ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ေနစဥ္ ကာလမ်ားအတြင္း သူမ၏ အိုမင္း ေဟာင္းႏြမ္း ေနေသာ စႏၵယားႀကီးကို ကၽြမ္းက်င္သူအခ်ဳိ႕မွ ျပင္ဆင္ေပးခဲ့ၾကျခင္းသည္ သူမ၏ စိတ္ဓာတ္ ခြန္အားကို ျမႇင့္တင္ေပးရာတြင္ ကူညီရာ ေရာက္ခဲ့ေပသည္။ ဤအေၾကာင္းအရာတုိ႔ကို Los Angeles Times သတင္းစာ တြင္ Mark Magnie က “SuuKyi’s piano tuners play small but key part in Myanmar history ” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေရးသား ထားျခင္းမွ ထုတ္ႏုတ္ ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။
စႏၵယား ႀကိဳးညႇိျပင္ဆင္သူ ကိုေပါသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ Yamaha အမ်ဳိးအစား စႏၵယားအုိႀကီးမွာ အေတာ္ ပင္ ျပင္ဆင္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း သတိေပးခဲ့ပါသည္။ ပူအိုက္စြတ္စိုေဒသမ်ား၌ စႏၵယားသည္ အထာမက် ျဖစ္တတ္ ပါသည္။ စႏၵယား၏ အသံအိုးမ်ားသည္ အပူဒဏ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးႏိုင္ၿပီး ေလထု အတြင္းရွိ စိုထုိင္းဆကလည္း စႏၵယား၏ အသံအိုးရွိ အပ္တံုးေလးမ်ားကို ပ်က္စီးေစပါသည္။ ထို႔ျပင္ ႀကိဳးမ်ားကို ေလ်ာ့ေစျခင္းႏွင့္ စႏၵယား အား ျခမ်ားစားျခင္း သည္လည္း ပ်က္စီးေစႏုိင္ပါသည္။ ထိုသုိ႔ ပ်က္စီးႏုိင္သည္ဟု ဆုိႏိုင္သည္မ်ားထက္ ပိုေနသည့္ စႏၵယားႀကီးကို ကိုေပါ တစ္ေယာက္ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္အတြင္း မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အိိမ္၌ ေတြ႕ခဲ့ရ ပါသည္။
ကိုေပါသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထုတ္ အရံပစၥည္းမ်ားကို ရွာေဖြ၍ ထည့္သြင္းျပင္ဆင္ခဲ့ၿပီးမွသာ စႏၵယားႀကီးအား ႀကိဳးညႇိႏိုင္ ခဲ့ပါသည္။ ထုိ႔ေနာက္မွာေတာ့ ကိုေပါတစ္ေယာက္ ေဒၚေအာင္ဆန္္းစုၾကည္ႏွင့္ စကားေျပာခြင့္ ႀကံဳခဲ့ရ ပါေတာ့သည္။
ႏွစ္အေတာ္မ်ားမ်ားပင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ ဗိုလ္္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားသည္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ကို စိတ္ဓာတ္ စစ္ဆင္ေရး တုိက္ပြဲမ်ား ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကပါသည္။ ထုိသုိ႔ ဆင္ႏႊဲေနခဲ့ခ်ိန္မ်ားတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အဖို႔
အေဖာ္ဆို၍ အျခား မိန္းမသား ႏွစ္ေယာက္ သာ ရွိခဲ့ပါသည္။ ထုိသုိ႔ အထီးက်န္လုနီးပါးမွ် အခ်ိန္မ်ားကို ခြဲေဝအသံုးခ်ရာမွာေတာ့ သူမသည္ ဘီဘီစီ သတင္းေပးပို႔ခ်က္မ်ားကို နားေထာင္ျခင္း၊ တရားထုိင္ျခင္း၊ ဗုဒၶစာေပ က်မ္းဂန္မ်ားမွ သုတၱန္ မ်ား ေလ့လာျခင္းႏွင့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား သူမထံမွ သိမ္းဆည္းဖို႔ မရဲခဲ့ေသာ စႏၵယားအိုႀကီးကို တီးခတ္ျခင္း တို႔ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
