၂၀၁၅ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးမႈမ်ား ျပဳလုပ္သည့္ ေနရာတြင္ သက္ဆိုင္ရာ မဲဆႏၵနယ္အတြက္ ယွဥ္ၿပိဳင္သည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကိုသာ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးခြင့္ ျပဳမည္ဟု ဧၿပီလ ၇ ရက္၊ ပုသိမ္ၿမိဳ႕တြင္ ျပည္ေထာင္စုေရြး ေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအး၏ ေျပာၾကားခ်က္အေပၚ ႏိုင္ငံေရးပါတီ အသိုင္းအ၀ိုင္းက ေ၀ဖန္လ်က္ရွိသည္။
အဆိုပါ မဲဆြယ္ စည္း႐ံုးျခင္းကို ကန္႔သတ္မႈအေပၚ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးက ““လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္မႈကာလ သတ္မွတ္ေပးပါမယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေလာင္းေတြ ေျပာပါ။ မဆိုင္တဲ့လူ လာမေျပာနဲ႔။ ၀င္ခ်င္၀င္ မ၀င္ခ်င္ေန။ ကၽြန္ေတာ္ ဒီၿမိဳ႕ဒီရြာမွာ အေရြးခံမယ္ဆို ကၽြန္ေတာ္ေျပာဖို႔ပဲ လိုတာေပါ႔။ တျခားလူ လာေျပာလို႔ ဘာလုပ္မတုန္း။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္က အခ်ိန္၊လူ၊ ေနရာ၊ ကန္႔သတ္ပါမယ္။ ဒါက ကၽြန္ေတာ့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ထဲမွာ ရွိေနပါတယ္””ဟုေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ မဲဆႏၵနယ္ တစ္ခုတြင္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္သည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသာလွ်င္ အဆိုပါ မဲဆႏၵနယ္တြင္ မဲဆြယ္ခြင့္ရွိၿပီး အျခားေဒသမွလူမ်ား လာေရာက္ ေဟာေျပာ မဲဆြယ္ခြင့္ ျပဳမည္ မဟုတ္ဟုလည္း ထပ္မံ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
NLD ပါတီ၏ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူ ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦး၀င္းျမင့္က ဦးတင္ေအး၏ ေျပာဆိုခ်က္မွာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန္႔သတ္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းကို ““ပါတီဥကၠ႒ဆိုရင္ တစ္ႏိုင္ငံလံုး မဲဆြယ္ခြင့္ရွိတယ္။ ကိုယ့္မဲဆႏၵနယ္ေျမ ဟုတ္ဟုတ္၊ မဟုတ္ဟုတ္ေပါ႔။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး သမိုင္းမွာ ဆိုရင္လည္း ဒီလိုပဲ မဲဆြယ္ၾကတာပဲေလ။ ၉၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းကလည္း ဒီလိုပဲ။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းကလည္း ဒီလိုပဲ။ ၂၀၁၂ လည္း ဒီလိုပဲ လုပ္ခဲ့တာပဲ။ အခုက်မွ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန္႔သတ္တာကိုေတာ့ နားမလည္ႏိုင္ပါဘူး”ဟု ေ၀ဖန္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအး၏ ေျပာဆိုခ်က္အရ လာမည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္ စည္း႐ံုးေရး ကာလတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ကဲ့သို႔ NLD ပါတီ အမတ္ေလာင္းမ်ားအတြက္ လွည့္လည္ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးခြင့္ ရေတာ့မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအ၀ိုင္းက ေ၀ဖန္လ်က္ရွိသည္။
သက္ဆိုင္ရာ မဲဆႏၵနယ္မ်ားတြင္သာ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးခြင့္ ျပဳမည္ဟု ေျပာၾကားမႈအေပၚ သဃၤန္းကၽြန္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ဦးသိန္းၫြန္႔က““ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္မယ့္ နယ္မွာပဲ မဲဆြယ္ခြင့္ရွိတယ္ ဆိုတာ မွန္တယ္ေလ။ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္မယ့္ ၿမိဳ႕နယ္မွာပဲ မဲဆြယ္႐ံုသာမကပဲ တျခားၿမိဳ႕နယ္ ေတြမွာလည္း အင္အားျပၿပီး လုပ္ခဲ့တာေတြကို ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက ႀကံဳခဲ့ၿပီးၿပီေလ။ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲက လြတ္လပ္တယ္ ဆိုၿပီး တရားမွ်တမႈမွ မရွိဘဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဦးတင္ေအးကေန ကိုယ္ၿပိဳင္မယ့္ ေနရာမွာပဲ ကိုယ္မဲဆြယ္ရမယ္ဆိုတာ ေကာ္မရွင္က ဥပေဒနဲ႔အညီ ေျပာၾကားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီေျပာၾကားခ်က္ကို ႀကိဳဆိုပါတယ္””ဟု သံုးသပ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ(ျမန္မာ) မွ ပါတီဥကၠ႒ဦးသုေ၀က ““မဲဆြယ္တာကေတာ့ ဘယ္ေနရာမွာမဆို မဲဆြယ္လို႔ ရတာေပါ႔။ အေရြးခံတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ မဲဆႏၵနယ္က လူပဲ အေရြးခံရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ သဘာ၀ က်တယ္ေလ။ မဲဆြယ္တာ မဆြယ္ရဘူး ဆိုတာေတာ့ သဘာ၀ မက်ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လို ပါတီဥကၠ႒ေတြဆိုရင္ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး လိုက္ၿပီး မဲဆြယ္မွာပဲေလ””ဟု ေ၀ဖန္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲကို အေမရိကန္၊ ဥေရာပသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာသံတမန္မ်ားက လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲဟု ေျပာဆိုခဲ့ေသာ္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးက လြတ္လပ္လြန္း၍ မမွ်တသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟု ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲကဲ့သို႔ မဲဆြယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ပါက အေရးယူသြားမည္ဟုလည္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးသည္ ယခင္ စစ္တကၠသိုလ္ DSA အပတ္စဥ္(၉) ဆင္းျဖစ္ၿပီး ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး(ၿငိမ္း) တစ္ဦး ျဖစ္သည့္အျပင္ ယခင္က န၀တေကာင္စီ၀င္၊ ယခင္ ဦးပိုင္ လီမိတက္ဥကၠ႒၊ တံတားဦးၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးအျဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ တစ္ဦးျဖစ္သည္။
သဥၨာေဆြ
ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္
အဆိုပါ မဲဆြယ္ စည္း႐ံုးျခင္းကို ကန္႔သတ္မႈအေပၚ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးက ““လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္မႈကာလ သတ္မွတ္ေပးပါမယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေလာင္းေတြ ေျပာပါ။ မဆိုင္တဲ့လူ လာမေျပာနဲ႔။ ၀င္ခ်င္၀င္ မ၀င္ခ်င္ေန။ ကၽြန္ေတာ္ ဒီၿမိဳ႕ဒီရြာမွာ အေရြးခံမယ္ဆို ကၽြန္ေတာ္ေျပာဖို႔ပဲ လိုတာေပါ႔။ တျခားလူ လာေျပာလို႔ ဘာလုပ္မတုန္း။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္က အခ်ိန္၊လူ၊ ေနရာ၊ ကန္႔သတ္ပါမယ္။ ဒါက ကၽြန္ေတာ့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ထဲမွာ ရွိေနပါတယ္””ဟုေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ မဲဆႏၵနယ္ တစ္ခုတြင္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္သည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသာလွ်င္ အဆိုပါ မဲဆႏၵနယ္တြင္ မဲဆြယ္ခြင့္ရွိၿပီး အျခားေဒသမွလူမ်ား လာေရာက္ ေဟာေျပာ မဲဆြယ္ခြင့္ ျပဳမည္ မဟုတ္ဟုလည္း ထပ္မံ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
