ျပည္တြင္းက အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းကြန္ရက္ တခုျဖစ္တဲ့ local resource center နဲ႔ ေက်ာင္းသားသမဂၢတို႔ ပူးေပါင္းၿပီး အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲတရပ္ ရန္ကုန္မွာ ဒီေန႔ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြ အမ်ာအျပားတက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။
ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ သေဘာထားအျမင္ေတြ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာကြန္ရက္ (အန္အန္အီးအာ) က ေဒါက္တာသိန္းလြင္က ေျပာပါတယ္။
ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ သူအဓိက ေထာက္ျပခဲ့တဲ့ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကိုလည္း သူက ခုလို ေျပာပါတယ္။
“အမ်ဳိးသားပညာေရးဥပေဒကို ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ ေက်ာင္းသားကိုယ္စာလွယ္ေတြ ဆရာ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ပါ၀င္ခြင့္ မရဘူး။ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပါ၀င္ခြင့္မရတဲ့အတြက္ တမ်ဳိးသားလံုး နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ပညာေရးဥပေဒက ပညာေရးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့သူေတြရဲ႕ အၾကံဉာဏ္ ပါ၀င္ခြင့္မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ားရဲ႕ပါ၀င္မႈမရွိတဲ့အတြက္ ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္းနဲ႔ ကဲြလဲြခ်က္ရွိတယ္ဆိုတာ ေထာက္ျပတယ္။ ေနာက္တခ်က္က အမ်ဳိးသားပညာေရးဥပေဒက ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈနဲ႔ ဦးစားေပးထားတယ္ဆိုတာ ေထာက္ျပတယ္။ ဒါက ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းမက်တာ။ ေနာက္တခါက လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တိုင္းရင္းသားကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ဘာသာစကားဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးနဲ႔ မသန္စြမ္း ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးအခြင့္အေရး အဲဒီ ၂ ခ်က္ကို ေထာက္ျပပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားကေလးေတြရဲ႕ ဘာသာစကားေတြ ယဥ္ေက်းမႈေတြက လြတ္လပ္စြာ သင္ၾကားပိုင္ခြင့္ကို ဥပေဒက ဟန္႔တားထားတယ္။ ေနာက္တခ်က္က မသန္စြမ္း ကေလးေတြက တျခားကေလးမ်ားနဲ႔ အတူတကြ သင္ၾကားပိုင္ခြင့္မွာ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါက လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာေတြကို ေလးစားမႈမရွိဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ ေထာက္ျပတာ။ လြတ္လပ္ခြင့္ကေတာ့ သင္ရုိးညႊန္းတမ္းလြတ္လပ္ခြင့္ မရွိဘူး။ ေနာက္ ဘာသာစကားဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ မရွိဘူး။ ဆရာေတြရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ သင္ၾကားပိုင္ခြင့္ မရွိဘူး။ အထူးသျဖင့္ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ လြတ္လပ္စြာအသင္းဖဲြ႔စည္းပိုင္ခြင့္တို႔ လြတ္လပ္စြာ စုရုံးပိုင္ခြင့္တို႔ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုပိုင္ခြင့္တို႔ လြတ္လပ္စြာေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္တို႔က ဆရာေတြမွာေရာ ေက်ာင္းသားေတြမွာေရာ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ဆံုး႐ႈံးတယ္ဆိုတာ ေထာက္ျပတာပါ။”
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လ ၃၁ရက္မွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒကို ဒီရက္ပိုင္းအတြင္းမွာပဲ ေဒသအႏွ႔ံမွာရွိတဲ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေတြက အျပင္းအထန္ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳထားတဲ့ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒၾကမ္းကို သမၼတဆီ ေပးပို႔ထားၿပီး သမၼတက သေဘာထားမွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ထံ ျပန္ပို႔ထားပါတယ္။
တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတဦးျဖစ္တဲ့ ကိုဒီၿငိမ္းလင္းကေတာ့ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကိစၥ ႏွစ္ဘက္ ညိႇႏိႈင္ၿပီးေျပလည္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနကလည္း သူတို႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသားပညာေရးဥပေဒ မူၾကမ္းကို တကၠသိုလ္ေတြ မွာ ရွင္းျပတာေတြ လုိက္လုပ္ေနတယ္။ သူတို႔ကလည္း သူတို႔ဟာကို အတည္ျပဳလို႔ရေအာင္ ႀကိဳးစားေနၾကတယ္။ ေက်ာင္းသားသမဂၢေတြကလည္း ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈရွိတဲ့အတြက္ ေက်ာင္းသား သမဂၢေတြကို တရား၀င္ ဖဲြ႔စည္းခြင့္မရဘူး။ အဓိကေတာ့ မေက်လည္မႈေတြက ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ စနစ္ေတြမွာ ေတြ႔ေနရတယ္။ ဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔ ညိႇႏိႈင္းမယ္ဆိုရင္ ျပန္ေျပလည္ သြားေလာက္ပါတယ္။”
