အခုျဖစ္ေနပံုက စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြဟာ အမတ္ေနရာ ၃၄ ရာခုိင္ႏွဳန္းေလး ရေလာက္ေအာင္ေတာင္ ျပည္သူလူထု ေထာက္ခံမွဳ ရေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ဘူး လို႔ သူတို႔ဖာသာ သူတို႔ ယူဆ ျပီး အမတ္ေနရာ ပိုရႏုိင္မယ့္ PR စနစ္နဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြလုပ္ဖို႔ အသည္းအသန္ ၾကိဳးပမ္းလာျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
![]()
“ ဘယ္ေလာက္ ဆန္႔က်င္ ဆန္႔က်င္ တစ္တိုင္းျပည္လံုးကို PR လုပ္မယ္”
စည္သူေအာင္ျမင့္
ျမန္မာပို႕စ္ ဂ်ာနယ္၊ ၂၆-၈-၁၄။
အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ က ဖဲြ႕စည္းေပးထားတဲ့ ေကာ္မရွင္ဟာ လာမယ့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပတဲ့ခါ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ ေတြကလဲြျပီး ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလံုးမွာ PR လို႔ေခၚတဲ့ အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳစနစ္ က်င့္သံုးသင့္တယ္လို႔ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္လိုက္ပါျပီ။ ဒါဟာ အင္န္အယ္လ္ဒီ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ နဲ႔ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ေနတဲ့ၾကားက၊ ေကာ္မရွင္ကေန အင္န္အယ္လ္ဒီ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ တုိင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ေတြ ႏွဳတ္ထြက္သည္ အထိ ဆႏၵျပမွဳေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ၾကားက အဲဒီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ရဲ႕ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ေတြက ဘာလဲ၊ ျပည္ခုိင္ျဖိဳးပါတီက ဘာေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ PR စနစ္က်င့္သံုးဖို႔ အသည္းအသန္ ျဖစ္ေနရတာပါလဲ ဆိုတာ ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားပါ့မယ္။
တကယ္ေတာ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္က ဖဲြ႕စည္းေပးထားတဲ့ အဲဒီ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ဘာေတြ ေဆြးေႏြးတယ္၊ ဘာေတြ ဆံုးျဖတ္သလဲ ဆိုတာကို တရား၀င္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ ရွိတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဘာေတြ ဆံုးျဖတ္သလဲ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ တိတိက်က် ဘယ္သူမွ သိရတာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေကာ္မရွင္ထဲ ပါ၀င္တဲ့ ဦးဖုန္းျမင့္ေအာင္နဲ႔ ဦးဗညားေအာင္မိုး တို႔ရဲ႕ ျပည္တြင္းျပည္ပ သတင္းမီဒီယာေတြကို ေျဖၾကားခ်က္ေတြအရ တစ္စြန္းတစ္စ သိၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဇတ္လမ္း အစကို ျပန္ေကာက္ရရင္ က်င္းပျပီးခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းမွာ NDF အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ အင္အားစုပါတီ အမတ္ ေဒၚခင္၀ုိင္းၾကည္က PR လို႔ ေခၚတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ စနစ္နဲ႔ ပါတ္သက္ျပီး အဆို တစ္ခု တင္ပါတယ္။ အဆုိ အျပည့္အစံုက ဒီလိုပါ။ “ လာမည့္ ပါတီစံု မည္သည့္ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ားတြင္မဆို အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အတြက္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေရြးခ်ယ္ရာ၌ အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳစနစ္ကို က်င့္သံုးရန္ လႊတ္ေတာ္က အဆံုးအျဖတ္ ေပးပါရန္ႏွင့္ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို လိုအပ္သလို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ ေပးပါရန္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္အား တုိက္တြန္းေၾကာင္း” ဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ အတြင္း အဲဒီ အဆိုနဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးျငင္းခံု မဲခဲြဆံုးျဖတ္ျပီးေနာက္ အဆို အႏုိင္ရ အတည္ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီလို အႏုိင္ရ အတည္ျဖစ္လာျပီးတဲ့ေနာက္ ဘယ္လို PR စနစ္မ်ိဳးကို က်င့္သံုးရင္ သင့္မလဲ ဆိုတာ ေလ့လာဖို႔ ေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္ ဖဲြ႕စည္းေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေကာ္မရွင္က ျပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းမွာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျပီးေနာက္ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြေတြမွာ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ အတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေရြးခ်ယ္ရာမွာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသက လဲြျပီး တစ္တုိင္းျပည္လံုးမွာ PR စနစ္က်င့္သံုးမယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္တိုင္းျပည္လံုးမွာ PR စနစ္ က်င့္သံုးမယ္ ဆိုေပမယ့္ တိုင္းနယ္ျပည္နယ္ ၁၄ ခု စလံုးကို ေရာသမေမႊ ေပါင္းျပီး PR စနစ္နဲ႔ မဲေပး၊ အခ်ိဳးက် ခဲြယူဆိုတဲ့ စနစ္မ်ိဳး လုပ္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ဆုိပါတယ္။ တိုင္းတစ္ခုခ်င္း၊ ျပည္နယ္ တစ္ခုခ်င္းစီမွာပဲ PR စနစ္ က်င့္သံုးမယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ မြန္ျပည္နယ္ ဆိုရင္ အရင္ကလို မဲဆႏၵနယ္ ၁၂ ခု ခဲြျပီး တစ္နယ္စီကေန အမတ္ တစ္ေယာက္ ေရြးခ်ယ္ေပးတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး မလုပ္ေတာ့ပါဘူး။ မြန္ျပည္နယ္ တစ္ခုလံုးက ျပည္သူေတြရဲ႕ မဲေတြ ေကာက္ခံျပီး အဲဒီ ရလာတဲ့ မဲရလာဒ္ေတြကို ေပါင္းစု၊ အခ်ိဳးက် ခဲြျပီး အမတ္ ၁၂ ေယာက္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္မယ့္ နည္းလို႔ သိရပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခု အခု က်င့္သံုးမယ့္ စနစ္ဟာ ပါတီအလိုက္ PR စနစ္နဲ႔ ျပိဳင္ဆိုင္တာမ်ိဳး မဟုတ္ပဲ Open List လို႔ ေခၚတဲ့ အမတ္ေတြရဲ႕ နာမည္စာရင္း ေဖာ္ျပျပီး ေရြးခ်ယ္ခံခိုင္းမယ့္ စနစ္မ်ိဳး အသံုးျပဳမယ္လို႔လည္း ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ Open List ဆိုတာဟာ ဘယ္လို ပံုစံလဲ ဆိုတာ သတင္းမီဒီယာေတြကို ေျဖတဲ့ ေကာ္မရွင္ အဖဲြ႕၀င္ေတြကိုယ္တုိင္ တိတိက်က် မသိရေသးဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။
ဥပမာအားျဖင့္ ပါတီတစ္ခုဟာ သူတို႔ပါတီ နာမည္တစ္ခုထဲနဲ႔ မဟုတ္ပဲ သူတို႔ ပါတီက ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြရဲ႕ အမည္စာရင္းေတြကိုပါ ျပည္သူေတြ သိေအာင္ ေၾကျငာမယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ အင္န္အယ္လ္ဒီဟာ မြန္ျပည္နယ္မွာ အမတ္ ၁၂ ေယာက္ စာရင္း တင္ရမွာျဖစ္သလို ျပည္ခိုင္ျဖိဳး၊ မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီ ပါတီနဲ႔ ျပိဳင္မယ့္ ပါတီေတြအားလံုး အဲလို ၁၂ ေယာက္စီ တင္ႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီ စာရင္းကိုၾကည့္ျပီး ျပည္သူေတြက မဲေပးၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမတ္စာရင္းကို ၾကည့္ျပီး ပါတီတစ္ခုခုကို မဲေပးရမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အမတ္ေလာင္း တစ္ေယာက္ေယာက္ကိုပဲ ေရြးခ်ယ္ျပီး မဲေပးရမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အမတ္ စုစုေပါင္း ၁၂ ေယာက္ ခဲျခစ္ေရြးခ်ယ္ မဲေပးရမလား၊ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးပါဘူး။