NLD ပါတီ၏ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူ ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦး၀င္းျမင့္က ဦးတင္ေအး၏ ေျပာဆိုခ်က္မွာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန္႔သတ္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းကို ““ပါတီဥကၠ႒ဆိုရင္ တစ္ႏိုင္ငံလံုး မဲဆြယ္ခြင့္ရွိတယ္။ ကိုယ့္မဲဆႏၵနယ္ေျမ ဟုတ္ဟုတ္၊ မဟုတ္ဟုတ္ေပါ႔။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး သမိုင္းမွာ ဆိုရင္လည္း ဒီလိုပဲ မဲဆြယ္ၾကတာပဲေလ။ ၉၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းကလည္း ဒီလိုပဲ။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းကလည္း ဒီလိုပဲ။ ၂၀၁၂ လည္း ဒီလိုပဲ လုပ္ခဲ့တာပဲ။ အခုက်မွ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန္႔သတ္တာကိုေတာ့ နားမလည္ႏိုင္ပါဘူး”ဟု ေ၀ဖန္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအး၏ ေျပာဆိုခ်က္အရ လာမည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္ စည္း႐ံုးေရး ကာလတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ကဲ့သို႔ NLD ပါတီ အမတ္ေလာင္းမ်ားအတြက္ လွည့္လည္ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးခြင့္ ရေတာ့မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအ၀ိုင္းက ေ၀ဖန္လ်က္ရွိသည္။
သက္ဆိုင္ရာ မဲဆႏၵနယ္မ်ားတြင္သာ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးခြင့္ ျပဳမည္ဟု ေျပာၾကားမႈအေပၚ သဃၤန္းကၽြန္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ဦးသိန္းၫြန္႔က““ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္မယ့္ နယ္မွာပဲ မဲဆြယ္ခြင့္ရွိတယ္ ဆိုတာ မွန္တယ္ေလ။ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္မယ့္ ၿမိဳ႕နယ္မွာပဲ မဲဆြယ္႐ံုသာမကပဲ တျခားၿမိဳ႕နယ္ ေတြမွာလည္း အင္အားျပၿပီး လုပ္ခဲ့တာေတြကို ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက ႀကံဳခဲ့ၿပီးၿပီေလ။ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲက လြတ္လပ္တယ္ ဆိုၿပီး တရားမွ်တမႈမွ မရွိဘဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဦးတင္ေအးကေန ကိုယ္ၿပိဳင္မယ့္ ေနရာမွာပဲ ကိုယ္မဲဆြယ္ရမယ္ဆိုတာ ေကာ္မရွင္က ဥပေဒနဲ႔အညီ ေျပာၾကားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီေျပာၾကားခ်က္ကို ႀကိဳဆိုပါတယ္””ဟု သံုးသပ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ(ျမန္မာ) မွ ပါတီဥကၠ႒ဦးသုေ၀က ““မဲဆြယ္တာကေတာ့ ဘယ္ေနရာမွာမဆို မဲဆြယ္လို႔ ရတာေပါ႔။ အေရြးခံတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ မဲဆႏၵနယ္က လူပဲ အေရြးခံရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ သဘာ၀ က်တယ္ေလ။ မဲဆြယ္တာ မဆြယ္ရဘူး ဆိုတာေတာ့ သဘာ၀ မက်ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လို ပါတီဥကၠ႒ေတြဆိုရင္ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး လိုက္ၿပီး မဲဆြယ္မွာပဲေလ””ဟု ေ၀ဖန္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲကို အေမရိကန္၊ ဥေရာပသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာသံတမန္မ်ားက လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲဟု ေျပာဆိုခဲ့ေသာ္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးက လြတ္လပ္လြန္း၍ မမွ်တသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟု ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲကဲ့သို႔ မဲဆြယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ပါက အေရးယူသြားမည္ဟုလည္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးသည္ ယခင္ စစ္တကၠသိုလ္ DSA အပတ္စဥ္(၉) ဆင္းျဖစ္ၿပီး ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး(ၿငိမ္း) တစ္ဦး ျဖစ္သည့္အျပင္ ယခင္က န၀တေကာင္စီ၀င္၊ ယခင္ ဦးပိုင္ လီမိတက္ဥကၠ႒၊ တံတားဦးၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးအျဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ တစ္ဦးျဖစ္သည္။
သဥၨာေဆြ
ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္