 |
| ေဘာ္ဒိုဇာကားေရွ႕မွာ ေမွာက္အိပ္ၿပီး ေတာင္းပန္ေနတဲ့ ေဒသခံေတာင္သူမ်ား |
လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ကိစၥမွာ ေသြးထြက္သံယို မျဖစ္ေအာင္ ေျဖရွင္းေပးဖို႔ စစ္ကိုင္းတိုင္း ရဲမင္းႀကီးကို ေဒသခံေတြဘက္က တနလၤာေန႔ကတည္းက ေမတၱာရပ္ခံ ေတာင္းဆို ခဲ့တာပါ။ အေၾကာင္းစံုကို မအင္ၾကင္းႏိုင္ က တင္ျပမွာပါ။
စစ္ကိုင္းတိုင္း ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္က လက္ပန္းေတာင္းေၾကးနီ စီမံကိန္းေဒသမွာ စီမံကိန္းတိုးခ်ဲ႕ကာရံဖို႔အတြက္ ေျမယာေတြကို တ႐ုတ္-ျမန္မာ ၀မ္ေပါင္ကုမၸဏီဘက္က တနလၤာေန႔မွာ စတင္ ၿခံစည္း႐ုိးခတ္ခဲ့ရာကေန ေဒသခံေတြနဲ႔ ထိပ္တိုက္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ျမန္မာရဲတပ္ဖဲြ႔က ေသနတ္သံုးၿပီး ပစ္ခတ္ၿဖိဳခဲြတာေၾကာင့္ ေဒၚခင္၀င္းဦးေခါင္းမွာ ေသနတ္က်ည္ဆံထိမွန္ ေသဆံုးခဲ့သလို အဂၤါေန႔မွာလည္း ေတာင္သူႏွစ္ဦး ျပင္းထန္တဲ့ ေသနတ္ဒဏ္ရာေတြ ရခဲ့ပါတယ္။
ဒီလိုအၾကမ္းဖက္ပစ္ခတ္ၿဖိဳခဲြတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ နယူးေယာက္အေျခစိုက္ HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔ႀကီးက ေ၀ဖန္႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း အဖဲြ႔ရဲ႕အာရွေရးတာ၀န္ခံ Brad Adams က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
“ဆႏၵျပသူေတြကို အင္အားသံုးၿဖိဳခဲြဖို႔ မလိုအပ္ဘူးဆိုတာ ထင္ရွားပါတယ္။ တကယ္လို႔မ်ား ဆႏၵျပသူေတြဘက္က အၾကမ္းဖက္တယ္ဆိုရင္ေတာင္ စနစ္တက် တုံ႔ျပန္ရမွာပါ။ ေမးခြန္းထုတ္စရာရွိလာတာက ဒီကေန႔ အစိုးရဟာ အရင္ စစ္အစိုးရေတြနဲ႔ တကယ္ပဲ ကဲြျပားမႈရွိသလားဆိုတာပါ။ ဆႏၵျပသူေတြကို ပစ္ခတ္ၿဖိဳခဲြတာဆိုရင္ အရင္အစိုးရအတိုင္းပဲ ေခါင္းစဥ္သာ ေျပာင္းသြားတယ္လို႔ ျမန္မာျပည္သူေတြ ျမင္ၾကမွာပါ။”
ဒါ့အျပင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ကုမၸဏီအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕စီမံကိန္း တိုးခ်ဲ႕တာကို ျမန္မာအစိုးရက အကာအကြယ္ေပးတယ္ဆိုရာမွာ ျပႆနာရွိေနတာ က ေဒသခံျပည္သူေတြက ဒီစီမံကိန္းကို သေဘာတူညီမႈမရွိတာကို အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ျပန္ၿပီး စဥ္းစားသင့္တယ္လို႔ Brad Adams က ဆိုပါတယ္။ အခုေဒသခံေတာင္သူတဦး ေသနတ္က်ည္ဆံ ထိမွန္ေသဆံုးခဲ့တဲ့ျဖစ္ရပ္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ေပးဖို႔ HRW က ေတာင္းဆိုေၾကာင္းလည္း သူက ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာအစိုးရဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြလုပ္ေနတဲ့ အစိုးရသစ္ျဖစ္ေၾကာင္း သိပ္ကို ျပသ ခ်င္ေနတာပါ။ ဒါဆိုရင္ အခုလို အမ်ဴိးသမီးတဦးေသဆံုးခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္အတြက္ တရား၀င္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ စံုးစမ္းစစ္ေဆးေပးပါ။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ တာ၀န္ယူမႈ စတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႔ ကိုက္ညီေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးပါ။ တကယ္လို႔မ်ား ေဒသခံျပည္သူေတြ ဒီထက္မက ဆႏၵျပမႈေတြ ပိုၿပီးလုပ္လာမယ္ဆိုရင္ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခဲြတာ ဒါမွမဟုတ္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်တာေတြ လုပ္မယ့္အစား အစိုးရအေနနဲ႔ ဆႏၵျပသူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္ေပးသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္။”