ဒါ့အျပင္ အဲဒီ နည္းနဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြလုပ္ရင္ ရွည္လ်ားတဲ့ မ်ားျပားလွတဲ့ အမတ္ေလာင္း စာရင္း ထြက္ေပၚလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ တုိင္း သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ တစ္ခုမွာ ပါတီတစ္ခုက အမတ္ေလာင္း ၁၂ ေယာက္ တင္မယ္ ဆိုရင္ ပါတီ ၁၀ ခုက ၀င္ျပိဳင္ရင္ အမတ္ေလာင္း ၁၂၀ ပါ။ ပါတီ ၂၀ ၀င္ျပိဳင္ရင္ အမတ္ေလာင္း ၂၄၀ ပါ။ ပါတီေတြ ဒီထက္ ပိုမ်ားရင္ အမတ္ေလာင္းစာရင္းလည္း ဒီထက္ ပိုမ်ားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြက အဲဒီ စာရင္းကိုၾကည့္ျပီး မဲေပးၾကရပါမယ္။ အဲလို မျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္လို႔ ေကာ္မရွင္ အဖဲြ႕၀င္ေတြက ဆိုေပမယ့္ ဘယ္လို လုပ္ၾကမလဲ ေရေရရာရာ မသိၾကေသးပါဘူး။ ေနာက္ထပ္ အေသးစိတ္ ဆက္ေဆြးေႏြးၾကဦးမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
ေျပာရရင္ ေရြးေကာက္ပဲြ မလုပ္ခင္ ရွဳတ္ကို ရွဳတ္ေနတဲ့ PR စနစ္ပါ။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီ နဲ႔ ေ၀းကြာေနခဲ့တာ ရာစုႏွစ္ တစ္၀က္ေက်ာ္ေနပါျပီ။ ၁၉၈၈ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းျပီး ဒီကေန႔ အခ်ိန္ထိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲၾကီး ႏွစ္ၾကိမ္နဲ႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြ တစ္ၾကိမ္ က်င္းပခဲ့ဖူးပါတယ္။ သံုးၾကိမ္လံုး မဲဆႏၵနယ္ေျမ တစ္ခုမွာ မဲအမ်ားဆံုးရသူ အမတ္အျဖစ္ အေရြးခံရတဲ့ နည္းနဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြ ေအာင္ျမင္ပါတယ္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြကို စစ္အစိုးရက ၾကိဳးကိုင္ က်င္းပေပးခဲ့လို႔ ျပသနာေတြ အမ်ားၾကီး ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မဲအမ်ားဆံုးရသူ အမတ္ျဖစ္တဲ့ FPTP စနစ္ေၾကာင့္ေတာ့ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြဆိုရင္လည္း ဒီ စနစ္နဲ႔ပဲ အပစ္အနာအဆာ နည္းနည္းနဲ႔ က်င္းပႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုလို ဘာမွ ျပသနာမရွိတဲ့ စနစ္တစ္ခုကို စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျပည္ခိုင္ျဖိဳးပါတီက PR စနစ္နဲ႔ အစားထိုးဖို႔ အသည္းအသန္ လုပ္လာပါတယ္။
တကယ္ဆို လက္ရွိ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒက အဲဒီ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြကို အသာစီး ေပးထားျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမတ္ ေနရာ ၃၄ ရာခုိင္ႏွဳန္း ေလာက္ႏိုင္ရံုနဲ႔တင္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တပ္မေတာ္သား အမတ္ေတြနဲ႔ ေပါင္းျပီး သမၼတ တစ္ေယာက္ တင္ေျမွာက္နိုင္၊ အစိုးရဖဲြ႕ႏုိင္တဲ့ အခြင့္အေရး ရွိေနပါတယ္။ အင္န္အယ္လ္ဒီသာဆုိ အမတ္ ၆၇ ရာခိုင္ႏွဳန္းေလာက္ႏုိင္မွ အဲလို သမၼတ တင္၊ အစိုးရဖဲြ႕ႏိုင္မွာပါ။ အခုျဖစ္ေနပံုက စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြဟာ အမတ္ေနရာ ၃၄ ရာခုိင္ႏွဳန္းေလး ရေလာက္ေအာင္ေတာင္ ျပည္သူလူထု ေထာက္ခံမွဳ ရေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ဘူး လို႔ သူတို႔ဖာသာ သူတို႔ ယူဆ ျပီး အမတ္ေနရာ ပိုရႏုိင္မယ့္ PR စနစ္နဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြလုပ္ဖို႔ အသည္းအသန္ ၾကိဳးပမ္းလာျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ၾကိဳးပမ္းမွဳဟာ တုိင္းျပည္ တည္ျငိမ္ေရးကို ပ်က္ျပားေစႏုိင္သလို၊ ျပည္သူေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာက ေမွ်ာ္လင့္ေတာင့္တ ေနတဲ့ ၂၀၁၅ မွာ လြတ္လပ္ျပီး တရားမွ်တ တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပ၊ အဲဒီ ေရြးေကာက္ပဲြကမွ တဆင့္ ျပည္သူ႕ဆႏၵကို ထင္ဟပ္တဲ့ သမၼတ နဲ႔ အစိုးရသစ္ ေပၚ ဆိုတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးကို ပ်က္ယြင္းသြားေစႏုိင္ပါေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
