ရခိုင္အေရးကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢစံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္တရပ္ဖဲြ႔ဖို႔ အဆိုျပဳခ်က္ေတြကို ျမန္မာအစိုးရက ပယ္ခ်လိုက္ၿပီး၊ အင္မတန္ရႈပ္ေထြးတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္အေျခအေနအေပၚမွာ ႏိုင္ငံတကာက ပိုၿပီး နားလည္မႈေပးၾကဖို႔ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္က ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာေျပာခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ရဲ႕ ဒီကေန႔ တင္ျပခ်က္အေပၚမွာ တုံ႔ျပန္သြားတာျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ စြပ္စဲြခ်က္ေတြကိုလည္း အေလးအနက္ထား စံုစမ္းေျဖရွင္းေနပါတယ္လို႔ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ဆက္ေပးပါလိမ့္မယ္။
ရခိုင္ေဒသအပါအ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏို္င္ငံတကာကို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့အတြက္၊ ဒီအေပၚမွာ ကုလသမဂၢအေနနဲ႔ သင့္တင္တဲ့ တံု႔ျပန္ကိုင္တြယ္မႈေတြပဲ လုပ္သင့္တယ္လို႔ ျမန္မာအစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အႀကီးအကဲ ဦးထင္လင္းက ဒီကေန႔ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးအကန္႔အသတ္ေတြၾကားထဲကပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအထူးကိုယ္စားလွယ္ မစ္ယန္ဟီလီးကို သူသြားလိုတဲ့ေနရာေတြ သြားႏိုင္ေအာင္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့တယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ စြပ္စဲြခ်က္ေတြဟာ ျပင္းထန္လြန္းၿပီး၊ ကုလသမဂၢ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖဲြ႔ဖို႔ဆိုတဲ့ အဆိုျပဳခ်က္ေတြကိုလည္း ျမန္မာနိုင္ငံအေနနဲ႔ လက္မခံႏိုင္ဘူးလို႔ ဦးထင္လင္းက ေျပာသြားပါတယ္။
“ႏိုင္ငံတကာစံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖဲြ႔ဖို႔ဆိုတာကို ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ လက္မခံႏိုင္ပါဘူး။ စြပ္စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အေလးအနက္ထား စံုစမ္း ေျဖရွင္းေနပါတယ္။ အတည္မျပဳနိုင္တဲ့ တဖက္သတ္သတင္းအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွစြပ္စဲြခ်က္ေတြေပၚမွာအေျခခံၿပီး လူသားထုအေပၚက်ဴးလြန္တဲ့ရာဇ၀တ္မႈျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို လက္မခံႏိုင္ပါဘူး။ ဥပေဒဆိုင္ရာရည္ညႊန္းခ်က္ေတြကို အေျခခံၿပီး အေမွ်ာ္အျမင္ရိွရိွနဲ႔ သံုးစဲြ ေျပာဆိုသင့္ပါတယ္။”
ရခိုင္ျပည္နယ္က အေျခအေနေတြအေပၚ ကုလသမဂၢအေနနဲ႔ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္တရပ္ဖဲြ႔ဖို႔ဆိုတာကို ျမန္မာအထူးကိုယ္စားလွယ္က အႀကံျပဳထားသလိုပဲ၊ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢမဟာမင္းႀကီးကိုယ္တိုင္ကလည္း တိုက္တြန္းထားတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဒီျပႆ နာကို ကုိယ္ျပည္တြင္းအေနအထားနဲ႔ ရေအာင္ ေျဖရွင္းေနၿပီး၊ ရႈပ္ေထြးလွတဲ့ ဒီအေျခအေနကို ႏိုင္ငံတကာက ပိုၿပီး နားလည္ဖို႔လိုအပ္တယ္လို႔လည္း ဦးထင္လင္းက ေျပာသြားပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ေအာင္ လံႈ႕ေဆာ္မႈေတြ ဟန္႔တားႏိုင္ဖု႔ိ႔လည္း လက္ရိွအစိုးရအေနနဲ႔ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္လို႔ ဦးထင္လင္းက ေျပာသြားပါတယ္။
“ အမုန္းစကားျပန္႔ပြားတာနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္ေအာင္ လံႈ႔ေဆာ္တာမ်ိဳးေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အၿမဲဆန္႔က်င္ေနပါတယ္။ အမုန္းစကားေတြကိုတားျမစ္ႏိုင္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒေတြနဲ႔ဆီေလ်ာ္တဲ့ ဥပေဒၾကမ္းတရပ္ကိုလည္း ျပင္ဆင္ေရးဆဲြေနၾကပါတယ္။”
လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သီးျခား ခ်မွတ္တာမ်ိဳးကို မလိုလားဘူးလို႔ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္က ေျပာထားေပမယ့္၊ အီးယူ ဥေရာပသမဂၢကေတာ့ လက္ရိွ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြအေပၚ အႀကံေပးတိုက္တြန္းခ်က္ေတြပါမယ့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တရပ္ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။ ဒါကိုလည္း ျမန္မာအပါအ၀င္ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရေတြနဲ႔ ညိႈႏိႈႈင္းေဆာင္ရြက္သြားမွာပါလို႔ အီးယူ ဥေရာပသမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ ဆက္ထားရိွေရးအတြက္ ဥေရာပသမဂၢအေနနနဲ႔ အခု လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီကေန ျမန္မာ့အေရးဆံုးျဖတ္ခ်က္တရပ္ခ်မွတ္ႏိုင္ဖို႔ အစိုးရေရာ အျခားႏိုင္ငံေတြပါ အားလံုးနဲ႔ ညိႈႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။”
ရခိုင္ျပည္နယ္က ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြကိစၥ ကခ်င္နဲ႕ ရွမ္းျပည္နယ္က စစ္ေရးပဋိပကၡေတြအေပၚမွာ စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔၊ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လြတ္လပ္တဲ ့စံုစမ္းမႈေတြလုပ္သြားဖို႔ အီးယူ ဥေရာပသမဂၢက ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ ႏိုင္ငံကိုုယ္စားလွယ္ေတြက ဒီကေန႔ တုံ႔ျပန္ေဆြးေႏြးၾကရာမွာေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္က ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္အေျခအေနအေပၚ အမ်ားစုက စိုးရိမ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ၾကသလို၊ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္းမွာ စစ္ေရးပဋိပကၡေတြ တိုးျမင့္လာတဲ့အေျခအေနအေပၚမွာလည္း စိုးရိမ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို ေရွ႕ဆက္ႏိုင္ဖို႔နဲ႔၊ အစုအဖဲြ႔အားလံုး ပါ၀င္ပတ္သက္ႏိုင္ဖို႔ တို္က္တြန္းခဲ့ၾကပါတယ္။ OIC အစၥလာမစ္ႏိုင္ငံမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖဲြ႔ကိုယ္စား ပါကစၥတန္ကိုယ္စားလွယ္ကေတာ့ ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္း တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးျဖစ္လာေစဖို႔ အေလးအနက္တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
“ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒေတြ ႏိုင္ငံတကာလူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာဥပေဒေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးစာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြမွာ ေရးသားျပဌာန္းထားတာေတြကို ေလးစားလိုက္နာဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္းပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြအေနနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအတိုင္း က်င့္ႀကံေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔နဲ႔၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္သူေတြကို အေရးယူႏိုင္ဖို႔ပါ။”
ဥပေဒစိုးမိုးေရးအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဥပေဒအေတာ္မ်ားမ်ားကို ျပင္ဆင္ ဖ်က္သိမ္းတာ၊ အထူးသျဖင့္ ဖိႏွိပ္ေရးဥပေဒေတြကို ဖ်က္သိမ္းတာေတြကို အစိုးရသစ္ရဲ႕ တႏွစ္တာကာလအတြင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့သလို ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ေရးဆိုင္ရာလြတ္လပ္ခြင့္ကိုအာမခံတဲ့ ဥပေဒတရပ္ကို မၾကာေသးခင္ကပဲ ျပဌာန္းႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ ဦးထင္လင္က လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးေျဖရွင္းမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကိုဖီအာနန္ဦးေဆာင္တဲ့ အႀကံေပးေကာ္မရွင္ဖဲြ႔ ေဆာင္ရြက္ေနတာရိွသလို၊ ႏိုင္ငံမဲ့ျဖစ္ေနသူေတြအေရး ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးလုပ္ေနၿပီး ေဒသခံေတြ နားလည္ႏိုင္မယ့္ ဘာသာစကားနဲ႔ ေရဒီယိုအစီအစဥ္တခုကိုလည္း ထုတ္လႊင့္ေနတယ္လ္ို႔ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ေျပာပါတယ္။ ေမာင္းေတာအေရး အစုိုးရေကာ္မရွင္အေနနဲ႔လည္း မၾကာခင္အခ်ိန္အတြင္းမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံကိုသြားေရာက္ဖို႔ ရိွေနတယ္လို႔ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
သားၫြန္႔ဦး
VOA Burmese News