တနလၤာေန႔ကလည္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနကေန လက္ပန္းေတာင္း ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းမႈကို စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မိေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့တာပါ။ လက္ရွိ ေၾကးနီစီမံကိန္း တိုးခ်ဲ႕ကာရံတဲ့ အေျခအေနေတြဟာ အေတာ္ေလးကို ဆိုးရြားလာေနတယ္လို႔ လက္ပန္းေတာင္းေဒသ ဇီးေတာေက်းရြာ စံျမ၀တီေက်ာင္းတိုက္က ဦးဇင္း ဦးအာေလာက က ဗီြအိုေအကို မိန္႔ၾကားပါတယ္။
“ေဒသခံေတြကေတာ့ အခုဟာကေတာ့ ထုိင္ၾကည့္ေန႐ံုကလြဲၿပီး ဘာမွမတတ္ႏုိင္ေတာ့ဘူးေလ။ အေနာက္မွာဆိုရင္လည္း ပုသိမ္-မံုရြာလမ္းႀကီးအထိ အေရွ႕မွာဆုိရင္လည္း ဆားလင္းႀကီး-ေညာင္ပင္ႀကီးလမ္းအထိ ၿခံစည္း႐ိုးခတ္သြားတာ၊ ရြာေလးတရြာေလာက္ပဲ ကြင္းၿပီးေတာ့ ခတ္မသြားတာျဖစ္တယ္။ ေရရွည္မွာ လံုး၀ ရပ္တည္ဖုိ႔ဆိုတာလည္း အင္မတန္ ခက္ခဲသြားၿပီ။ ဘာမွလုပ္ကိုင္စားေသာက္စရာလည္း မလြယ္ေတာ့ဘူး။ အဲ့ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ လူထုဟာ လက္နက္ေတြကိုင္ထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြလည္း မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဘာမွလည္း မတတ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ထုိင္ၾကည့္႐ံုနဲ႔ ၀မ္းနည္းေန႐ံုကလြဲၿပီး ဘာမွမတတ္ႏုိင္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးမွာ ျဖစ္ေနပါၿပီ။”
ကုမၸဏီကေန ေလ်ာ္ေၾကးမယူတဲ့ ေျမယာေတြမွာ စတင္ၿခံစည္း႐ိုးခတ္တဲ့ အခ်ိန္ကတည္းက လယ္ယာပိုင္ရွင္ေတြဘက္ကေန ေသြးထြက္သံယိုမႈမျဖစ္ေအာင္ အေျခအေနေတြကို ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ အာဏာပိုင္ေတြကို ႀကိဳတင္ေမတၱာရပ္ခံခဲ့တယ္လို႔ ဦးဇင္းကမိန္႔ပါတယ္။
“စျဖစ္တဲ့ေန႔ကတည္းက ဒါ ေျပာပါတယ္ဗ်ာ။ ရဲမင္းႀကီးဦးေနထြန္းေပါ့ေနာ္ ဒီဟာမ်ိဳးက ေျပလည္ေအာင္ ျပႆနာဆိုတာက ပိုၿပီးေတာ့ ဆိုးလာတာကေန ႀကီးသြားလိမ့္မယ္။ မျဖစ္သင့္တာေတြ မျဖစ္ေအာင္၊ ေသြးထြက္သံယိုေတြ မျဖစ္ေအာင္၊ ဒါ တဘက္နဲ႔တဘက္ ျဖစ္သြားၾကၿပီေဟ့ဆိုရင္ ဘယ္သူမွ မေကာင္းၾကပါဘူး။ ဒါ ေတာင္သူလယ္သမားေတြဆုိရင္လည္း ေတာင္ယာလုပ္၊ အင္မတန္မွ ႐ိုးသားတဲ့ ေဒသေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ျပႆနာမျဖစ္ေအာင္ ညိႇႏိႈင္းပါ၊ ေဆြးေႏြးပါဆိုၿပီး ေဒသခံေတြဘက္က ေျပာဆိုေနေသာ္ျငားလည္းပဲ သူတို႔က စနစ္တက် ႀကံစည္ထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေဒသခံေတြက ဘယ္ေလာက္ပင္ ေျပာေသာ္ျငားလည္းပဲ မရပါဘူး။ မရတဲ့အတြက္လည္း အခုလို ဒါ လူေသဆံုးမႈေတြ၊ ေသနတ္ေတြဒဏ္ရာရတဲ့ ဒီေလာက္အထိကို ျဖစ္လာတာျဖစ္ပါတယ္။”
လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ လက္ပန္းေတာင္းအေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တ႐ုတ္သံ႐ံုးက အခုခ်ိန္ထိ သေဘာထား ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ လက္ပန္းေတာင္း ေၾကးနီစီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က လႊတ္ေတာ္တြင္း ေဆြးေႏြးခ်က္ တင္ျပခ်က္ေတြကို ေလးစားအသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္းနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ႏွစ္ႏိုင္ငံ အက်ဴိးစီးပြားျဖစ္ထြန္းဖို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လာခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း တ႐ုတ္သံ႐ံုးက သေဘာထား တုံ႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
အင္ၾကင္းႏိုင္ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com/content/let-pan-taung-hrw/2571616.html