စည္သူေအာင္ျမင့္။
“ ဘယ္ေလာက္ ဆန္႔က်င္ ဆန္႔က်င္ တစ္တိုင္းျပည္လံုးကို PR လုပ္မယ္”
စည္သူေအာင္ျမင့္
ျမန္မာပို႕စ္ ဂ်ာနယ္၊ ၂၆-၈-၁၄။
အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ က ဖဲြ႕စည္းေပးထားတဲ့ ေကာ္မရွင္ဟာ လာမယ့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပတဲ့ခါ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ ေတြကလဲြျပီး ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလံုးမွာ PR လို႔ေခၚတဲ့ အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳစနစ္ က်င့္သံုးသင့္တယ္လို႔ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္လိုက္ပါျပီ။ ဒါဟာ အင္န္အယ္လ္ဒီ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ နဲ႔ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ေနတဲ့ၾကားက၊ ေကာ္မရွင္ကေန အင္န္အယ္လ္ဒီ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ တုိင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ေတြ ႏွဳတ္ထြက္သည္ အထိ ဆႏၵျပမွဳေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ၾကားက အဲဒီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ရဲ႕ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ေတြက ဘာလဲ၊ ျပည္ခုိင္ျဖိဳးပါတီက ဘာေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ PR စနစ္က်င့္သံုးဖို႔ အသည္းအသန္ ျဖစ္ေနရတာပါလဲ ဆိုတာ ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားပါ့မယ္။
တကယ္ေတာ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္က ဖဲြ႕စည္းေပးထားတဲ့ အဲဒီ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ဘာေတြ ေဆြးေႏြးတယ္၊ ဘာေတြ ဆံုးျဖတ္သလဲ ဆိုတာကို တရား၀င္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ ရွိတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဘာေတြ ဆံုးျဖတ္သလဲ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ တိတိက်က် ဘယ္သူမွ သိရတာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေကာ္မရွင္ထဲ ပါ၀င္တဲ့ ဦးဖုန္းျမင့္ေအာင္နဲ႔ ဦးဗညားေအာင္မိုး တို႔ရဲ႕ ျပည္တြင္းျပည္ပ သတင္းမီဒီယာေတြကို ေျဖၾကားခ်က္ေတြအရ တစ္စြန္းတစ္စ သိၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဇတ္လမ္း အစကို ျပန္ေကာက္ရရင္ က်င္းပျပီးခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းမွာ NDF အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ အင္အားစုပါတီ အမတ္ ေဒၚခင္၀ုိင္းၾကည္က PR လို႔ ေခၚတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ စနစ္နဲ႔ ပါတ္သက္ျပီး အဆို တစ္ခု တင္ပါတယ္။ အဆုိ အျပည့္အစံုက ဒီလိုပါ။ “ လာမည့္ ပါတီစံု မည္သည့္ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ားတြင္မဆို အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အတြက္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေရြးခ်ယ္ရာ၌ အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳစနစ္ကို က်င့္သံုးရန္ လႊတ္ေတာ္က အဆံုးအျဖတ္ ေပးပါရန္ႏွင့္ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို လိုအပ္သလို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ ေပးပါရန္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္အား တုိက္တြန္းေၾကာင္း” ဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ အတြင္း အဲဒီ အဆိုနဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးျငင္းခံု