လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တိုင္းျပည္ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္မွ သူရ ဦးတင္ဦးအား ေမးျမန္းခဲ့ရာ၌ ဒီမုိကေရစီစနစ္ ပီျပင္စြာ ျဖစ္ေပၚႏိုင္ေရး အတြက္ ေရွ႕ဆက္ လုပ္ေဆာင္ရမည့္ လုပ္ငန္းမ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ သမုိင္းတြင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည္မ်ားကို နမူနာယူ၍ လုပ္ေဆာင္သြားရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခဲ့ရင္း ယခုကဲ့သို႔ ဆက္စပ္ ေျပာဆို လိုက္ျခင္းလည္းျဖစ္သည္။
““ႏိုင္ငံက အခု ေခၚေခၚေနတာက က်ဆံုးေနေသာ ႏုိင္ငံေပါ့ေနာ္။ Falling State လို႔ ေခၚတာေပါ့။ အဲဒီဟာ ထပ္ပါ လုပ္ရင္ေတာ့ Falling State မဟုတ္ဘူး။ Healing State, ငရဲက်သြားမယ္။ ဟိုေခ်ာက္ထဲ က်သြားမယ္။ အေတြ႕အႀကံဳေတြလည္း ရခဲ့ၾကၿပီးၿပီေလ။ … ဆိုးဆုိး၀ါး၀ါးေတြ ျဖစ္ခဲ့ရတာပဲ။ လူငယ္ေတြ ဆုိရင္လည္း ဘ၀ေတြ ပ်က္ၾက၊ အေႏွာင္အဖြဲ႕ ခံခဲ့ၾက၊ မိသားစုေတြ ကြဲၾက၊ ျပန္လြတ္လာေတာ့ ပညာေရးေတြ ဆံုး႐ႈံးၾက၊ လူမႈ ထူေထာင္ေရး ဆံုး႐ံႈးၾက။ ဒါေတြကို ကိုယ့္တုိင္းသူျပည္သားခ်င္း၊ တိုင္းရင္းသားေတြ အတူတူပဲ။ ျဖစ္ဖို႔ မေကာင္းေတာ့ဘူး။ အခုဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒက သူတို႔က စကတည္းက စစ္တပ္က ေရးတဲ့ဟာခ်ည္း။ စစ္တပ္က ဦးသန္းေရႊက ေရးတာ။ ဒါကို စာရြက္ေပၚမွာ တင္ၿပီးေတာ့ အမ်ဳိးသားညီလာခံ လုပ္ၿပီးေတာ့ လုပ္သြားတာ။ ဒါေတြကို ဒီမိုကေရစီက်က်၊ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔၊ အထူးသျဖင့္ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သူတို႔ကို ယံုၾကည္ရေအာင္ ေျဖရွင္းေပးဖို႔လိုတယ္”” ဟု ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္းႏွင့္ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ နာယက သူရဦးတင္ဦးက ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္သို႔ ေျပာသည္။
တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သက္ဆုိင္ရာ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ား ရွိေနၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ရွိ အခ်ိန္အထိ ဗဟိုမွ ခ်ဳပ္ကိုင္လ်က္ ရွိေၾကာင္း၊ ျပည္နယ္၊ တုိင္းအစိုးရမ်ား၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ေပးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ားမွာ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး နိမ့္က်ျခင္း၊ ပညာတတ္မႈ ႏႈန္းထား နိမ့္က်ျခင္း၊ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္း နည္းပါးျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ၎တို႔အား ဦးစားေပးသင့္ေၾကာင္း သူရဦးတင္ဦးက ထပ္မံေျပာၾကားခဲ့သည္။
လက္ရွိတြင္ ဗဟိုအစုိးရမွ တုိင္းရင္းသား ျပည္နယ္၊ တုိင္းေဒသမ်ားတြင္ စီမံကိန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေန ေသာ္လည္း ယင္းမွ ထြက္ရွိသည့္ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားအား ျပည္နယ္၊ တိုင္းအစိုးရမ်ားသို႔ ခြဲေ၀မႈမရွိသည့္ အတြက္ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ထြက္ေပၚလ်က္ ရွိသည္။
““၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒက တုိင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ ရပိုင္ခြင့္ လံုး၀မရွိဘူး။ ျပင္ကို ျပင္ရမွာ။ အျခား တုိင္းရင္းသားေတြမွာလည္း ဒီခံစားခ်က္အတုိင္းပဲ””ဟု ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ (SNLD) ဥကၠ႒ ဦးခြန္ထြန္းဦးက ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္သို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေဟာင္း ဦးသန္းေရႊ အလိုက် ေရးဆြဲထားသည့္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒအား ျပင္ဆင္လိုသူ မ်ားျပားလ်က္ရွိၿပီး အစိုးရမွ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ ေလ့လာသုံးသပ္ေရး ပူးေပါင္း ေကာ္မတီသို႔ ေပးပို႔လာသည့္ အႀကံျပဳခ်က္ေပါင္း ၂၅၁၂ ခ်က္ထိ ရွိသည္ဟု ေကာ္မတီ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။ အဆုိပါ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ အခန္း(၁) ျဖစ္သည့္ ႏုိင္ငံေတာ္ အေျခခံမူမ်ား အခန္းမွာ ျပင္ဆင္လိုသူ အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး အႀကံျပဳထားသည့္ အခ်က္ေပါင္း ၅၉၀ထိ ရွိသည္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ၊ အခန္း(၁၂) ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ျခင္း၊ ပုဒ္မ ၄၃၃၊ ၄၃၄၊ ၄၃၅၊ ၄၃၆ (က)မ်ားအရ အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ႏုိင္ရန္အတြက္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္၏ ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ အဆုိျပဳ တင္သြင္းရန္၊ ယင္းအဆုိျပဳခ်က္အား လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္မွ သေဘာတူရန္ႏွင့္ ယင္း သေဘာတူညီခ်က္အား ျပည္လံုးကၽြတ္ ဆႏၵခံယူပြဲ ျပဳလုပ္ကာ ဆႏၵမဲ ေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူ အားလံုး၏ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္မွ သေဘာတူမွသာ ျပင္ဆင္ခြင့္ရွိေၾကာင္း ျပ႒ာန္းထားသည္။
ေအးမိုးကိုကို
ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္