂၀၁၅ မွာျဖစ္လာမယ့္သမၼတကိုစဥ္းစား ထားဖို႔ႀကိဳတင္ၿပီး တင္ျပပါရေစ။ သမၼတ ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္းပဲ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို ေလွ်ာ့ခ်၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြက်ေအာင္ လုပ္ၿပီး ျမန္မာ့ေငြကိုတန္ဖိုးရွိေအာင္ ဦးစြာလုပ္ေပးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၂၀၁၉ အတြက္ပါ ႀကိဳတင္ၿပီး Welcome လ်က္ ပါပဲလုိ႔ ျပည္သူေတြကုိယ္စားေျပာလုိက္ ပါရေစရွင္။
ထိန္ထိန္လင္း (တေကာင္း)
ကၽြန္မအေဖကေတာ့ေျပာပါတယ္။““တို႔ျမန္မာေတြသူမ်ားႏိုင္ငံေတြလိုလွ်ပ္စစ္ ပစၥည္းေတြတီထြင္၊ နည္းပညာေတြအဆင့္ ျမင့္ေအာင္လုပ္၊ ေငြေၾကးစီးပြားေရးေတြ ေတာင့္တင္းခိုင္မာေအာင္လုပ္ဖို႔မေျပာနဲ႔။ ေလာက္စာလံုးေတာင္၀ိုင္းေအာင္မလုပ္ တတ္ဘူး””တဲ့။ အဲဒီေတာ့မခံခ်င္တဲ့ ကၽြန္မ ကျပန္ေခ်ပမိတယ္။ ““ေလာက္စာလံုးမ ၀ိုင္းေပမယ့္ လက္တည့္ေအာင္ပစ္တတ္တဲ့ သူေတြရွိပါေသးတယ္လို႔””ေပါ့။ ကၽြန္မ ေျပာတာ မွန္ပါတယ္ေနာ္။
အဓိကေျပာခ်င္တာကေတာ့ ““ပိုက္ဆံ””ပါပဲ။ ““ပိုက္ဆံ””ဆိုတဲ့ေငြစကၠဴ အေၾကာင္းပါ။ ကၽြန္မအထင္မေသးခ်င္တဲ့ ကၽြန္မတုိ႔ျမန္မာေတြရဲ႕အရည္အခ်င္းေလး အခ်ဳိ႕ကိုဆက္လက္ဆန္းစစ္ၾကည့္လိုက္ ၾကရေအာင္။ ကၽြန္မစာေတြထဲဖတ္ဖူးခဲ့ တာကေတာ့ ၁၉၆၂ မဆလအစိုးရ လက္ခ်က္နဲ႔ျမန္မာ့ေငြေၾကးေတြေဖာင္းပြ မႈႏႈန္းျမင့္တက္လာခဲ့တယ္လုိ႔သိရပါတယ္။ ၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းကစစ္အစိုးရေတြ လက္ထက္ေရာက္ျပန္ေတာ့လည္း ေငြ ေဖာင္းပြႏႈန္းေတြေလ်ာ့မသြားခဲ့တာ အားလံုးအသိပါပဲ။ ပိုေတာင္ဆိုး၀ါးလာ ပါေသးတယ္။ ေငြေဖာင္းပြလုိ႔ေငြေၾကး တန္ဖိုးက်ဆင္းတယ္ဆိုရင္ ဒီလိုေတြျဖစ္ ေအာင္ ဘာေၾကာင့္လုပ္ခဲ့ၾကပါသလဲ။ ဘယ္သူေတြအဓိကလုပ္ခဲ့ၾကပါသလဲ။ ဘယ္လိုေျဖရွင္းေပးၾကမွာလဲ။ မ်က္ေမွာင္ ေလးႀကံဳ႕ၿပီးစဥ္းစားေပးၾကပါဦး။ ဒီကိစ္ၥကို ဘယ္သူေတြေျဖရွင္းေပးခဲ့သလဲ။ ေပးခ်င္ ခဲ့ၾကပါရဲ႕လား။ အမ်ားသိၾကမွာပါ။ ဒီေငြ ေဖာင္းပြမႈကေမာက္ကမနဲ႔ပဲ မဆလ အစိုးရလည္းျပဳတ္က်ခဲ့ရတယ္။
စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာလည္း အမ်ားမၾကည္ျဖဴၾကပါဘူး။ ဘယ္မင္း တက္တက္ျပည္သူမွာေတာ့ ဖြတ္သာသာ လုိ႔ေျပာရေတာ့မွာပါ။ လူခ်မ္းသာ လက္တစ္ဆုပ္ကပိုခ်မ္းသာလို႔၊ ျပည္သူ အမ်ားကေတာ့ၾကာေလေလ လူေမြး လူေတာင္မေျပာင္ျဖစ္ၾကရေလေလပါပဲ။ ေငြကိုေ၀ျခမ္းေပးဖို႔ မဆိုလိုေပမယ့္ အလုပ္ကိုေတာင္ ေ၀ျခမ္းမေပးၾကဘဲ လက္၀ါးႀကီးအုပ္အႏိုင္က်င့္မႈေတြလည္း ပါပါရဲ႕။ အခုလည္းေငြေဖာင္းပြမႈ ျပႆနာရဲ႕ေရွ႕မွာရွိေနတာက ေငြစကၠဴ ေတြမတူညီၾကတဲ့ျပႆနာပါ။ ဒါကိုအရင္ ေျဖရွင္းေပးေစခ်င္တာပါပဲ။ အားလံုးကို မဆုိလိုပါဘူး။ (၅၀၀၀)က်ပ္တန္အခ်ဳိ႕ကုိ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ပံုမွာျမင္ရတဲ့အတိုင္း (၅၀၀၀)က်ပ္တန္ေတြဘာေၾကာင့္မတူညီ ရပါသလဲ။ အတုေတြႀကီးပါလို႔ေျပာရ ေအာင္ကလည္း အားလံုးမွာေရစာေတြ၊ ေငြမင္ႀကိဳးေတြပါ ပါတယ္။ အေပၚယံ ၾကည္ရင္ေတာ့ အရြယ္အစားကလည္း တစ္ပံုစံတည္းပါ။ နံပါတ္ေတြလည္းမတူ ပါဘူး။ လူတိုင္းသံုးေနတဲ့ပိုက္ဆံပါပဲ။
ကၽြန္မတို႔လည္းအလုပ္လုပ္ရင္းနဲ႔ လွည့္ပတ္ၿပီး လက္ထဲေရာက္လာခဲ့တဲ့ ပိုက္ဆံေတြပါ။ အေပၚယံတူေပမယ့္ အေသအခ်ာၾကည့္လိုက္ရင္ပိုက္ဆံေတြရဲ႕ အေရာင္ေတြဟာ ဆင္တင္တင္ေလးနဲ႔ အနည္းငယ္စီမသိမသာေလး ကြဲျပား ေနပါတယ္။ အခ်ဳိ႕အရြက္ေတြက အေရာင္ထင္းၿပီး၊ အခ်ဳိ႕အရြက္ေတြက အေရာင္ေဖ်ာ့ေနပါတယ္။ CENTRAL BANK OF MYANMAR စာတမ္းရဲ႕ အထက္မွာအတြန္႔ကေလးသံုးခုရွိပါ တယ္။ အဲဒီအတြန္႔ေတြကပဲ အဓိကမတူ ၾကတာပါ။ အတြန္႔ေတြထဲမွာထပ္ၿပီးပါတဲ့ အတြန္႔ေလးသံုးခုမွာ တခ်ဳိ႕ကထင္ရွားၿပီး တခ်ဳိ႕ကအားလံုးမေပၚပါဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရကထုတ္လုပ္တဲ့ ေငြစကၠဴေတြဟာ ဘာေၾကာင့္မတူရပါသလဲ။ အစစ္မဟုတ္ လို႔ျဖစ္မွာေပါ့လုိ႔ေျပာၾကမယ္ဆုိရင္လည္း အတုေတြရွိေနတာကို ဘာေၾကာင့္ စစ္ေဆးၿပီးမေဖာ္ထုတ္ပါသလဲ။ လံုေလာက္ ေအာင္အေရးမယူၾကရတာပါလဲ။