မဲခဲြဆံုးျဖတ္ျပီးေနာက္ အဆို အႏုိင္ရ အတည္ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီလို အႏုိင္ရ အတည္ျဖစ္လာျပီးတဲ့ေနာက္ ဘယ္လို PR စနစ္မ်ိဳးကို က်င့္သံုးရင္ သင့္မလဲ ဆိုတာ ေလ့လာဖို႔ ေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္ ဖဲြ႕စည္းေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေကာ္မရွင္က ျပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းမွာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျပီးေနာက္ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြေတြမွာ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ အတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေရြးခ်ယ္ရာမွာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသက လဲြျပီး တစ္တုိင္းျပည္လံုးမွာ PR စနစ္က်င့္သံုးမယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္တိုင္းျပည္လံုးမွာ PR စနစ္ က်င့္သံုးမယ္ ဆိုေပမယ့္ တိုင္းနယ္ျပည္နယ္ ၁၄ ခု စလံုးကို ေရာသမေမႊ ေပါင္းျပီး PR စနစ္နဲ႔ မဲေပး၊ အခ်ိဳးက် ခဲြယူဆိုတဲ့ စနစ္မ်ိဳး လုပ္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ဆုိပါတယ္။ တိုင္းတစ္ခုခ်င္း၊ ျပည္နယ္ တစ္ခုခ်င္းစီမွာပဲ PR စနစ္ က်င့္သံုးမယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ မြန္ျပည္နယ္ ဆိုရင္ အရင္ကလို မဲဆႏၵနယ္ ၁၂ ခု ခဲြျပီး တစ္နယ္စီကေန အမတ္ တစ္ေယာက္ ေရြးခ်ယ္ေပးတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး မလုပ္ေတာ့ပါဘူး။ မြန္ျပည္နယ္ တစ္ခုလံုးက ျပည္သူေတြရဲ႕ မဲေတြ ေကာက္ခံျပီး အဲဒီ ရလာတဲ့ မဲရလာဒ္ေတြကို ေပါင္းစု၊ အခ်ိဳးက် ခဲြျပီး အမတ္ ၁၂ ေယာက္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္မယ့္ နည္းလို႔ သိရပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခု အခု က်င့္သံုးမယ့္ စနစ္ဟာ ပါတီအလိုက္ PR စနစ္နဲ႔ ျပိဳင္ဆိုင္တာမ်ိဳး မဟုတ္ပဲ Open List လို႔ ေခၚတဲ့ အမတ္ေတြရဲ႕ နာမည္စာရင္း ေဖာ္ျပျပီး ေရြးခ်ယ္ခံခိုင္းမယ့္ စနစ္မ်ိဳး အသံုးျပဳမယ္လို႔လည္း ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ Open List ဆိုတာဟာ ဘယ္လို ပံုစံလဲ ဆိုတာ သတင္းမီဒီယာေတြကို ေျဖတဲ့ ေကာ္မရွင္ အဖဲြ႕၀င္ေတြကိုယ္တုိင္ တိတိက်က် မသိရေသးဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။
ဥပမာအားျဖင့္ ပါတီတစ္ခုဟာ သူတို႔ပါတီ နာမည္တစ္ခုထဲနဲ႔ မဟုတ္ပဲ သူတို႔ ပါတီက ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြရဲ႕ အမည္စာရင္းေတြကိုပါ ျပည္သူေတြ သိေအာင္ ေၾကျငာမယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ အင္န္အယ္လ္ဒီဟာ မြန္ျပည္နယ္မွာ အမတ္ ၁၂ ေယာက္ စာရင္း တင္ရမွာျဖစ္သလို ျပည္ခိုင္ျဖိဳး၊ မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီ ပါတီနဲ႔ ျပိဳင္မယ့္ ပါတီေတြအားလံုး အဲလို ၁၂ ေယာက္စီ တင္ႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီ စာရင္းကိုၾကည့္ျပီး ျပည္သူေတြက မဲေပးၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမတ္စာရင္းကို ၾကည့္ျပီး ပါတီတစ္ခုခုကို မဲေပးရမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အမတ္ေလာင္း တစ္ေယာက္ေယာက္ကိုပဲ ေရြးခ်ယ္ျပီး မဲေပးရမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အမတ္ စုစုေပါင္း ၁၂ ေယာက္ ခဲျခစ္ေရြးခ်ယ္ မဲေပးရမလား၊ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးပါဘူး။
