မဇၥ်ိမ သတင္းစာ၊
မိသားစုနဲ႔အတူ ေမာ္လျမိဳင္ကို ျပန္ေရာက္ေတာ့ ပထမ ဦးဆံုး လုပ္ရတာက ေနေရးထိုင္ေရး စား၀တ္ေနေရး။ ေနာက္ေတာ့ သမီးသံုးေယာက္ရဲ႕ ပညာေရးပါ။ ပက္ပ္စီ ေဖ်ာ္ေရ လက္ကားေရာင္းသူ၊ လမ္းေဘးမွာ ေဖ်ာ္ရည္ လက္လီေရာင္းသူ၊ ဗီဒီယိုရံုေထာင္သူ၊ စတိုးဆိုင္္ ေထာင္သူ၊ လဖက္ရည္ဆုိင္ေထာင္သူ၊ ဘီယာဆိုင္ ေထာင္သူ စသျဖင့္ အလုပ္မ်ိဳးစံု လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးေတြကေတာ့ အျမဲမျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနျပီး တစ္ခါတစ္ရံ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးရံုး ေခၚယူစစ္ေမးတာမ်ိဳး ခံရပါတယ္။ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕ဟာ ဇာတိျမိဳ႕ျဖစ္တဲ့အတြက္ မိဘေမာင္ဘြား အသိုင္းအ၀ိုင္းလည္း ရွိေနတာမို႔ စား၀တ္္ေနေရး စီးပြားေရး လုပ္တာ ဘာအခက္အခဲမွ မၾကံဳရပါဘူး။
၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ စာေပနဲ႔ သတင္းေရးသားတဲ့ လုပ္ငန္းနဲ႔ အသပ္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း လုပ္ဖို႔ ရန္ကုန္ကို တက္ပါတယ္။ မိသားစုက ေမာ္လျမိဳင္မွာမို႔ သြားလိုက္ျပန္လိုက္ပါပဲ။ စာေပနဲ႔ သတင္းေရးသား အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျပဳႏုိင္ဖို႔ အဓိက ကူညီလမ္းျပသူေတြကေတာ့ ဆရာလူထု ဦးစိန္၀င္း၊ ဆရာမ်ိဳးျမတ္သူ (လက္ရွိ MRTV-4) နဲ႔ ေမာင္သစ္ဆင္း (လက္ရွိ RFA သတင္းဌာန၊ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ) ေတြျဖစ္ပါတယ္။ အျခား ဆရာေတြလည္း အမ်ားၾကီးပါ။ ဒီလိုနည္းနဲ႔ ရုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာ မဂၢဇင္း၊ Living Color စီးပြားေရး မဂၢဇင္း၊ သင့္ဘ၀ မဂၢဇင္း၊ ျမန္မာ့ဓန စီးပြားေရး မဂၢဇင္း နဲ႔ အျခား မဂၢဇင္း၊ ဂ်ာနယ္ေပါင္းမ်ားစြာမွာ စည္သူေအာင္ျမင့္၊ ေစာေက်ာ္ျမတ္ျငိမ္း အပါအ၀င္ ကေလာင္နာမည္မ်ိဳးစံုနဲ႔ မ်က္ႏွာဖံုးေဆာင္းပါး၊ သတင္းေဆာင္းပါး၊ သုေတသန ေဆာင္းပါး နဲ႔ သတင္းေပါင္းမ်ားစြာ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ (ေမာ္လျမိဳင္က စစ္ေထာက္လွမ္းေရးေတြက ေမးတဲ့အခါ ရန္ကုန္မွာ ထက္ထက္မိုးဦးအေၾကာင္း၊ နႏၵာလွိဳင္တို႔အေၾကာင္းေတြ ေရးေနတယ္လို႔ ေျဖပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ေရးတာေတြ သူတို႔ တပ္မွဴးကို တင္ျပပါ၊ ခြင့္ျပဳမွ မဂၢဇင္းဂ်ာနယ္ေတြကို ပို႕ပါလို႔ ေျပာတဲ့အခါ စာေရးတာကို စိတ္ကုန္လို႔ မေရးေတာ့ဘူးလို႔ ျပန္ေျဖခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ထိ ဘာစာမူမွ တစ္ၾကိမ္မွ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးေတြကို မျပခဲ့ပါ။)
၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ ပထမ ဦးဆံုး ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံ ဖႏြမ္းပင္မွာ ႏိုင္ငံတကာ က ပို႕ခ်တဲ့ သတင္းစာပညာသင္တန္း တက္ရပါတယ္။ ၃ လၾကာသင္တန္းပါ။ သင္တန္းကအျပန္ ခ်င္းမိုင္ ဧရာ၀တီ သတင္းဌာနမွာ တစ္လၾကာ အလုပ္သင္ လုပ္ပါတယ္။ ဘန္ေကာက္မွာ ေခတ္ျပိဳင္ သတင္းစာ ထုတ္ေ၀သူနဲ႔ ေတြ႕ျပီး ျမန္မာျပည္ထဲကေန သတင္းေရးသား ေပးပို႕ဖို႔ ေဆြးေႏြး သေဘာတူခဲ့ပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာ စာေပနဲ႔ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ဖိႏွိပ္ ပိတ္ပင္ထားလို႔ ျပည္ပ မီဒီယာေတြကို သတင္းေရးသား ေပးပို႕ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ယူဆျပီး အလုပ္လက္ခံ လုပ္ကိုင္ခဲ့တာပါ။ အစိုးရက တစ္ၾကိမ္ပဲျဖစ္ေစ ဖမ္းမိရင္ ေထာင္ႏွစ္ရွည္ က်ႏုိင္တယ္ ဆိုတာ သိေပမယ့္ လုပ္သင့္တယ္ထင္လို႔ လုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လကေနစျပီး ေထာက္ပံ့ေၾကးေတြ ရပ္ဆုိင္းခံရလို႔ ေခတ္ျပိဳင္မီဒီယာ ရပ္ဆုိင္းခံရတဲ့ ၂၀၁၀ ေအာက္တိုဘာ လ အထိ ျပည္တြင္းကေန ေန႕စဥ္ သတင္းနဲ႔ သတင္းဓာတ္ပံုေတြ မပ်က္မကြက္ သတင္းေပးပို႕ခဲ့ပါတယ္။
၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ ေနာ္ေ၀အေျခစိုက္ ဒီဗြီဘီ သတင္းဌာန ဒုညႊန္ၾကားေရးမွဴး ကိုခင္ေမာင္၀င္းနဲ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ ေတြ႕ဆံုပါတယ္။ ေရဒီယို သတင္းေဆာင္းပါးေတြ အပါတ္စဥ္ ေရးသား ေပးပို႕ဖို႔ သေဘာတူညီခ်က္ရျပီး ျပည္တြင္းကေန ပံုမွန္ ေရးသားေပးပို႕ပါတယ္။ ဒီဗြီဘီ ေရဒီယိုကေန အပါတ္စဥ္ ၾကာသပေတးညပိုင္းမွာ လႊင့္ထုတ္ပါတယ္။ အစပိုင္းမွာ “ေခတ္လူ” ဆိုတဲ့ ကေလာင္နဲ႔ ျဖစ္ျပီး ေနာက္ပိုင္း “ တိုင္းေက်ာ္” ဆိုတဲ့ ကေလာင္နဲ႔ ထုတ္လႊင့္ပါတယ္။ ေဆာင္းပါးကို ဒီဗြီဘီ ၀က္ဘ္ဆိုက္မွာလည္း ပံုမွန္တင္ပါတယ္။ (၉ ႏွစ္အတြင္း ေဆာင္းပါး ပုဒ္ေရေပါင္း ၄၀၀ ၀န္းက်င္ ရွိႏိုင္ပါတယ္။) ေနာက္ပိုင္း ဒီဗြီဘီ သတင္းဌာနအတြက္ ေန႔စဥ္ သတင္းေကာက္ႏွဳတ္ခ်က္ေတြ ပို႕ေပးပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ျပည္ပက ဒီဗြီဘီ သတင္းေထာက္ေတြ သတင္းလိုက္ရာမွာ လြယ္ကူေအာင္ ျပည္တြင္း ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္း နဲ႔ အျခားရင္းျမစ္ေတြမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ သတင္းေတြကို ဒီဂ်စ္တယ္ဖိုင္ေျပာင္း၊ မွတ္ခ်က္နဲ႔ တကြ ေပးပို႕ရတာပါ။ ဒါကိုၾကည့္ျပီး ျပည္ပ သတင္းေထာက္ေတြ သတင္းလိုက္ရာမွာ အဆင္ေျပေစဖို႔ပါ။
