လက္ပန္းေတာင္ပစ္ခတ္မႈ ေတာင္သူတဦးေသဆံုး

လက္ပန္းေတာင္း၊ ေၾကးနီစီမံကိန္း ေျမယာၿခံခတ္မႈအတြင္း လူေသဆံုးတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရဲတပ္ဖဲြ႔ဝင္ေတြနဲ႔ ထိပ္တုိက္ေတြ႔မႈ ျမင္ကြင္း၊ (ဒီဇင္ဘာ ၂၂၊ ၂၀၁၄) ဓာတ္ပံု ဟန္ဝင္းေအာင္။

လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း အတြက္ ေလ်ာ္ေၾကး ယူမထားတဲ့ ေျမေတြကို ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီ ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ ရဲေတြက အတင္းအၾကပ္ ၿခံခတ္သိမ္းယူ ထားရာကေန ေဒသခံနဲ႔ အာဏာပိုင္ေတြၾကား တင္းမာၿပီး ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခတ္တဲ့အတြက္ တစ္ဦးေသဆံုးၿပီး အျပင္းအထန္ ဒဏ္ရာရသူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ဆက္သြယ္စံုစမ္းထားတဲ့ ထုိင္းအေျခစိုက္ ဗီြအိုေအသတင္းေထာက္ မေအးေအးမာက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။

စစ္ကိုင္းတုိင္း၊ ယင္းမာပင္ခ႐ိုင္ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းအတြက္သိမ္းယူထားတဲ့ ေျမေတြမွာ ေလ်ာ္ေၾကးမယူတဲ့ ေဒသခံေတြရဲ႕ေျမေတြကို ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီက ၿခံစည္း႐ိုးအတင္းအၾကပ္ခတ္ရာကေန အေျခအေနတင္းမာလာခဲ့ၿပီး မိုးႀကိဳးျပင္ရြာက ေတာင္သူ တစ္ဦး ေသနတ္ထိမွန္ေသဆံုးတာအျပင္ ဒဏ္ရာရသူမ်ားေၾကာင္း မုိးႀကိဳးျပင္ရြာသားတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

“ဒဏ္ရာရတဲ့သူက အေယာက္ ၄၀ ေက်ာ္တယ္၊ အျပင္းအထန္ ဒဏ္ရာရတဲ့သူေတြကို ေဆး႐ံုပို႔ေနတယ္။ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ဒဏ္ရာရတာက ၆ ေယာက္၊ ၇ ေယာက္ေလာက္ ရွိတယ္။ ေဒၚခင္ဝင္းကေတာ့ ေသနတ္မွန္ၿပီးေတာ့ ေသဆံုးသြားၿပီေပါ့။ ….မ်က္ႏွာေတြ မွန္ထားတဲ့လူေတြလည္း ရွိတယ္။ ႀကီးႀကီးမားမား ဒဏ္ရာရတဲ့သူေတြကေတာ့ ေဆး႐ံုကို ေခၚသြားၿပီ။ မိုးႀကိဳးျပင္ေတာင္ရြာသား ဦးမုိင္း၊ မိုးႀကိဳးျပင္ေတာင္ရြာသား ကိုသံလံုး၊ ကိုေက်ာ္ျမင့္သိန္း၊ ၿပီးေတာ့ ေဒၚမိၾကဴ၊ သူတို႔ေတြကေတာ့ အျပင္းအထန္ ဒဏ္ရာရထားတာ။ ဦးမိုင္းနဲ႔ ကိုေက်ာ္ျမင့္သိန္းကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ႀကီးကို ႀကီးမားတဲ့အတြက္ ေဆး႐ံုကို ပို႔ေနရတယ္။ ေသြးလြန္ၿပီးေတာ့ သတိေတြလစ္ေနတယ္။”

ေဒသခံ ဇီးေတာ္ရြာ စန္းျမဝတီေက်ာင္းတုိက္ ဆရာေတာ္ ဦးအာေလာက-က ရဲေတြအျပင္ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီဝန္ထမ္းေတြပါ ပါဝင္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