ဒါ့အျပင္ အဲဒီ နည္းနဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြလုပ္ရင္ ရွည္လ်ားတဲ့ မ်ားျပားလွတဲ့ အမတ္ေလာင္း စာရင္း ထြက္ေပၚလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ တုိင္း သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ တစ္ခုမွာ ပါတီတစ္ခုက အမတ္ေလာင္း ၁၂ ေယာက္ တင္မယ္ ဆိုရင္ ပါတီ ၁၀ ခုက ၀င္ျပိဳင္ရင္ အမတ္ေလာင္း ၁၂၀ ပါ။ ပါတီ ၂၀ ၀င္ျပိဳင္ရင္ အမတ္ေလာင္း ၂၄၀ ပါ။ ပါတီေတြ ဒီထက္ ပိုမ်ားရင္ အမတ္ေလာင္းစာရင္းလည္း ဒီထက္ ပိုမ်ားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြက အဲဒီ စာရင္းကိုၾကည့္ျပီး မဲေပးၾကရပါမယ္။ အဲလို မျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္လို႔ ေကာ္မရွင္ အဖဲြ႕၀င္ေတြက ဆိုေပမယ့္ ဘယ္လို လုပ္ၾကမလဲ ေရေရရာရာ မသိၾကေသးပါဘူး။ ေနာက္ထပ္ အေသးစိတ္ ဆက္ေဆြးေႏြးၾကဦးမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
ေျပာရရင္ ေရြးေကာက္ပဲြ မလုပ္ခင္ ရွဳတ္ကို ရွဳတ္ေနတဲ့ PR စနစ္ပါ။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီ နဲ႔ ေ၀းကြာေနခဲ့တာ ရာစုႏွစ္ တစ္၀က္ေက်ာ္ေနပါျပီ။ ၁၉၈၈ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းျပီး ဒီကေန႔ အခ်ိန္ထိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲၾကီး ႏွစ္ၾကိမ္နဲ႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြ တစ္ၾကိမ္ က်င္းပခဲ့ဖူးပါတယ္။ သံုးၾကိမ္လံုး မဲဆႏၵနယ္ေျမ တစ္ခုမွာ မဲအမ်ားဆံုးရသူ အမတ္အျဖစ္ အေရြးခံရတဲ့ နည္းနဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြ ေအာင္ျမင္ပါတယ္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြကို စစ္အစိုးရက ၾကိဳးကိုင္ က်င္းပေပးခဲ့လို႔ ျပသနာေတြ အမ်ားၾကီး ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မဲအမ်ားဆံုးရသူ အမတ္ျဖစ္တဲ့ FPTP စနစ္ေၾကာင့္ေတာ့ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြဆိုရင္လည္း ဒီ စနစ္နဲ႔ပဲ အပစ္အနာအဆာ နည္းနည္းနဲ႔ က်င္းပႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုလို ဘာမွ ျပသနာမရွိတဲ့ စနစ္တစ္ခုကို စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျပည္ခိုင္ျဖိဳးပါတီက PR စနစ္နဲ႔ အစားထိုးဖို႔ အသည္းအသန္ လုပ္လာပါတယ္။
တကယ္ဆို လက္ရွိ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒက အဲဒီ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြကို အသာစီး ေပးထားျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမတ္ ေနရာ ၃၄ ရာခုိင္ႏွဳန္း ေလာက္ႏိုင္ရံုနဲ႔တင္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တပ္မေတာ္သား အမတ္ေတြနဲ႔ ေပါင္းျပီး သမၼတ တစ္ေယာက္ တင္ေျမွာက္နိုင္၊ အစိုးရဖဲြ႕ႏုိင္တဲ့ အခြင့္အေရး ရွိေနပါတယ္။ အင္န္အယ္လ္ဒီသာဆုိ အမတ္ ၆၇ ရာခိုင္ႏွဳန္းေလာက္ႏုိင္မွ အဲလို သမၼတ တင္၊ အစိုးရဖဲြ႕ႏိုင္မွာပါ။ အခုျဖစ္ေနပံုက စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြဟာ အမတ္ေနရာ ၃၄ ရာခုိင္ႏွဳန္းေလး ရေလာက္ေအာင္ေတာင္ ျပည္သူလူထု ေထာက္ခံမွဳ ရေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ဘူး လို႔ သူတို႔ဖာသာ သူတို႔ ယူဆ ျပီး အမတ္ေနရာ ပိုရႏုိင္မယ့္ PR စနစ္နဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြလုပ္ဖို႔ အသည္းအသန္ ၾကိဳးပမ္းလာျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ၾကိဳးပမ္းမွဳဟာ တုိင္းျပည္ တည္ျငိမ္ေရးကို ပ်က္ျပားေစႏုိင္သလို၊ ျပည္သူေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာက ေမွ်ာ္လင့္ေတာင့္တ ေနတဲ့ ၂၀၁၅ မွာ လြတ္လပ္ျပီး တရားမွ်တ တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပ၊ အဲဒီ ေရြးေကာက္ပဲြကမွ တဆင့္ ျပည္သူ႕ဆႏၵကို ထင္ဟပ္တဲ့ သမၼတ နဲ႔ အစိုးရသစ္ ေပၚ ဆိုတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးကို ပ်က္ယြင္းသြားေစႏုိင္ပါေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
စည္သူေအာင္ျမင့္။