ဒီဗြီဘီ ရုပ္သံလႊင့္ လုပ္ငန္း စတဲ့အခါ ကိုခင္ေမာင္၀င္းကို ျပည္တြင္းက ကူညီပါတယ္။ ေနာက္ “ဂ်ာနယ္ေတြက ဘာေျပာေနလဲ” အစီအစဥ္ကို အယ္ဒီတာ ကိုခင္ေမာင္စိုးနဲ႔ ပူးတဲြ တင္ဆက္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းက တစ္ပါတ္အတြင္း ေဖာ္ျပထားသမွ် ဂ်ာနယ္ေတြထဲက ပရိသတ္ သိခ်င္မယ့္ သတင္းေတြကို ေရြးႏွဳတ္၊ ဒီဂ်စ္တယ္ဖိုင္ေျပာင္း၊ ဘာေၾကာင့္ ဒီ သတင္းေတြ ေျပာျပရသလဲ၊ သတင္းရဲ႕ ေနာက္မွာ ဘာရွိေနသလဲ စ တဲ့ မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔အတူ အပါတ္စဥ္ ဒီဗြီဘီကို ပို႔ပါတယ္။ ဒီဗြီဘီက ကိုေရႊေအာင္၊ ကိုခင္ေမာင္စိုး၊ ကိုပီတာေအာင္ တို႔က အလ်ဥ္းသင့္သလို တည္းျဖတ္၊ ေကာက္ႏွဳတ္၊ ျဖည့္စြက္ျပီး ရုပ္သံအျဖစ္ ရိုက္ကူး လႊင့္ထုတ္ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ သံုးခု ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ထဲမွာ ဌာနက ရပ္ဆုိင္းပါတယ္။ ၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးကာလ၊ ၂၀၀၈ နာဂစ္ နဲ႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြဆုိင္ရာ သတင္းေတြ ဒီဗြီဘီ ကို ေပးပို႕ခဲ့ပါတယ္။ (လက္ရွိလည္း ဒီဗြီဘီ အတြက္ အလုပ္လုပ္ဆဲပါ)ဒီအလုပ္ေတြ လုပ္ေနစဥ္တုန္းက ျပည္တြင္းမွာ သတင္းမီဒီိယာ ဖိႏွိပ္မွဳ အလြန္ၾကီးမားတဲ့အတြက္ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တယ္ ဆိုျပီး လုပ္ခဲ့တာပါ။ အဖမ္းခံရမွာ အလြန္ ေၾကာက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ စီအိုင္ေအ ေတြ လိုက္နာရတဲ့ စည္းကမ္းေတြ (ဘာသာျပန္ ၀တၱဳထဲ ဖတ္ဖူးတာ) ထဲက တစ္ခုကို ကိုယ့္စည္းကမ္းဆိုျပီး လိုက္နာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ “ သင့္ကို ဘယ္ေတာ့မွ ဖမ္းမမိေစရ” ဆိုတဲ့ စည္းကမ္းပါ။ စစ္အစိုးရ လက္ေအာက္ ကၽြန္ေတာ္ဟာ အဲဒီ စည္းကမ္းအတုိင္း ေနထိုင္အလုပ္လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္း အားလံုးသိၾကတ့ဲအတိုင္း တိုင္းျပည္မွာ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရဒီယို ရုပ္သံ လြတ္လပ္ခြင့္မရေပမယ့္ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ရလာပါတယ္။ တကယ္ကို လြတ္လပ္ပါတယ္။ အခု စည္သူေအာင္ျမင့္ သတင္းေတြ၊ ေဆာင္းပါးေတြ ေရးသားေနတာေတြဟာ အရင္ ေခတ္ျပိဳင္နဲ႔ ဒီဗြီဘီ ကို သတင္းေရးသားေပးပို႕ပံု အတိုင္းပါပဲ။ ဘာမွ မထူးပါဘူး။ ဒီလို လြတ္လပ္မွဳလည္း ရလာ၊ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ ကိုယ္တုိင္ကလည္း ဒီမိုကေရစီ တံခါး၀ ဆီ သြားေနတယ္ ဆိုတာကို ယံုၾကည္တဲ့အတြက္ ကိုယ့္စည္းကမ္းခ်က္ကိုလည္း ကိုယ္ ေျပာင္းလိုက္ပါတယ္။ သတင္းေတြ၊ သတင္းေ၀ဖန္ခ်က္ ေဆာင္းပါးေတြ၊ Investigative Reporting ေတြကို ဥပေဒနဲ႔ အညီ၊ စာနယ္ဇင္း က်င့္၀တ္နဲ႔ အညီ ေရးသားတင္ျပမယ္၊ တရားစဲြလာရင္ ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းမယ္၊ ဖမ္းဆီးလာရင္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ရင္ဆိုင္သြားမယ္ ဆိုတဲ့ မူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္ စစ္အစိုးရေခတ္ကလို တစ္ခုခု သံသယ ျဖစ္တာနဲ႔၊ ကိုယ္နဲ႔ နီးစပ္သူ တစ္ေယာက္ေယာက္ အဖမ္းခံရတာနဲ႔ လူမသိ သူမသိ ကိုယ့္ဖာသာ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ပါတ္ျပီး ထြက္ေျပးပုန္းေရွာင္ ေနတာမ်ိဳးမလုပ္ေတာ့ပဲ တရားဥပေဒအရ ရင္ဆိုင္မယ္၊ အာဏာပိုင္အဖဲြ႕အစည္းနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ္၊ “အဖမ္းခံမယ္”၊ လို႔ ဆိုလိုရင္းျဖစ္ပါတယ္။ စည္သူေအာင္ျမင့္ အဖမ္းခံဖို႔ အဆင္သင့္ရွိေနတယ္ ဆိုတာဟာ ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးဌာန အက္စ္ဘီ သတင္းရဲတပ္ဖဲြ႕ကို စိန္ေခၚတာမ်ိဳး မဟုတ္ပဲ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ အတြက္ ရိုးရိုးသားသား ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရွင္းျပတာသာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
စည္သူေအာင္ျမင့္။
မိသားစုနဲ႔အတူ ေမာ္လျမိဳင္ကို ျပန္ေရာက္ေတာ့ ပထမ ဦးဆံုး လုပ္ရတာက ေနေရးထိုင္ေရး စား၀တ္ေနေရး။ ေနာက္ေတာ့ သမီးသံုးေယာက္ရဲ႕ ပညာေရးပါ။ ပက္ပ္စီ ေဖ်ာ္ေရ လက္ကားေရာင္းသူ၊ လမ္းေဘးမွာ ေဖ်ာ္ရည္ လက္လီေရာင္းသူ၊ ဗီဒီယိုရံုေထာင္သူ၊ စတိုးဆိုင္္ ေထာင္သူ၊ လဖက္ရည္ဆုိင္ေထာင္သူ၊ ဘီယာဆိုင္ ေထာင္သူ စသျဖင့္ အလုပ္မ်ိဳးစံု လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးေတြကေတာ့ အျမဲမျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနျပီး တစ္ခါတစ္ရံ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးရံုး ေခၚယူစစ္ေမးတာမ်ိဳး ခံရပါတယ္။ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕ဟာ ဇာတိျမိဳ႕ျဖစ္တဲ့အတြက္ မိဘေမာင္ဘြား အသိုင္းအ၀ိုင္းလည္း ရွိေနတာမို႔ စား၀တ္္ေနေရး စီးပြားေရး လုပ္တာ ဘာအခက္အခဲမွ မၾကံဳရပါဘူး။
၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ စာေပနဲ႔ သတင္းေရးသားတဲ့ လုပ္ငန္းနဲ႔ အသပ္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း လုပ္ဖို႔ ရန္ကုန္ကို တက္ပါတယ္။ မိသားစုက ေမာ္လျမိဳင္မွာမို႔ သြားလိုက္ျပန္လိုက္ပါပဲ။ စာေပနဲ႔ သတင္းေရးသား အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျပဳႏုိင္ဖို႔ အဓိက