Johann Pachelbel’s ရဲ႕ Canon ေတးသြားကို သူမသည္ စြဲမက္စြာ တီးခတ္ေလ့ရွိၿပီး အဆုိပါေတးသြားကို ကင္ဆာေရာ ဂါျဖင့္ ဆံုးပါးသြားခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေသာ ခင္ပြန္းသည္ Micheal Aris ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ အျဖစ္ သူမထံ အလည္လာ ခြင့္ရွိစဥ္ ကာလတုန္းက တီးခတ္ခဲ့ေသး ေၾကာင္း၊ သူမမွ ရင္ဖြင့္ခဲ့ပါသည္။ သူမ၏ အျခား အႀကိဳက္ဆံုး စႏၵယားပညာရွင္မ်ားမွာ Bach, Bartok, Telemann, Mozart ႏွင့္ Clementi တုိ႔ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
အသက္ ၄၂ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ ကိုေပါသည္ ဝဝဖိုင့္ဖိုင့္ကိုယ္လံုးႏွင့္ လြယ္ကူေသာ ဟန္ပန္ရွိသည့္ စႏၵ ယားႀကိဳးညႇိသူ တစ္ဦးျဖစ္ပါသည္။ (ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္)အင္မတန္အေရ အတြက္နည္းေသာ စႏၵယားႀကိဳးညႇိ သူမ်ားထဲမွ တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ကိုေပါ သည္ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္၏စႏၵယားအိုႀကီးကို မ်က္လံုးေဒါက္ေထာက္ၾကည့္ေန သည့္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးမ်ားေရွ႕ ေမွာက္မွာ မျပည့္မစံုေသာ တန္ဆာ ပလာမ်ားႏွင့္ ျပင္ဆင္ႀကိဳးညႇိေပးခဲ့ ရသည့္သူ ျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။
သူသည္ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္မွစ၍ ၃ ႀကိမ္တုိင္တုိင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ေနအိမ္ဝင္းအတြင္း ဝင္ ေရာက္ခဲ့ ရပါသည္။ ထုိေန႔ မ်ားသည္ကား ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္၏ အဖမ္းဆီးခံ ေန႔ရက္မ်ားၿပီးဆံုးကာ နီးေနခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါသည္။ သူ၏ ဖခင္မွာလည္း ဂီတသမားတစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကမ္းနားလမ္း ကမ္းနားဟိုတယ္ရွိ ဂ်ပ္က္ဂီတဝိုင္းမွ စႏၵယားဆရာ တစ္ဦးျဖစ္ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ မိခင္ (ေဒၚခင္ၾကည္)အတြက္ စႏၵယား (ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တီးေသာ စႏၵယား ပင္ျဖစ္သည္။) ႀကိဳးညႇိေပး ခဲ့ရဖူးကာ(ေဒၚခင္ၾကည္) ေက်းဇူးတင္ေသာ အားျဖင့္ အုန္းသီးမ်ား လက္ေဆာင္ရ ခဲ့ဖူးပါသည္။
သူမ၏ ကန္စပ္ရွိ ေနအိမ္တြင္ လံုၿခံဳေရးမွာ တင္းက်ပ္စြာ ခ်ထားခဲ့ေသာ္လည္း သူ၏ေနအိမ္ကို လွ်ဳိ႕ဝွက္ စစ္ရဲမ်ားေရာက္ လာခဲ့ကာ ယင္း ၏ ေနာက္ေၾကာင္းရာဇဝင္ကို စစ္ေဆးခဲ့ၾကပါသည္။ သူ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္၏ အိမ္သို႔ ေရာက္လာေသာ အခါ၌လည္း သူ၏ ကိရိယာ တန္ဆာပလာမ်ား ထည့္ထားေသာ အိတ္ကို ေစ့စပ္ေသခ်ာစြာ စစ္ေဆးခဲ့ၾကပါသည္။ ေနာက္မွသာ သူ၏ အလုပ္ကို စတင္ခြင့္ျပဳခဲ့ပါသည္။
၅ လၾကာၿပီးေနာက္ တစ္ခါ ႀကိဳးညႇိရန္ တစ္ဖန္သြားေရာက္ခဲ့ခ်ိန္ မွာေတာ့ ေျဖေလွ်ာ့ၿပီးခ်ိန္ျဖစ္ေန၍ သူမ၏ မိတ္ေဆြ အခ်ဳိ႕ႏွင့္အတူ သူမ၏အိမ္တြင္ ေတြ႕ခဲ့ရပါသည္။ အေျခ အေနတိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားဟု ဆုိရမည္။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အခ်ဳိ႕ကို ဆုပ္ကိုင္မိသလို ခံစားခဲ့ရၿပီး “ Amazing Grace” ဆုိေသာ ေတးသြားကို သူတီးခတ္ခဲ့ ခ်ိန္မွာေတာ့ က်န္သူမ်ား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ဧည့္သည္မ်ားအားလံုး မတ္တပ္ ရပ္လ်က္ ရွိေနခဲ့ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ စႏၵယားႀကီးကို ႀကိဳးညႇိေပးခဲ့ရသူ ေနာက္တစ္ဦးကေတာ့ အသက္ ၇ဝ အရြယ္ရွိ Saw Sheperd ဆိုသူျဖစ္ပါသည္။ သူသည္ ေဘ့စ္စြန္းဟု ေခၚသည့္ ႏွဲႀကီး တစ္မ်ဳိးကို တီးမႈတ္သူ တစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့ေသာ္ လည္း စႏၵယား အတီးႏွင့္ အထူးသျဖင့္ အျပင္ဆရာ ႀကိဳးညႇိသူ ရွားပါးမႈေၾကာင့္ စႏၵယားဘက္ ကူးေျပာင္း တီးခတ္ ျပင္ဆင္သူ ျဖစ္လာ ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၉ဝ ျပည့္ လြန္အေစာပိုင္းကာလမ်ားက အဂၤလိပ္ ျမန္မာကျပား Leo Nichols (အမ်ားက Uncle Leo ဟု ေခၚသည္) သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္အား ေထာက္ခံသူ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ေထာင္အတြင္း အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရစဥ္ ေသဆံုး ခဲ့သူ ျဖစ္ပါသည္။ တစ္ေန႔တြင္ Uncle Leo က Sheperd အား စႏၵယား ျပင္ဆင္ေပးႏုိင္ မလားဟု ေမးခဲ့ရာ သူက လက္ခံခဲ့ၿပီး ယူလာေသာ စႏၵယားအိုႀကီး ကို ျပင္ဆင္ေပး ခဲ့ပါသည္။ သူက Uncle Leo အား ထုိစႏၵယားႀကီးကို မည္သူပိုင္ပါသလဲဟု ေမးခဲ့ရာ မွ “က်ဳပ္ရဲ႕သမီးပိုင္တဲ့ စႏၵယားပါ” ဟု ေျဖခဲ့ပါသည္။ ထိုသို႔ေျဖၿပီးေနာက္ ၿပံဳး၍ “က်ဳပ္ သမီးက ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါ”ဟု ဆက္ေျပာရာ တြင္ေတာ့ Sheperd တစ္ေယာက္ အံ့ၾသဝမ္းသာ ျဖစ္ခဲ့ ရသည္။ အဆုိပါစႏၵယားႀကီးကို ျပင္ဆင္ကာ သူမထံ ျပန္ပို႔ခဲ့ရၿပီး သူမ၏ စႏၵယားကို ျပင္ဆင္ ႀကိဳးညႇိသူမ်ားထဲမွာ တစ္ေယာက္ ပါဝင္ခဲ့ေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ႏွင့္မူ မေတြ႕ခဲ့ရေပ။
အျခားစႏၵယားႀကိဳးညႇိရသူ တစ္ဦးမွာ အသက္ ၆၈ ႏွစ္အရြယ္ Saw Simon ဆိုသူ တာဝန္ယူျပင္ ဆင္ခဲ့ရခ်ိန္ သည္ ၁၉၉၇ မတ္လတြင္ ျဖစ္ပါသည္။ သူသည္ ထိုင္းႏုိင္ငံရွိ Yamaha တူရိယာ ပစၥည္း ထုတ္လုပ္မႈစက္႐ံု၌ စႏၵယားျပင္ဆင္ေရး ကို ႏွစ္အနည္းငယ္ လုပ္ဖူးသူလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ထုိသုိ႔ျဖင့္ စႏၵယားႀကိဳးညႇိျခင္း အလုပ္ အတြက္ပါ ကၽြမ္းက်င္လာခဲ့ သူ ျဖစ္ပါသည္။ စစ္ဘက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအစိုးရကို အေနာက္အုပ္စုမွ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈ ကာလမ်ား တစ္ေလွ်ာက္၌ စႏၵယား မ်ားအတြက္ လိုအပ္ေသာ တန္ဆာပလာမ်ားကို ကိုယ္တိုင္ ထြင္၍ လည္းေကာင္း၊ သံတမန္မ်ား ဆီမွတစ္ဆင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း ဖန္တီးသြင္းယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါသည္။ သူသည္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ကို ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရျခင္း မရွိခဲ့ပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သူမ၏ အထိန္းသိမ္းခံေနရခ်ိန္မ်ား တြင္ သီခ်င္းမ်ားတီးခတ္ျခင္းႏွင့္ ပန္းခ်ီ ေရးဆြဲျခင္းမ်ား ကို ျပဳလုပ္ေန ခဲ့ပါသည္။ “ဖြင့္ထားေသာ ေလွာင္အိမ္ အတြင္းမွ ေတးဆုိငွက္” ဟု အမည္ရေသာ ေတးသီခ်င္း မွာ သူမ ကို အိုင္းရစ္ တီးဝိုင္း ျဖစ္ေသာ U2 မွ ဂုဏ္ျပဳေရးသား ထားျခင္းျဖစ္ၿပီး အဆုိပါ သီခ်င္း ပါေသာ “ထားခဲ့လို႔ မရႏိုင္ပါ” အဲယ္လ္ဘမ္သည္ ၂ဝဝဝ ခုႏွစ္ ဂရမ္မီဆုရ ဓာတ္ျပား ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္းမွာေတာ့ အဆုိပါ ဓာတ္ျပား ေရာင္းခ်ျခင္း ကို ပိတ္ပင္ တားဆီးခဲ့ပါသည္။ ၅ ႏွစ္အၾကာတြင္ အိုင္းရစ္ အဆိုေတာ္ႏွစ္ဦး ျဖစ္ေသာ Damien Rice ႏွင့္ Lis Hannigan တုိ႔ ႏွစ္ဦးက “တီးခတ္ခြင့္ မႀကံဳသည့္ စႏၵယား” အမည္ရွိ ေတးသီခ်င္းကို သူမအား ဂုဏ္ျပဳလ်က္ ထုတ္လုပ္ခဲ့ျပန္ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပိုင္ဆုိင္ေသာ Yamaha စႏၵယားအိုႀကီး အေၾကာင္းကို ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္တြင္ ၾကားသိၾက ေသာအခါ ၿဗိတိသွ် အဆိုေတာ္ Annie Lennox အပါအဝင္ ထင္ရွားေသာ အမ်ဳိးသမီးမ်ား အုပ္စုက ရန္ပံုေငြ ရွာေဖြ၍ စႏၵယား အသစ္ တစ္လံုးကို ဝယ္ယူခဲ့ကာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အား ေပးရန္ ျမန္မာ အာဏာပိုင္မ်ား ကို ခြင့္ျပဳရန္ အေတာ္ပင္ အားသံုး ေျပာခဲ့ၾကရသည္။
ယခုအခါမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ပြင့္လင္းလာၿပီး ကမၻာအရပ္ရပ္မွ အေရးႀကီးပုဂၢိဳလ္မ်ား ဝင္ထြက္ လာၾက ကာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပင္ ဥပေဒျပဳ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးျဖစ္ေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ သူမႏွင့္ နီးစပ္ေသာ အဝန္းအဝိုင္းမွ ၾကားသိရသည္မွာ သူမ စႏၵယား တီးခတ္ဖို႔ အခ်ိန္မရသေလာက္ ျဖစ္ေနပါသည္။ အမည္မေဖာ္လိုသူ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီဝင္တစ္ဦးက ေျပာၾကားရာတြင္ “ႏုိင္ငံေရး ကေတာ့ ျမင့္တက္လာၿပီး စႏၵယားသံ ကေတာ့ တိတ္သြားပါတယ္” ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ပါသည္။ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္မွာ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္မွ သတင္းေထာက္မ်ား ကို ေျပာခဲ့သည္ကေတာ့ အဖမ္းဆီးခံ ႏွစ္အတြင္း “ဂီတသည္ စကားလံုး မ်ားထက္ ပိုမို၍ မွန္ကန္ ပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
စႏၵယား ေရာင္းဝယ္သူ စိုးသူရဝင္းကေတာ့ သူမထံ စႏၵယားႀကိဳး ညႇိသည့္ ခရင္းခြႏွင့္ မိုးဇက္၏ ဂီတ ေတးသြား သေကၤတ စာရြက္မ်ားကို ေပးခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္ပါသည္။ သူက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနျပည္ေတာ္ သူမေနအိမ္၌ ထားရန္ Yamaha U3 အမ်ဳိးအစား ေနာက္ဆံုးေပၚ စႏၵယားတစ္လံုး ဝယ္ယူရန္ စုိင္းျပင္းေနေၾကာင္း ေျပာၾကား ခဲ့ပါသည္။ ရန္ကုန္ရွိ ဂီတမိတ္ ထူေထာင္သူ တစ္ဦးျဖစ္ေသာ Kit Young တစ္ဆင့္ၾကား ေျပာခဲ့ရာ Schubert ၏ေတးသြားမ်ား ကို ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ စတင္ တီးခတ္ေနေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ဘိုဘိုဦး(www.myamnmarij.com)
![]()
![]()