“တ႐ုတ္အစစ္ေတြေပါ့ဗ်ာ၊ အဖဲြ႔တုိင္းအဖဲြ႔တုိင္းမွာ အနည္းဆံုး --မ်ဳိးဆိုရင္ ၂၀၀ အထိ ပါမယ္ဗ်။ ဆည္တဲနဲ႔ တံုၾကားမွာဆိုရင္ အနည္းဆံုး ၅၀ ေလာက္အထိ ရွိမယ္။ မိုးႀကိဳးျပင္ဘက္မွာလည္း အမ်ားႀကီးပဲ။ တ႐ုတ္ေတြကိုယ္တုိင္ပဲ သူတို႔ပါဝင္ၿပီးေတာ့ လာတာေတြ၊ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္လာတာေတြ ေတြ႔ရတယ္ဗ်။ သူတို႔လက္ထဲမွာေတာ့ဗ်ာ - ေပါက္ဆိန္ေပါ့၊ ရဲဒင္းေခၚတာေပါ့-အဲဒါမ်ဳိးေတြနဲ႔ လူထုကို လိုက္ၿပီးခုတ္တဲ့ဟန္မ်ဳိးေတြ၊ လိုက္ၿပီးယမ္းတာမ်ဳိးေတြ လုပ္လာတယ္ဗ်။ တ႐ုတ္ေတြကိုယ္တုိင္ကိုက၊ ခလုတ္ဒါးေတြလည္း ပါတယ္ေပါ့ေနာ္။”

မနက္ပိုင္းကစၿပီး အေျခအေန တင္းမာလာခဲ့တာမွာ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ရဲတပ္ဖဲြဝင္တြ၊ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီကလည္း ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့လံုၿခံဳေရးဝန္ထမ္းေတြက ဒိုင္းေတြအကာအကြယ္ယူၿပီး ေတာင္သူေတြရဲ႕လယ္ယာေျမေတြကို စီးနင္းခဲ့သလို ေတာင္သူေတြကလည္း ေျမတူးစက္ႀကီးေတြေရွ႕မွာ အိပ္လွဲၿပီး သူတို႔ေျမေတြကို မသိမ္းဖို႔ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေန႔လည္ပိုင္းမွာေတာ့ ေသနတ္နဲ႔ပစ္ခတ္တာရွိခဲ့ၿပီး တစ္ဦး ပဲြခ်င္းၿပီးေသဆံုး၊ တစ္ဦးကေတာ့ ေျခေထာက္မွာ ျပင္းထန္ဒဏ္ရာရခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ပစ္ခတ္မႈအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ယင္းမာပင္ခ႐ို္င္ ရဲစခန္းကို ေမးၾကည့္တဲ့အခါ တာဝန္က်ရဲအရာရွိတစ္ဦးက ပစ္ခတ္မႈမရွိေၾကာင္း ျငင္းပါတယ္။

ေမး။ ။ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္သူေတြကို ပစ္ခတ္လို႔ တစ္ဦးေသသြားတယ္ဆိုတာ ဟုတ္ပါသလားရွင့္။

ေျဖ။ ။ ဘာမွ က်ေနာ္တို႔ သတင္းမၾကားသိရပါဘူးခင္ဗ်။

ေမး။ ။ ပစ္ခတ္မႈေတြေရာ ရွိလားရွင္။

ေျဖ။ ။ ပစ္ခတ္မႈလည္း မရွိပါဘူးခင္ဗ်။ ဘာမွ..

လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္အဖဲြ႔ဝင္တစ္ဦးလည္းျဖစ္၊ အဲဒီေဒသရဲ႕ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေဒၚခင္စန္းလႈိင္ကေတာ့ လက္ရွိ ပစ္ခတ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘယ္သူ႔မွာတာဝန္ရွိသလဲဆိုတာကို ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ပါတယ္။

“အခုလိုပစ္ခတ္ေနတဲ့ကိစၥေတြက ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီက ပစ္ခတ္တာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ အခု ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီကို အကာအကြယ္ေပးေနတဲ့ ရဲတပ္ဖဲြ႔ကေနၿပီးေတာ့ပဲ ဝင္ၿပီးေတာ့ ပစ္ခတ္တာလားဆိုတာကို အခုအခ်ိန္အထိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးဘူး၊ တုိင္းေဒသႀကီးမွာရွိတဲ့ သက္ဆုိင္ရာ တာဝန္ရွိတဲ့ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို က်မ ဖုန္းနဲ႔ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ ေမးျမန္းတယ္၊ သို႔ေသာ္ က်မရဲ႕ဖုန္းကို ဘယ္သူမွ မကိုင္ဘူး၊ အခုအခ်ိန္အထိလည္း က်မကို ေျဖရွင္းတာမရွိဘူး။ ဘယ္သူက တာဝန္ယူမွာလဲ။ ဘယ္သူက တာဝန္ခံမွာလဲဆိုတာလည္း က်မတို႔လည္း ဒါကိုသိခ်င္တယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ကေနၿပီးေတာ့မွ ရဲတပ္ဖဲြ႔အေနနဲ႔ ကုမၸဏီဘက္ကေန အကာအကြယ္ေပးၿပီးေတာ့ ေဒသခံေတြကို အခုလို ပစ္ခတ္တာမ်ဳိးေတြ မၾကာခနျဖစ္ေနတာကလည္း က်မတုိ႔တတတုိင္းျပည္အတြက္ အင္မတန္မွ မေကာင္းတဲ့အေျခအေနတရပ္လို႔ပဲ ျမင္တယ္ရွင့္။”