လာမယ့္ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္မွာ ျပန္လည္က်င္းပမယ့္လႊတ္ေတာ္မွာ ဥပေဒၾကမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးအတည္ျပဳၾကရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
DVB
ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ သေဘာထားအျမင္ေတြ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာကြန္ရက္ (အန္အန္အီးအာ) က ေဒါက္တာသိန္းလြင္က ေျပာပါတယ္။
ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ သူအဓိက ေထာက္ျပခဲ့တဲ့ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကိုလည္း သူက ခုလို ေျပာပါတယ္။
“အမ်ဳိးသားပညာေရးဥပေဒကို ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ ေက်ာင္းသားကိုယ္စာလွယ္ေတြ ဆရာ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ပါ၀င္ခြင့္ မရဘူး။ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပါ၀င္ခြင့္မရတဲ့အတြက္ တမ်ဳိးသားလံုး နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ပညာေရးဥပေဒက ပညာေရးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့သူေတြရဲ႕ အၾကံဉာဏ္ ပါ၀င္ခြင့္မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ားရဲ႕ပါ၀င္မႈမရွိတဲ့အတြက္ ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္းနဲ႔ ကဲြလဲြခ်က္ရွိတယ္ဆိုတာ ေထာက္ျပတယ္။ ေနာက္တခ်က္က အမ်ဳိးသားပညာေရးဥပေဒက ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈနဲ႔ ဦးစားေပးထားတယ္ဆိုတာ ေထာက္ျပတယ္။ ဒါက ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းမက်တာ။ ေနာက္တခါက လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တိုင္းရင္းသားကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ဘာသာစကားဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးနဲ႔ မသန္စြမ္း ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးအခြင့္အေရး အဲဒီ ၂ ခ်က္ကို ေထာက္ျပပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားကေလးေတြရဲ႕ ဘာသာစကားေတြ ယဥ္ေက်းမႈေတြက လြတ္လပ္စြာ သင္ၾကားပိုင္ခြင့္ကို ဥပေဒက ဟန္႔တားထားတယ္။ ေနာက္တခ်က္က မသန္စြမ္း ကေလးေတြက တျခားကေလးမ်ားနဲ႔ အတူတကြ သင္ၾကားပိုင္ခြင့္မွာ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါက လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာေတြကို ေလးစားမႈမရွိဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ ေထာက္ျပတာ။ လြတ္လပ္ခြင့္ကေတာ့ သင္ရုိးညႊန္းတမ္းလြတ္လပ္ခြင့္ မရွိဘူး။ ေနာက္ ဘာသာစကားဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ မရွိဘူး။ ဆရာေတြရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ သင္ၾကားပိုင္ခြင့္ မရွိဘူး။ အထူးသျဖင့္ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ လြတ္လပ္စြာအသင္းဖဲြ႔စည္းပိုင္ခြင့္တို႔ လြတ္လပ္စြာ စုရုံးပိုင္ခြင့္တို႔ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုပိုင္ခြင့္တို႔ လြတ္လပ္စြာေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္တို႔က ဆရာေတြမွာေရာ ေက်ာင္းသားေတြမွာေရာ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ဆံုး႐ႈံးတယ္ဆိုတာ ေထာက္ျပတာပါ။”
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လ ၃၁ရက္မွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒကို ဒီရက္ပိုင္းအတြင္းမွာပဲ ေဒသအႏွ႔ံမွာရွိတဲ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေတြက အျပင္းအထန္ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳထားတဲ့ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒၾကမ္းကို သမၼတဆီ ေပးပို႔ထားၿပီး သမၼတက သေဘာထားမွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ထံ ျပန္ပို႔ထားပါတယ္။
တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတဦးျဖစ္တဲ့ ကိုဒီၿငိမ္းလင္းကေတာ့ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကိစၥ ႏွစ္ဘက္ ညိႇႏိႈင္ၿပီးေျပလည္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနကလည္း သူတို႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသားပညာေရးဥပေဒ မူၾကမ္းကို တကၠသိုလ္ေတြ မွာ ရွင္းျပတာေတြ လုိက္လုပ္ေနတယ္။ သူတို႔ကလည္း သူတို႔ဟာကို အတည္ျပဳလို႔ရေအာင္ ႀကိဳးစားေနၾကတယ္။ ေက်ာင္းသားသမဂၢေတြကလည္း ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈရွိတဲ့အတြက္ ေက်ာင္းသား သမဂၢေတြကို တရား၀င္ ဖဲြ႔စည္းခြင့္မရဘူး။ အဓိကေတာ့ မေက်လည္မႈေတြက ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ စနစ္ေတြမွာ ေတြ႔ေနရတယ္။ ဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔ ညိႇႏိႈင္းမယ္ဆိုရင္ ျပန္ေျပလည္ သြားေလာက္ပါတယ္။”
လာမယ့္ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္မွာ ျပန္လည္က်င္းပမယ့္လႊတ္ေတာ္မွာ ဥပေဒၾကမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးအတည္ျပဳၾကရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
DVB