ကၽြန္မတို႔သံုးေနရတဲ့ ျမန္မာ့ေငြစကၠဴ ေတြဟာ အတုေတြေရာေနသလား။ အစစ္ေတြပဲလားဆိုတာသိခ်င္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြသံုးေနရတာ ေငြစကၠဴလား၊ ေဆးဆိုးပန္း႐ိုက္စကၠဴေတြလား။ ၀ါဇီ စက္႐ုံကထုတ္လုပ္တဲ့ ေငြစကၠဴေတြ ခ်ည္းပဲဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္တစ္ပံုစံထဲ မထုတ္လုပ္ႏိုင္ပါသလဲ။ ကၽြန္မတို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေငြစကၠဴထုတ္စက္ေတြကပဲ တကယ္ကိုစံခ်ိန္မမီွတာလား။ ဒီလုိသာ ပံုစံမတူတဲ့ ေငြစကၠဴေတြထုတ္လုပ္ေနတာ ဆိုရင္ေတာ့ ေငြတုေတြကိုတကယ္ျပဳလုပ္၊ သံုးစြဲ၊ ျဖန္႔ျဖဴးေနၾကတဲ့ သူေတြအတြက္ေတာ့ေရႊအိုးႀကီးေကာက္ ရသလို ျဖစ္ေနၾကမွာပါပဲ။ ပံုစံမတူ၊ တစ္သမတ္တည္းမရွိ၊ အရည္အေသြး မရွိတဲ့ ေငြစကၠဴေတြကိုထုတ္လုပ္ေနၾက မွေတာ့ အတုလုပ္ဖို႔ကေတာ့လြယ္လုိက္ တာမွ၊ ေငြထုတ္စက္႐ုံေတြေတာင္ တည္ေထာင္ကုန္ၾကပါလိမ့္ဦးမယ္။
ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈဒဏ္ျမင့္မားလာရင္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြတက္၊ ၀န္ထမ္းေတြက လာဘ္အစားလြန္၊ ဆင္းရဲသားေတြဒုကၡ ပိုေရာက္၊ စာရိတၱေတြပ်က္ျပား၊ အမႈ အခင္းေတြျဖစ္လာနဲ႔ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမႈေတြတစ္ေန႔တစ္ျခားပိုမ်ားလာတဲ့ အေျခအေနမွာမတူညီတဲ့ ေငြစကၠဴပံုစံ ေတြကပါ မီးေလာင္ရာ ေလာင္စာထည့္ ေနေတာ့ ဘာမွမလုပ္ေပးပဲ ျပည္သူကို ခ်စ္ပါတယ္လို႔ေျပာေနၾကတဲ့ ပုဂိ္ၢဳလ္ႀကီး ေတြရဲ႕ ခ်စ္ျခင္းကသေဘၤာျခစ္ႀကီးနဲ႔ ပါလား လုိ႔ေတာင္ဆိုရေတာ့မွာပါလား။
လက္ရွိသမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ လက္ထက္မွာလုပ္ေပးႏုိင္ပါသလား။ လုပ္ေပးဖို႔အစီအစဥ္မရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ ၂၀၁၅ မွာျဖစ္လာမယ့္သမၼတကိုစဥ္းစား ထားဖို႔ႀကိဳတင္ၿပီး တင္ျပပါရေစ။ သမၼတ ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္းပဲ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို ေလွ်ာ့ခ်၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြက်ေအာင္ လုပ္ၿပီး ျမန္မာ့ေငြကိုတန္ဖိုးရွိေအာင္ ဦးစြာလုပ္ေပးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၂၀၁၉ အတြက္ပါ ႀကိဳတင္ၿပီး Welcome လ်က္ ပါပဲလုိ႔ ျပည္သူေတြကုိယ္စားေျပာလုိက္ ပါရေစရွင္။
ထိန္ထိန္လင္း (တေကာင္း)