ျမန္မာ-ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္္းဖို႔ႀကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ ဆက္သြယ္လို႔ မရခဲ့ပါဘူး။ ဒီေန႔မွာပဲ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီက သတင္းထုတ္ျပန္ရာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ဒီစီမံကိန္းေၾကာင့္ တႏွစ္ကို စီးပြားေရးဆုိင္ရာ အက်ဳိးအျမတ္ အေမရိကန္ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၁၄၀ နဲ႔ ပစၥည္းဝယ္ယူမႈကေန ေဒၚလာသန္း ၁၅၀ ေလာက္ရမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းေၾကာင္း၊ အဲဒီအထဲက အသားတင္အက်ဳိးအျမတ္ထဲက ေဒသခံလူထုအတြက္ ၂ % သံုးစဲြမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေဒသခံအမ်ားစုက ေလ်ာ္ေၾကးယူထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ေၾကးနီစီမံကိန္းအတြက္ ေဒသခံအမ်ားစုက ေထာက္ခံတယ္လို႔ ေရးသားထားပါတယ္။ ဒီေန႔ ပစ္ခတ္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေတာ့ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ မပါဝင္ခဲ့ပါဘူး။

လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေဒသရဲ႕ ပစ္ခတ္မႈေတြဟာ အခုမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ခန္႔ကလည္း ေၾကးနီစီမံကိန္းကို ကန္႔ကြက္ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့တဲ့သံဃာအမ်ားစုပါတဲ့ အင္အား ၁၀၀ ေက်ာ္ကို မီးေလာင္ဗံုးနဲ႔ၿဖိဳခဲြၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ မၾကာခနဆိုသလို တင္းမာမႈေတြရွိေနၿပီး ေဒသခံေတြနဲ႔ ကုမၸဏီတို႔ ထိပ္တုိက္ေတြ႔တုိင္းလည္း အနည္းဆံုး ပစ္ခတ္မႈေတြကေတာ့ ရွိေနတာပါ။ ေဒသခံေတြနဲ႔ တင္းမာမႈေတြေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မတီရဲ႕အစီရင္ခံစာကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ ေကာ္မတီနဲ႔ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးႏုိင္ဖို႔ လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ျပခဲ့ေပမယ့္ သူ႔အဆိုဟာ ျငင္းပယ္ခံေနရဆဲျဖစ္တယ္လို႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခင္စန္းလႈိင္က ဆိုပါတယ္။

“အခုအခ်ိန္ထိ က်မရဲ႕အဆိုကို လႊတ္ေတာ္က မေျပာခုိင္းတာေပါ့၊ မေျပာခိုင္းတာ၊ က်မတို႔ကို မေျပာခိုင္းတာဆိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ က်မရဲ႕အဆိုကို လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ agenda မွာ ထည့္မေပးေသးဘူး။”

လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းကို ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္ပုိင္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဦးပိုင္ကုမၸဏီ လိမိတက္၊ တ႐ုတ္ကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ-ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီတို႔ ပူးေပါင္းေဖာ္ထုတ္ေနတဲ့ စီမံကိန္းျဖစ္ၿပီး ေဒသခံေတြရဲ႕လယ္ဧကေတြကို တန္ရာတန္ေၾကးမေပးဘဲ ေျမဧကေတြကို ေထာင္နဲ႔ခ်ီ သိမ္းယူခံရၿပီး ေျမယာေလ်ာ္ေၾကးမယူထားတဲ့လယ္ေတြကိုပါ သိမ္းေနတဲ့အတြက္ အခုလို အေျခအေန တင္းမာခဲ့ရတယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ဆိုပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနအရ ဒဏ္ရာရသူေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ေဒသခံေတြကေတာ့ စီမံကိန္းဖ်က္သိမ္းေပးဖို႔ ကန္႔ကြက္ေတာင္းဆိုေနတာ ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။

မေအးေအးမာ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com/content/lappadaung-copper-project-killed-one-several-wounded-by-police-gun-fired-/2568951.html