ကူညီလမ္းျပသူေတြကေတာ့ ဆရာလူထု ဦးစိန္၀င္း၊ ဆရာမ်ိဳးျမတ္သူ (လက္ရွိ MRTV-4) နဲ႔ ေမာင္သစ္ဆင္း (လက္ရွိ RFA သတင္းဌာန၊ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ) ေတြျဖစ္ပါတယ္။ အျခား ဆရာေတြလည္း အမ်ားၾကီးပါ။ ဒီလိုနည္းနဲ႔ ရုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာ မဂၢဇင္း၊ Living Color စီးပြားေရး မဂၢဇင္း၊ သင့္ဘ၀ မဂၢဇင္း၊ ျမန္မာ့ဓန စီးပြားေရး မဂၢဇင္း နဲ႔ အျခား မဂၢဇင္း၊ ဂ်ာနယ္ေပါင္းမ်ားစြာမွာ စည္သူေအာင္ျမင့္၊ ေစာေက်ာ္ျမတ္ျငိမ္း အပါအ၀င္ ကေလာင္နာမည္မ်ိဳးစံုနဲ႔ မ်က္ႏွာဖံုးေဆာင္းပါး၊ သတင္းေဆာင္းပါး၊ သုေတသန ေဆာင္းပါး နဲ႔ သတင္းေပါင္းမ်ားစြာ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ (ေမာ္လျမိဳင္က စစ္ေထာက္လွမ္းေရးေတြက ေမးတဲ့အခါ ရန္ကုန္မွာ ထက္ထက္မိုးဦးအေၾကာင္း၊ နႏၵာလွိဳင္တို႔အေၾကာင္းေတြ ေရးေနတယ္လို႔ ေျဖပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ေရးတာေတြ သူတို႔ တပ္မွဴးကို တင္ျပပါ၊ ခြင့္ျပဳမွ မဂၢဇင္းဂ်ာနယ္ေတြကို ပို႕ပါလို႔ ေျပာတဲ့အခါ စာေရးတာကို စိတ္ကုန္လို႔ မေရးေတာ့ဘူးလို႔ ျပန္ေျဖခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ထိ ဘာစာမူမွ တစ္ၾကိမ္မွ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးေတြကို မျပခဲ့ပါ။)
၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ ပထမ ဦးဆံုး ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံ ဖႏြမ္းပင္မွာ ႏိုင္ငံတကာ က ပို႕ခ်တဲ့ သတင္းစာပညာသင္တန္း တက္ရပါတယ္။ ၃ လၾကာသင္တန္းပါ။ သင္တန္းကအျပန္ ခ်င္းမိုင္ ဧရာ၀တီ သတင္းဌာနမွာ တစ္လၾကာ အလုပ္သင္ လုပ္ပါတယ္။ ဘန္ေကာက္မွာ ေခတ္ျပိဳင္ သတင္းစာ ထုတ္ေ၀သူနဲ႔ ေတြ႕ျပီး ျမန္မာျပည္ထဲကေန သတင္းေရးသား ေပးပို႕ဖို႔ ေဆြးေႏြး သေဘာတူခဲ့ပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာ စာေပနဲ႔ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ဖိႏွိပ္ ပိတ္ပင္ထားလို႔ ျပည္ပ မီဒီယာေတြကို သတင္းေရးသား ေပးပို႕ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ယူဆျပီး အလုပ္လက္ခံ လုပ္ကိုင္ခဲ့တာပါ။ အစိုးရက တစ္ၾကိမ္ပဲျဖစ္ေစ ဖမ္းမိရင္ ေထာင္ႏွစ္ရွည္ က်ႏုိင္တယ္ ဆိုတာ သိေပမယ့္ လုပ္သင့္တယ္ထင္လို႔ လုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လကေနစျပီး ေထာက္ပံ့ေၾကးေတြ ရပ္ဆုိင္းခံရလို႔ ေခတ္ျပိဳင္မီဒီယာ ရပ္ဆုိင္းခံရတဲ့ ၂၀၁၀ ေအာက္တိုဘာ လ အထိ ျပည္တြင္းကေန ေန႕စဥ္ သတင္းနဲ႔ သတင္းဓာတ္ပံုေတြ မပ်က္မကြက္ သတင္းေပးပို႕ခဲ့ပါတယ္။
၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ ေနာ္ေ၀အေျခစိုက္ ဒီဗြီဘီ သတင္းဌာန ဒုညႊန္ၾကားေရးမွဴး ကိုခင္ေမာင္၀င္းနဲ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ ေတြ႕ဆံုပါတယ္။ ေရဒီယို သတင္းေဆာင္းပါးေတြ အပါတ္စဥ္ ေရးသား ေပးပို႕ဖို႔ သေဘာတူညီခ်က္ရျပီး ျပည္တြင္းကေန ပံုမွန္ ေရးသားေပးပို႕ပါတယ္။ ဒီဗြီဘီ ေရဒီယိုကေန အပါတ္စဥ္ ၾကာသပေတးညပိုင္းမွာ လႊင့္ထုတ္ပါတယ္။ အစပိုင္းမွာ “ေခတ္လူ” ဆိုတဲ့ ကေလာင္နဲ႔ ျဖစ္ျပီး ေနာက္ပိုင္း “ တိုင္းေက်ာ္” ဆိုတဲ့ ကေလာင္နဲ႔ ထုတ္လႊင့္ပါတယ္။ ေဆာင္းပါးကို ဒီဗြီဘီ ၀က္ဘ္ဆိုက္မွာလည္း ပံုမွန္တင္ပါတယ္။ (၉ ႏွစ္အတြင္း ေဆာင္းပါး ပုဒ္ေရေပါင္း ၄၀၀ ၀န္းက်င္ ရွိႏိုင္ပါတယ္။) ေနာက္ပိုင္း ဒီဗြီဘီ သတင္းဌာနအတြက္ ေန႔စဥ္ သတင္းေကာက္ႏွဳတ္ခ်က္ေတြ ပို႕ေပးပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ျပည္ပက ဒီဗြီဘီ သတင္းေထာက္ေတြ သတင္းလိုက္ရာမွာ လြယ္ကူေအာင္ ျပည္တြင္း ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္း နဲ႔ အျခားရင္းျမစ္ေတြမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ သတင္းေတြကို ဒီဂ်စ္တယ္ဖိုင္ေျပာင္း၊ မွတ္ခ်က္နဲ႔ တကြ ေပးပို႕ရတာပါ။ ဒါကိုၾကည့္ျပီး ျပည္ပ သတင္းေထာက္ေတြ သတင္းလိုက္ရာမွာ အဆင္ေျပေစဖို႔ပါ။
ဒီဗြီဘီ ရုပ္သံလႊင့္ လုပ္ငန္း စတဲ့အခါ ကိုခင္ေမာင္၀င္းကို ျပည္တြင္းက ကူညီပါတယ္။ ေနာက္ “ဂ်ာနယ္ေတြက ဘာေျပာေနလဲ” အစီအစဥ္ကို အယ္ဒီတာ ကိုခင္ေမာင္စိုးနဲ႔ ပူးတဲြ တင္ဆက္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းက တစ္ပါတ္အတြင္း ေဖာ္ျပထားသမွ် ဂ်ာနယ္ေတြထဲက ပရိသတ္ သိခ်င္မယ့္ သတင္းေတြကို ေရြးႏွဳတ္၊ ဒီဂ်စ္တယ္ဖိုင္ေျပာင္း၊ ဘာေၾကာင့္ ဒီ သတင္းေတြ ေျပာျပရသလဲ၊ သတင္းရဲ႕ ေနာက္မွာ ဘာရွိေနသလဲ စ တဲ့ မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔အတူ အပါတ္စဥ္ ဒီဗြီဘီကို ပို႔ပါတယ္။ ဒီဗြီဘီက ကိုေရႊေအာင္၊ ကိုခင္ေမာင္စိုး၊ ကိုပီတာေအာင္ တို႔က အလ်ဥ္းသင့္သလို တည္းျဖတ္၊ ေကာက္ႏွဳတ္၊ ျဖည့္စြက္ျပီး ရုပ္သံအျဖစ္ ရိုက္ကူး လႊင့္ထုတ္ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ သံုးခု ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ထဲမွာ ဌာနက ရပ္ဆုိင္းပါတယ္။ ၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးကာလ၊ ၂၀၀၈ နာဂစ္ နဲ႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြဆုိင္ရာ သတင္းေတြ ဒီဗြီဘီ ကို ေပးပို႕ခဲ့ပါတယ္။ (လက္ရွိလည္း ဒီဗြီဘီ အတြက္ အလုပ္လုပ္ဆဲပါ)ဒီအလုပ္ေတြ လုပ္ေနစဥ္တုန္းက ျပည္တြင္းမွာ သတင္းမီဒီိယာ ဖိႏွိပ္မွဳ အလြန္ၾကီးမားတဲ့အတြက္ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တယ္ ဆိုျပီး လုပ္ခဲ့တာပါ။ အဖမ္းခံရမွာ အလြန္ ေၾကာက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ စီအိုင္ေအ ေတြ လိုက္နာရတဲ့ စည္းကမ္းေတြ (ဘာသာျပန္ ၀တၱဳထဲ ဖတ္ဖူးတာ) ထဲက တစ္ခုကို ကိုယ့္စည္းကမ္းဆိုျပီး လိုက္နာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ “ သင့္ကို ဘယ္ေတာ့မွ ဖမ္းမမိေစရ” ဆိုတဲ့ စည္းကမ္းပါ။ စစ္အစိုးရ လက္ေအာက္ ကၽြန္ေတာ္ဟာ အဲဒီ စည္းကမ္းအတုိင္း ေနထိုင္အလုပ္လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္း အားလံုးသိၾကတ့ဲအတိုင္း တိုင္းျပည္မွာ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရဒီယို ရုပ္သံ လြတ္လပ္ခြင့္မရေပမယ့္ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ရလာပါတယ္။ တကယ္ကို လြတ္လပ္ပါတယ္။ အခု စည္သူေအာင္ျမင့္ သတင္းေတြ၊ ေဆာင္းပါးေတြ ေရးသားေနတာေတြဟာ အရင္ ေခတ္ျပိဳင္နဲ႔ ဒီဗြီဘီ ကို သတင္းေရးသားေပးပို႕ပံု အတိုင္းပါပဲ။ ဘာမွ မထူးပါဘူး။ ဒီလို လြတ္လပ္မွဳလည္း ရလာ၊ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ ကိုယ္တုိင္ကလည္း ဒီမိုကေရစီ တံခါး၀ ဆီ သြားေနတယ္ ဆိုတာကို ယံုၾကည္တဲ့အတြက္ ကိုယ့္စည္းကမ္းခ်က္ကိုလည္း ကိုယ္ ေျပာင္းလိုက္ပါတယ္။ သတင္းေတြ၊ သတင္းေ၀ဖန္ခ်က္ ေဆာင္းပါးေတြ၊ Investigative Reporting ေတြကို ဥပေဒနဲ႔ အညီ၊ စာနယ္ဇင္း က်င့္၀တ္နဲ႔ အညီ ေရးသားတင္ျပမယ္၊ တရားစဲြလာရင္ ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းမယ္၊ ဖမ္းဆီးလာရင္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ရင္ဆိုင္သြားမယ္ ဆိုတဲ့ မူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္ စစ္အစိုးရေခတ္ကလို တစ္ခုခု သံသယ ျဖစ္တာနဲ႔၊ ကိုယ္နဲ႔ နီးစပ္သူ တစ္ေယာက္ေယာက္ အဖမ္းခံရတာနဲ႔ လူမသိ သူမသိ ကိုယ့္ဖာသာ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ပါတ္ျပီး ထြက္ေျပးပုန္းေရွာင္ ေနတာမ်ိဳးမလုပ္ေတာ့ပဲ တရားဥပေဒအရ ရင္ဆိုင္မယ္၊ အာဏာပိုင္အဖဲြ႕အစည္းနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ္၊ “အဖမ္းခံမယ္”၊ လို႔ ဆိုလိုရင္းျဖစ္ပါတယ္။ စည္သူေအာင္ျမင့္ အဖမ္းခံဖို႔ အဆင္သင့္ရွိေနတယ္ ဆိုတာဟာ ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးဌာန အက္စ္ဘီ သတင္းရဲတပ္ဖဲြ႕ကို စိန္ေခၚတာမ်ိဳး မဟုတ္ပဲ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ အတြက္ ရိုးရိုးသားသား ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရွင္းျပတာသာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
စည္သူေအာင္ျမင့္။